༄༅། །ཚུལ་གཉིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་འཇུག་ངོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཉུང་ངུ་རྣམ་གསལ་དག་ཅིང་ཚང་པ་བཞུགས་སོ། །
ཇོ་ནང་རྗེ་བཙུན་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་མཛད།
ཨོཾ་སྭ་སྟི། སྐབས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས། རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་ལུགས༌། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་དང༌། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་གྲགས་སོགས་རྣམ་རིག་སྨྲ་བའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་སོགས་བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་དང༌། དབུ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་ལུགས། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དབུ་མ་རིག་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ། སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ལེགས་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་བའི་དངོས་བསྟན་གྱི་རིམ་པ་གཉིས་ལས།
བོད་འདིར་དབུ་མ་རང་སྟོང་དུ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་དབུ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་གཞུང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་ནི། ལུགས་སྔ་མ་དེ་ལ་སེམས་ཙམ་ལུགས་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་དབུ་མའི་ལུགས་ཞེས་གསུང་ཞིང༌། གཞན་སྟོང་སྨྲ་པར་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ། འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཞེད་པ་རྣམས་ནི། ལུགས་ཕྱི་མ་དེ་སྤྱིར་དབུ་མའི་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་ཡང༌། དབུ་མ་ལ་གནས་སྐབས་པའི་ངེས་དོན་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དེ་གནས་སྐབས་པའི་ངེས་དོན་ཡིན་ཞིང༌། ལུགས་སྲོལ་སྔ་མ་དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་གཞན་དབང་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། གཞན་ཡང༌། རྣམ་པ་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་ལ། ཀུན་བཏགས་དང་གཞན་དབང་གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་མེད་ཅིང༌། ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་སྟོན་པའི་གྲུབ་མཐའ་བོད་གཞན་དག་སེམས་ཙམ་རྣམ་བརྫུན་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་ནི་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་རང་སྟོང་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི། བཀའ་འཁོར་ལོ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ནི་དྲང་དོན་དང༌། བར་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་ནི་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག ཐ་མ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངེས་དོན་ཏེ་དྲངས་དོན་ཡིན་པར་བཞེད་ལ། གཞན་སྟོང་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་དང་པོ་དྲངས་དོན་དང༌། བར་བ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངེས་དོན། ཐ་མ་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་སྟོན་པར་བཞེད། དེ་ཡང་འཁོར་ལོ་དང་པོ་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་གི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་པས། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པར་གསུངས་ལ། བར་བ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་རྣམས་སུ་ནི། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་ཅིང༌། ཡོད་པའི་ཆོས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བཤད། ཐ་མ་ནས་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་ངོ་དོན་དམ་བདེན་པ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ནི། ངོ་བོ་གདོད་མ་ནས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟག་བརྟན་ཐེར་ཟུག་འདི་ནི་བདེན་པར་ཡོད་ལ། དངོས་མེད་རྣམས་དང༌། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་མིག་སོགས་དབང་པོ་སེམས་སེམས་བྱུང་སྟེ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་དེའི་རྣམ་འགྱུར་ཙམ་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་པ་བདེན་མེད་དུ་གསུངས། དེས་ན་མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་བར་བ་དང༌། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ཐ་མ་གསུངས་བར་བཤད་ཅིང༌། དང་པོ་དང་བར་བ་གཉིས་བླ་ན་མཆིས་པ་སྐབས་མཆིས་པ་དྲང་བའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་དང༌། ཐ་མ་ནི་བླ་ན་མ་མཆིས་པ། སྐབས་མ་མཆིས་པ། ངེས་པའི་དོན་རྩོད་པའི་གཞི་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འཁོར་ལོ་བར་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི། ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་སྦྱོར་བ་ལ་དགོངས་ནས་དེ་ལྟར་གསུངས་ཀྱི། དོན་དམ་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་གཏན་ནས་མི་སྲིད་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་འཁོར་ལོ་དང་པོར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་གསུང་པའི་རྗེས་ཐོགས་ཉིད་དུ་དོན་དམ་བདེན་གྲུབ་འདི་ཡོད་པ་གསུངས་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་གནས་ཡོད་པས། འཁོར་ལོ་བར་བར་ཟག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཡོད་ཅེས་མ་གསུངས་བར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རང་སྟོང་བ་རྣམས་ནི་སྤྱིར་འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་དང༌། ཁྱད་པར་མདོ་འདི་ཉིད་ཀྱང་དྲང་དོན་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་བར་བ་གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་འབའ་ཞིག་ལ་གསུངས་པར་སྣང་པའི་ངེས་དོན་དང༌། ཐ་མ་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་མང་པོ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པས་དྲང་དོན་ཡིན་པར་གྲུབ་ལ། རིག་པས་ཀྱང་འཐད་དེ། དཔེར་ན། གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་རིག་པས་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བདེན་མེད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ནུས་ན། རིག་པ་དེས་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་བདེན་མེད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ནུས་ཏེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མར་མ་གྲུབ་པ་སོགས་དཔྱད་པ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བདེན་མེད་དུ་གྲུབ་ལ། གཞན་ཡང་རྣམ་རྫུན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་དེ་དབུ་མ་ཡིན་ན། སེམས་ཙམ་པའི་མདོ་སྡེ་དང་བསྟན་བཅོས་མེད་པར་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་གསུང་ངོ༌། །གཞན་སྟོང་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི། འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་དུས་ཐོག་མཐའ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་ཕལ་བོ་ཆེའི་ལེའུ་ཤེས་ཆེ་ཞིག་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་མ་བསྐོར་བའི་སྔོན་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་སྒྱུར་གྱི་གནས་སུ་གསུངས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། མདོ་སྡེ་མྱང་འདས་ལྟ་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་གསུངས་པ་ཡང་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ལོ་དང་པོའི་མདོ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་གསུངས་པ་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །དེས་ན་འདི་ནི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་གོ་རིམ་མམ། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་སྤྱོང་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་གསུམ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རིམ་པ་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ངེས་དོན་དུ་འགྲུབ་སྟེ། བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་མཐར་ཐུག་དྲང་དོན་ཡིན་པ་མི་རུང་ཞིང༌། གདུལ་བྱ་ངེས་དོན་ལ་ཁྲིད་ཟིན་པའི་འོག་ཏུ་སླར་ཡང་དྲང་དོན་ལ་ཁྲིད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། འཁོར་ལོ་བར་བ་ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐེག་པའི་རིམ་པ་མང་པོ་ལ་བློ་མ་སྦྱངས་བའི་གང་ཟག་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྨིན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་གསུངས་པས་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་མ་ཡིན་ཞིང༌། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་གསུངས་པའི་ཡུལ་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ལ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པ། ལ་ལ་རང་རྒྱལ་ལ་ཞུགས་པ། ལ་ལ་ཐེག་ཆེན་ལ་ཞུགས་པ། ལ་ལ་དབང་པོ་རྣོ། ལ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་མི་འགྲིག་སྟེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་ཐེག་ཆེན་ལ་གསར་དུ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཟག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཡོད་པར་གསུངས་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་འབྱུང་བའི་གནས་སྲིད་པ་དང༌། དེ་ལྟར་ཡོད་པས་རེ་ཤིག་ཟབ་མོའི་དོན་དེ་མ་བསྟན་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་གསུངས་པར་བཤད་པས། འཁོར་ལོ་བར་བས་བློ་སྦྱང་ཟིན་པའི་གང་ཟག་ལ་ལམ་འདི་སྟོན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཐེག་ཆེན་ལ་མ་ཞུགས་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་བར་བས་རྒྱུད་སྦྱང་བ་གཉིས་འགལ་བས་སོ། །དེས་ན་ཐེག་པ་མཐའ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་དོན་ཐེག་པ་མཐའ་དག་ཞུགས་པས་རྒྱུད་སྦྱང་ཟིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་རྣོན་གདུལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ངེས་དོན་དུ་གྲུབ། ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རང་སྟོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་དེ་ལྟར་ན། འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་གཉིས་མཐུན་པ་ཤས་ཆེ་དགོངས་པ་ལས་འདིར་ནི་དེ་ལྟར་མེད་པར་འཁོར་ལོ་བར་བ་དང་པོ་དང་མཐུན་ཤས་ཆེ་ཞིང༌། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ཐེག་དམན་དང་ཤིན་ཏུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་མཐར་ཐུག་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འཁོར་ལོ་དང་པོ་གཉིས་ཅར་དུ་སྣང་པ་སེམས་སུ་མ་གསུངས་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་མ་བཤད་པ་དང༌། ཆོས་ལྔ་དང་རང་བཞིན་གསུམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ཀྱང་དང་པོ་ནས་གཏན་ནས་མ་བཤད་ཅིང༌། བར་བ་ནས་ཀྱང་རྒྱས་པར་མ་བྱུང་པ་དང༌། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུ་འཁོར་ལོ་དེ་གཉིས་ཅར་ནས་མ་བཤད་ཅིང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ལྟ་བུ་གཏན་ནས་མེད་པར་འདོད་ལ། དབུ་མ་རང་སྟོང་པ་རྣམས་ཀྱང༌། སྐབས་འདིར་ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་དང་མཐུན་པར་ཁས་བླངས་པའི། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་འདོད་མི་འདོད་ཙམ་མ་གཏོགས། གྲུབ་མཐའ་ལ་ཁྱད་ཆེན་པོ་མ་ཞུགས་ཤིང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་དང་རང་བཞིན་མེད་རྟོགས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ཁྱད་པར་ཙམ་མ་གཏོགས། ཐེག་པ་གསུམ་བསྒོམ་བྱའི་ལམ་གཅིག་པར་འདོད་པ་སོགས་ཕལ་ཆེར་མཐུན་ཞིང༌། དེས་ན་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས། ལྟ་བའི་སྒོ་ནས་ཉན་ཐོས་དང་ཐེག་ཆེན་ཡང་ཉམས་ལེན་གཅིག་པར་དོན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ནི་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་ཆེ་སྟེ། སྣང་བ་སེམས་སུ་གསུངས་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཆོས་ལྔ་རང་བཞིན་གསུམ་སོགས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱི་དོན་འདིར་གཏན་ནས་མེད་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་གཏན་ནས་མི་འདོད་པའི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་གསུངས་ལ། ཉན་རང་དང་ཐེག་ཆེན་གཉིས་ལ་ལྟ་བའི་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་སྟོང་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་ཤས་ཆེ་ཞིང༌། ཤེར་ཕྱིན་ཙམ་མ་གཏོགས་ཐེགས་ཆེན་གྱི་གདོ་སྡེ་འབྱམས་ཀླས་པ་རྣམས་དྲང་དོན་འབའ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་དྲང་ངེས་གོ་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། གཞན་སྟོང་འདི་བཀའ་ཐ་མར་མ་ཟད། བར་བའི་ཡང་དགོངས་པ་ཡིན་པ། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བྱམས་ཞུས་ཀྱི་ལེའུར། མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁས་བླངས་ཕྱིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འདོད་ན། མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱས་པ་དགོས་མེད་དུ་གྱུར་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་ཀྱང༌། ཇི་སྐད་བཤད་བཞིན་དོན་མིན་བཅོམ་ལྡན་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ། །ཞེས་པའང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ཚིག་གིས་དངོས་བསྟན་ཙམ་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་དུ་བཟུང་རྒྱུ་མིན་པའི་དོན་ཏུ་སྣང་བས། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་གི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གཉིས་བདེན་མེད་དུ་གསུངས་ནས་ཡོངས་གྲུབ་ལ་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དབུ་སེམས་གཉིས་ལ་མདོ་སྡེ་ཐ་དད་དུ་མེད་པར་ནི་འདོད་དེ། མདོ་སྡེ་གཅིག་ལ་དགོངས་པ་འགྲེལ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཡིན་པས། འདི་ལ་མི་འཐད་པ་མེད་དེ། བྱེ་མདོ་གཉིས་ལ་ཡང་མདོ་སྡེ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་དགོངས་པ་ལེན་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་མང་དུ་བྱུང་ཕྱིན་ཆད་ན། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་པོ་ཏི་ཡོད་མེད་ལ་མ་རེག་ཅིང༌། གླེགས་བམ་ཡོད་ཀྱང་བོད་དུ་འགྱུར་ནི་མི་དགོས་ཏེ། དགོས་ན་ཉན་ཐོས་སྡེ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་གོས་དམར་སྡེ་བ་མ་གཏོགས། གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་མདོ་སྡེ་བའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་བོད་ན་མི་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པར་མི་འགྱུར་རམ། དེས་ན་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་སྤྱིར་མདོ་སྡེ་པའི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་ཆོས་སྐད་ཟར་ཟུར་ཙམ་ལས་གྲུབ་མཐའ་རྫོགས་པར་མེད་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་པའི་ལྟ་བའི་རྣམ་གཞག་ཙམ་བྱུང་བས་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་བདེན་གྱི་ལྟ་བའི་རྣམ་གཞག་བྱུང་བས་སེམས་ཙམ་གྱི་གཞུང་ཡང་ཡོད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། གཞན་ཡང་འཁོར་ལོ་བར་བ་ངེས་དོན་དང༌། ཐ་མ་དྲང་དོན་དུ་བསྟན་པའི་མདོའི་ལུང་ཡང་མེད་ཅིང༌། དགོངས་འགྲེལ་དུ་བར་བ་དྲང་དོན་དང་ཐ་མ་ངེས་དོན་དུ་གསུངས་པས་དྲང་ངེས་སོ་སོར་ཕྱེ་ཞིང༌། དྲང་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དུ་བཀྲལ་བས་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ཀྱང་དགོངས་པ་ཅན་དུ་འགྲེལ་དགོས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དང༌། རང་ཕྱོགས་ལ་དྲང་ངེས་དགོངས་པ་ཅན་དུ་ཕྱེ་བའི་མདོའི་ལུང་མེད་བཞིན་དུ། གཞན་ལུགས་ཀྱི་ལུང་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དབང་ཆེ་བའི་སྤྱོད་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིག་ཚོགས་སུ་རང་སྟོང་གསུངས་ཀྱང༌། བསྟོད་ཚོགས་སུ་གཞན་སྟོང་གསུངས་བའི་ཕྱིར་གཉིས་ཆར་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང༌། གཞན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་དང་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤྱིར་པཎིཏ་མཆོག་ཡིན་ཡང༌། རྒྱན་དྲུག་གི་ནང་དུ་ཚུད་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པ་འཛིན་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་གྲགས་དང་དོ་བརྡོ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ནི་མདོ་སྡེ་དྲང་ངེས་འབྱེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ལ། དབྱིག་གཉེན་འབུམ་སྡེ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་ཐུགས་ལ་བཞུགས་པ་དང༌། དབྱིག་གཉེན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས་ལ། ཟླ་བ་གྲགས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་ལས་མཁས་ཤིང་གསན་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་དག་པ་བྱིན་པའི་ཕྱིར། ཟླ་གྲགས་སོགས་ཀྱི་ལུང་ལ་བརྟེན་པ། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་འགོག་པ་ནི་གཟུ་ལུམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུང་ངོ༌། །གཞན་གྲུབ་མཐའི་སྟེང་ནས་ཕྱོགས་འདི་གཉིས་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་འདུག་ནའང་ཡི་གེ་མ་ངེས་མངཔར་འགྱུར་ཞིང༌། རེ་ཞིག་གཟིགས་མི་བདེ་བར་སྣང་བས་མ་བྲིས་ལགས། དེ་ལ་རང་སྟོང་གི་དོན་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་ཞིང་བདེན་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་ཡིན་ཞེས་འདོད་པའི་དོན་ལ། གཞན་སྟོང་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་བས་རང་སྟོང་ཡིན་ཡང༌། དོན་དམ་གྱི་དབྱིངས་ནི་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་ལ། འོན་ཀྱང༌། སྟོང་ཉིད་ནི་ཡིན་ཏེ། གཞན་གཟུང་འཛིན་སོགས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་ནི་གཞན་སྟོང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཞེད་པའི་དོན་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་རང་སྟོང་ཡིན་པ་ལ་མཐུན་ཡང༌། དོན་དམ་རང་སྟོང་དུ་བཞེད་མི་བཞེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་ཡང་འཇོག་ལུགས་མི་འདྲ་སྟེ། རང་སྟོང་བ་རྣམས་ནི་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་འདི་ལྟར་སྣང་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་བདེན་པར་འཇོག་སྟེ། དོན་དམ་དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཙམ་ལ་འཇོག གཞན་སྟོང་བ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་དངོས་མེད་གཟུང་འཛིན་སོགས་གཉིས་སྣང་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་དབྱིངས་གཉིས་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་པ་ནི་དོན་དམ་དུ་འཇོག་པས། དོན་དམ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཙམ་ལ་མི་འཇོག་པར་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་སྤྲོས་པས་དབེན་པའི་རིག་པ་ལ་འཇོག སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཙམ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ནི་བེམ་སྟོང་དང་ཆད་སྟོང་ཡིན་པར་འདོད། དེས་ན་རང་སྟོང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་མེད་དགག་དང་དངོས་མེད་ལ་འཇོག གཞན་སྟོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་གསར་དུ་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ། སྔ་ཕྱི་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བ་མེད་ལ་རྟག་བརྟན་གཡུང་དྲུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆད་མཐར་མི་འགྱུར། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་མཐར་མི་འགྱུར་བ་ཚིག་གིས་བརྗོད་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང༌། རྣམ་རྟོག་གིས་འདི་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གཞག་ཏུ་མེད་པས་རྟོག་གེའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དང༌། སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མྱོང་བྱ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །དེས་ན་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ། གཞན་དབང་ནི་འཁྲུལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་བརྟགས་དེ་ལ་སྣང་བའི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཞིང༌། ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་འཁྲུལ་བས་སྟོང་ཞིང་རང་རིག་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་བ་འདི་ཡིན་པས། ཀུན་བརྟགས་བརྡའ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བཞག་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་གཏན་ནས་མེད་པ་དང༌། གཞན་དབང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་དོན་དམ་དུ་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། གཞན་དབང་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ངོ་བོར་མེད་པས་དོན་དམ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེས་ན་རང་སྟོང་ལྟར་ན་ཆོས་དེ་དང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་མོད་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་དེ་དང་དེའི་ངོས་ནས་སྟོང་ཉིད་དུ་མི་འཇོག་སྟེ། དཔེར་ན། བུམ་པ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆ་ནས་བུམ་པ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་འདོད་མོད། ཀུན་རྫོབ་བུམ་པ་རང་གི་ཆ་དེ་སྟོང་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། བདེན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་པས་སོ། །གཞན་སྟོང་བ་རྣམས་ནི་སྟོང་ཉིད་ལ་དོན་དམ་བདེན་པའི་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་ནི་མེད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། གཞན་དབང་ནི་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། ཡོངས་གྲུབ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་ཉིད་དུ་བཞེད་པས། གཞི་གྲུབ་ན་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པ་འཆའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་སྟོང་བ་རྣམས་ནི་གཞི་གྲུབ་ན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་མཐའ་མི་འཆའ་ཞིང༌། སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་གཅིག་པ་རང་སྟོང་ཉིད་ཡིན་ན་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་ཙམ་པོ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད། གཞན་སྟོང་བ་རྣམས་དེ་ལས་ཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཤེས་རིག་གི་ཆ་ནས་འཇོག དོན་དམ་གྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་གཅིག་དུ་བྲལ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་ལམ་ལས་འདས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མི་འདྲ་བས་རིག་པ་དེས་གནོད་པ་མེད་དེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་དངོས་མེད་རྣམས་ནི་ངོ་བོས་མེད་ཅིང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་དུས་དང་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པས་རིག་པ་དེ་འཇུག་ལ། གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཕྱོགས་དུས་ཀྱི་མ་བསྡུས་པས་རིགས་པ་དེ་མི་འཇུག་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མང་པོར་དབྱེ་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་དེའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དཔྱོད་པ་སོགས་ནི། ཡེ་ཤེས་དེ་དུས་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དུས་གསུམ་གང་ཡང་མེད་པས་དེའི་སྐད་ཅིག་སོགས་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རིག་པ་དེའི་རྩ་བ་སྟོངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་དེ་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཡང་མི་བཞེད་དོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་ཤེས་དང་ཡེ་ཤེས་རིག་པ་ལ་རང་རིག་དང་གཞན་རིག་སྟོང་པ་ལ་རང་སྟོང་དང་གཞན་སྟོང༌། ཆོས་ལ་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་སོགས་ཞིབ་མོར་ཕྱེ་ནས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་སྐུ་གདུལ་བྱ་གཞན་སྣང་གིས་བསྡུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། སེམས་སྤྲོས་བྲལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མ་ཟད། སེམས་གྱི་གསལ་བ་མ་འགགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོས་གནས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མཚན་དཔེ་གསལ་རྫོགས། ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཡོད། མངོན་འགྱུར་གསར་ཐོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡོད་པར་མི་འདོད་པའི་སྤྱིར་སེམས་ཅན་ཙམ་སངས་རྒྱས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད། སེམས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དེ་སྤྲོས་བྲལ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པ་ལ་བཞེད། འདིར་ཟག་མེད་ཀྱི་སེམས་རྒྱུན་མདོ་ནས་བཤད་པས་ཀྱང་གྲུབ། སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཀ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་འཇོག བེམ་ཤེས་གཉིས་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་གནས་ལ་བེམ་ཤེས་གཉིས་ཚོགས་པ་དང༌། དེ་འདྲ་མི་སྲིད་པ་སོགས་ཀྱིས་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་སྟོང་གི་གྲུབ་མཐའི་མཐིལ་ཡིན་ཞིང༌། སྡུག་ཀུན་ལམ་བདེན་གསུམ་པོ་ཀུན་རྫོབ་འདུས་བྱས་བདེན་མེད། འགོག་བདེན་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་པ། བདེན་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་ལམ་བདེན་གྱི་མིང་ཅན་འགོག་བདེན་དང་དབྱེར་མེད་ཡིན་པས་དོན་དམ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ལ། དེ་འདྲའི་འགོགས་བདེན་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་མི་འཇོག་པར་རང་རིག་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་འགོག་བདེན་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ལམ་བདེན། འགོག་ལམ་སྤངས་རྟོགས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཞེས་ཀྱང་གསུང་ངོ༌། །ཁོ་བོ་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་མ་ལགས་ཏེ། འདི་དག་ངེས་པའི་དོན་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་འབྱོར་བར་སེམས་ལགས། དབུ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་འདི་ངེས་དོན་ལ་ལྷག་པར་འབྱོར་བར་སེམས་ཤིང༌། རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའང་གཞན་སྟོང་གསལ་བ་དང༌། རང་སྟོང་གིས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་འདིའི་ཕྱོགས་སུ་བསླན་པ་ཁོ་ན་མཐོང་ངོ༌། །རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གི་ཁྱད་པར་གསལ་ལ་གོ་བདེ་བ་ཞིག་ཡི་གེར་བྲིས་གསུང་བ་རེ་ཞིག་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་པའང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་ཕུལ་བའོ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་བླ་ཆེན་བྱམས་པ་ངག་དབང་གིས་བསྐུལ་བའོ། །དགེའོ། །གཅིག་ཞིས།། །།