ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲིད་ཡིག་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ།
ཏཱ་ར་ནཱ་ཐ།
༄༅༎ ཨོཾ་སྭ་སྟི། ན་མོ་གུ་རུ་བུདྡྷ་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་བྷྱཿ རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲིད་ཡིག་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ། བླ་མ་དང་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། གྲུབ་པ་མཆོག་གི་བདུད་རྩིས་ཡང་དག་པར་ངོམ་པའི་དམ་པ་རྣམས་ལའང་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། གང་ཞིག་ཕུན་ཚོགས་ཀུན་གྱི་གཞི།།བླ་མེད་གོ་འཕང་ཡིད་བཞིན་ནོར།།འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཉེར་སྩོལ་བ།།བླ་མའི་ཞབས་ལ་གུས་པས་འདུད།།ཀུན་ཁྱབ་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ།།སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཏེར།།དབྱེར་མེད་གདོད་ནས་རྣམ་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།ནང་རིག་འགྱུར་མེད་དོན་དམ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག།
གང་ཡང་རྒྱུད་སྡེའི་ཆུ་བོ་འབུམ་ཕྲག་ལ།། བློ་ཡི་མཚོ་ཆེན་བྲུས་ལས་མངོན་འཕགས་པ།། དེ་ལས་སྙིང་གི་བུམ་པ་གང་གྱུར་པའི།། གདམས་པའི་རྒྱུན་གྱིས་ཕྱོགས་འདི་སྐལ་བཟང་བྱ།།
གླེང་གཞི།
འདིར་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་བླ་ན་མེད་པ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་མཆོག་མཐར་ཐུག རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་མ་ལུས་པའི་འཇུག་ངོགས། ཁམས་དྲུག་ལྡན་པ་རྡོ་རྗེའི་ལུས་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཆོག་ལ་ཡང་དག་པར་འགོད་ནུས་པའི་ཉེ་ལམ་མྱུར་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན། བསྡུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཞན་དུ་མ་རྣམས་སུ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གིས་སྤས་པའི་དོན། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་དུ་མ་སྤས་ཤིང་གསལ་བར་བསྟན་ལ། མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རྩ་བའི་རྒྱུད་རྒྱས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགོངས་པ་གཅིག་དང་དབྱངས་གཅིག་གིས་བསྟན་པའི་དོན་མཆོག་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་པ་འམ། ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཡིད་ཆེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ།། འདི་ལྟ་བུའི་འཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ལ། ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱེད་པ་སྔོན་འགྲོའི་འཁྲིད་དང། ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་དངོས་གཞི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དང༌། རྗེས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ས་མཚམས། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་གསུམ་ལས།
རྩ་བའི་དང་པོ། སྔོན་འགྲོ
དང་པོ་ལ་ཐུན་མོང་གི་སྔོན་འགྲོ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་འགྲོའོ།།
༼༡༽ཐུན་མོང་གི་སྔོན་འགྲོ
ཆོས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད། སྡིག་སྒྲིབ་སྤྱོང་བར་བྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས། ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མཎྜལ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བཅས་པ་ཞེས་དམིགས་སྐོར་གསུམ་དུ་མཛད་པའི་ལུགས་ཀྱང་ཡོད་མོད་ཀྱི། རིམ་པའི་མྱོང་འཁྲིད་སྐྱོང་བ་ལ་དམིགས་བསྐོར་ལྔར་བྱས་ན་བདེ་བས། འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། ཆོས་སྤྱིའི་རྩ་བ་སྐྱབས་འགྲོའི་འཁྲིད། ཐེག་ཆེན་གྱི་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད་གྱི་འཁྲིད། སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་ཡིག་བརྒྱའི་འཁྲིད། ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་གྱི་འཁྲིད། བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་འཁྲིད་དེ་ལྔའོ།།
༡༽ཆོས་སྤྱིའི་རྩ་བ་སྐྱབས་འགྲོ
དང་པོ་ནི། དབེན་པའི་གནས་སུ་བདེ་བའི་སྟན་ལ་ལུས་གནད་དཀྱུས་མཐུན་ཙམ་བྱས། སེམས་རྣལ་དུ་ཕབ་ནས། རང་གང་དུ་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཆེན་པོ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བར་གྱུར་པའི་དབུས་སུ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པའི་ཁང་བཟང་གཞལ་མེད་ཁང་རྒྱ་དང་ཚད་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ། དེའི་དབུས་སུ་དཔག་བསམ་གྱི་སྡོང་པོ་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ། དེའི་རྩེ་མོ་ལ་སེང་གེས་བཏེག་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་སྣ་ཚོགས་པདྨ་ཉི་མ་ཟླ་བ་རྣམས་བརྩེགས་པའི་གདན་དཔངས་མཐོ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ། རྩ་བའི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་རྣམས་དང། ཡི་དམ་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐོར་བ་དང། ཤིང་དེའི་རྩ་བ་ན། མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་བའི་བསྲུང་མ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་བསྟན་བསྲུང་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་བདག་ལ་སྐྱོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་པ་དང། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གི་ཕྱོགས་བཞིར་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ནང་གི་ས་གཞི་ལ་སེང་ཁྲི་པད་མ་ཉི་ཟླའི་གདན་དཔངས་མཐོ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་རེ་རེ་ལ་གསལ་བཏབ་སྟེ། བླ་མའི་སྐུའི་མདུན་གྱི་ཕྱོགས་སུ། དཔལ་རྒྱལ་བ་ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ་སོགས་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་དང། གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་རྣམས་དང། གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ཤཱ་རའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་ཚོགས་རྣམས་དང། རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྣམ་པ་གླེག་བམ་གྱི་ཚུལ་ཅན་རྣམས་བཞུགས་པར་མོས། ཡང་ན་རྒྱབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་དང། མདུན་དུ་དམ་ཆོས་བཞུགས་པར་མོས་ཀྱང་ཆོག་སྟེ། བློ་ལ་གང་བདེ་བ་ཞིག་བྱའོ། །དེ་ནས་རང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མཁའ་མཉམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་གནས་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་ལ་མོས་གུས་ཀྱི་གདུང་བ་ཆེན་པོས་སྐྱབས་འགྲོ་བྱེད་པར་མོས་ཤིང་། ཁྱད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་སྟེ། འདི་རྣམས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱབས་ཏུ་གསོལ་སྙམ་པ་ཆེད་ཐང་དུ་གསལ་བཏབ་ནས། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། ཆོས་རྗེ་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། ཡི་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ལ་སྐྱམས་སུ་མཆིའོ།། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་བསྲུང་མ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་དྲན་པ་དང་། འཁོར་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པས་དཀོན་མཆོག་ལ་བློ་ལིངས་ཀྱིས་བཀལ་ནས་སྐྱབས་འགྲོ་ཅི་ནུས་སུ་བྱའོ།། ཐུན་འཇོག་ཁར། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏུ་གསོལ། ཅེས་ལན་གསུམ་གསོལ་བ་གདབ། སྐྱབས་ཡུལ་རྣམས་འོད་དུ་ཞུ་སྟེ་རང་ལ་ཐིམ། སྐྱབས་འགྲོའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་ཡང་བྱ་སྟེ། དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་པོ་ཀུན།། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་།། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི།། དམ་པ་གཉིས་པོ་ཐོབ་པར་ཤོག། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བརྗོད། དམིགས་བསྐོར་དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོའི་འཁྲིད་ཚར། དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཕོག་རྗེས། སློབ་མ་རྣམས་ཞག་གསུམ་སོགས་ཅི་རིགས་པར་སྐྱབས་འགྲོའི་དམིགས་པ་སྐྱོང་དུ་འཇུག གཞན་ཡང་སློབ་མ་ཉན་པར་སྤྲོ། བླ་མ་འཆད་པར་སྤྲོ། སློབ་མས་གོ་རུ་རུང། སློབ་དཔོན་གྱིས་འཆད་ཤེས། དགོས་དོན་གལ་ཆེ་བ་བཤད་ན་གོ་ཞིང་བློ་ཆོས་སུ་འགྱུར། མ་བཤད་ན་སྔར་མ་གོ་བས་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་མི་འགྱུར་བ་སོགས། ངེས་པར་བཤད་དགོས་པའི་རིགས་ཡིན་ན། སློབ་མ་རྣམས་དམིགས་པ་སྐྱོང་བའི་སྐབས་སུ། ཉིན་རེ་བཞིན་མདོ་དང་སྔགས་སམ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་སྐྱབས་འགྲོའི་གོ་དོན་རྣམས་བློ་ལ་འབྱོར་ངེསཔ་རིམ་གྱིསབཤད་དོ།། འདི་སྐབས་ཉལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། སྐྱབས་ཡུལ་རྣམས་མ་བསྡུས་པར་བླ་མའི་སྐུའི་མདུན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་པད་ཟླའི་གདན་ལ་རང་ཉིད་ཉལ་བར་མོས་ཏེ། སྐྱབས་ཡུལ་ལ་མོས་གུས་སྒོམ་བཞིན་པས་གཉིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ།། ཞར་བྱུང་གི་མན་ངག་གོ།
༢༽ཐེག་ཆེན་གྱི་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད།
གཉིས་པ་ནི། སྐྱབས་འགྲོ་སྔར་བཞིན་ལས། ལན་མང་ཉུང་རན་ཙམ་བྱས་ཏེ། སྐྱབས་ཡུལ་རང་ལ་བསྟིམ་པའི་རྗེས་སུ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་བློས་གཞིག་འབྲེལ་ཞིག་བཏང་ལ། ཕྱོགས་བཅུ་ག་ལ་ཕྱིན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་མཐའ་མེད་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་མཐའ་མེད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་གྱི་གོ་མཚམས་མེད་པར་ཁྱབ། སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་དྲིན་ཅན་གྱི་ཕ་མ་ཡིན། དེ་ཐམས་ཅད་འདོད་ནི་བདེ་བ་འདོད་ཀྱང། བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་ནི་མི་མཁས་པས། སྡུགས་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པ་སྙིང་རེ་རྗེ། དེ་རྣམས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་དྲངས། ཐར་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་མྱུར་དུ་འགོད་པར་བྱ། ད་ལྟ་འདིའི་ནུས་པ་བདག་ལ་མེད་པས་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱ། དེའི་ཕྱིར་དུ་ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བགྱིའོ།། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག། སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག། ཉེ་རིང་ཆགས་སྡང་དང་བྲལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག། ཅེས་བརྗོད་ཅིང་དོན་བསམ་པ་ཅི་ནུས་སུ་བྱ། ཐུན་འཇོག་ཁར་དགེ་བ་བསྔོ་བ་སྐྱབས་འགྲོའི་སྐབས་བཞིན་ནོ།། དམིགས་བསྐོར་གཉིས་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་འཁྲིད་ཚར། འདིར་ཡང་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། ཞག་གསུམ་སོགས་སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམ་པའི་རིང་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དོན་ཞིབ་མོར་བཤད་པར་བྱའོ།།
༣༽ སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་ཡིག་བརྒྱ།གསུམ་པ་ནི། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་ཚད་མེད་བཞི་རྣམས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐབས་ལྟར་ལས། དེ་རྣམས་དམིགས་པ་གསལ་ཞིང་འཇུར་ལ་ཡུན་ཐུང་བ་རེ་བྱས་ནས། ཚད་མེད་བཞི་བསྒོམ་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ། རང་གི་སྤྱི་བོར་པཾ་ལས་པདྨ་དང། ཨ་ལས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ། ཧཱུྃ་ལས་རྡོ་རྗེ་དཀར་པོ་རྩེ་ལྔ་པ། ལྟེ་བ་ལ་ཧཱུྃ་གིས་མཚན་པ། དེ་ལས་འོད་འཕྲོས། འཕགས་པ་མཆོད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་སྤྱངས། ཚུར་འདུས་ཧཱུྃ་ལ་ཐིམ། དེ་འོད་དུ་ཞུ་བ་ཡོངས་སུ་གྱུར་བ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དཀར་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ། གཡས་རྡོ་རྗེ་དང་གཡོན་དྲིལ་བུ་འཛིན་པས་ཡུམ་ལ་འཁྱུད་པ། ཡུམ་རྡོ་རྗེ་བསྙེམས་མ་དཀར་མོ་གྲི་གུག་དང་ཐོད་པ་འཛིན་པ་དང་མཉམ་པར་སྤྱོར་བ། གཉིས་ཀ་འང་རུས་པ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། རྡོ་རྗེ་དང་པདྨའི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུངས་ཀྱིས་བཞུགས་པའི་དཔྲལ་བར་ཨོཾ། མགྲིན་པར་ཨཱཿ ཐུགས་ཀར་ཧཱུྃ། ལྟེ་བར་ཧོཿ ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྃ་ལས་འོད་འཕྲོས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རྣམ་པར་སྤྱན་དྲངས། ཛཿཧཱུྃ་བཾ་ཧོཿ གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟིམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བསགས་པའི་སྡུག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་དྲི་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བྱ་ཞིང་དག་པར་མཛད་ཏུ་གསོལ། ཨོཾ་ཤྲཱི་བཛྲ་ཧེ་རུ་ཀ་ས་མཱ་ཡ། མ་ནུ་པ་ལཱ་ཡ། བཛྲ་ཧེ་རུ་ཀ་ཏྭེ་ནོ་པ་ཏིཥྛ། ཌི་ཌྷོ་མེ་བྷ་ཝ། སུཏོཥྩྱོ་མེ་བྷ་ཝ། ཨ་ནུ་རཀྟོ་མེ་བྷ་ཝ། སུ་པོཥྩྱོ་མེ་བྷ་ཝ། སརྦ་སིདྡྷིམྨེ་པྲ་ཡཙྪ། སརྦ་ཀརྨ་སི་ཙ་མེ། ཙིཏྟཾ་ཤྲི་ཡཾ། ཀུ་རུ་ཧཱུྃ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧཿཧོ། བྷག་ཝན། བཛྲ་ཧེ་རུ་ཀ་མཱ་མེ་མུཉྩ། ཧེ་རུ་ཀོ་བྷ་ཝ། མ་ཧཱ་ས་མ་ཡ་ས་ཏྭ་ཨཱཿཧཱུྃ་ཕཊ། ཅེས་པ་ཅི་ནུས་བཟླ། མཐར། བདག་ནི་མི་ཤེས་རྨོངས་པ་སྟེ།། དམ་ཚིག་ལས་ནི་འགལ་ཞིང་ཉམས།། བླ་མ་མགོན་པོས་སྐྱོབ་མཛོད་ཅིག། གཙོ་བོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་སྟེ།། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན།། འགྲོ་བའི་གཙོ་ལ་བདག་སྐྱབས་མཆི།། སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཐམ་ཅད་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ།། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་དྲི་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཞིང་དག་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་འོད་ཞུ་སྟེ་རང་ལ་ཐིམ། སྐབས་འདིར་དགེ་བ་སྔོ་བ་ནི། དགེ་བ་འདི་ཡིས་མྱུར་་བདག། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་གྱུར་ནས།། འགྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ།། དེ་ཡི་ས་ལ་འགོད་པར་ཤོག། ཅེས་དང། དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཀུན།། སོགས་གོང་བཞིན། དམིགས་སྐོར་གསུམ་པ་ཡི་གེ་བརྒྱ་པའི་འཁྲིད་ཚར། འདི་ལ་ལོང་སྐབས་ཡོད་ཅིང་ནུས་ན། ཟླ་བ་གཅིག་གཉིས་སུ་སྒོམ་བཟླས་བྱེད་དུ་གཞུག་དགོས། སྡིག་སྒྲིབ་དག་པའི་རྟགས་བྱུང་བྱུང་དུ་སྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་རྟགས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་པ་དང་། ཁྲུས་བྱས་པ་དང། ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལས་བརྒལ་བ་དང། འཁྲུ་སྐྱུགས་དང། ལུས་ལས་རྣག་ཁྲག་ཟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱུང་བའམ། རྨི་ལམ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ལན་མང་དུ་བྱུང་ན་ཡིན། གཞན་ཡང་འདི་བསྒོམ་པས་དངོས་སུ་སྔར་ལས་རིག་པ་དངས་བ་དང། དམིགས་པ་གསལ་བ་དང། ལུས་ཡང་བ་དང། དད་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ངེས་འབྱུང་སོགས་ཆེར་སོང་བ་དང། གཉིད་རྨུགས་ལེ་ལོ་ཆགས་སྡང་སོགས་ཆུང་དུ་སོངབར་མངོན་ན་སྡིག་སྒྲིབ་དག་པའི་རྟགས་མཆོག་ཡིན་ནོ།། ཡང་མགྱོགས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ཞག་གཉིས་གསུམ་སོགས་ལས་བྱེད་ལོང་མ་བྱུང་ན། འཁྲིད་གྲོལ་གྱི་བར་ལ། ཐུན་འགོ་ལ་འདི་མ་ཆག་པར་རྟག་ཏུ་སྒོམ་དགོས་སོ།། འདིར་ཡང་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། སྡིག་པའི་ཉེས་དམིགས་དང། བཤགས་བསྡམ་བྱེད་ཚུལ་དང། བསྒོམ་བཟླས་ཀྱི་གོ་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཞིབ་མོར་བཤད་དོ།།
༤༽ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ།
བཞི་བ་ནི། སྐྱབས་སེམས་གོང་བཞིན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་བླ་མ་ཡི་དམ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་སྐབས་ལྟར་ཡིད་ཀྱིས་གསལ་བཏབ། དེ་ནས་ཕྱག་འཚལ། སྐྱབས་འགྲོ་མཎྜལ་རྣམས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་དྲིན་གྱིས་བདེ་ཆེན་ཉིད།། སྐད་ཅིག་ཉིདལ་འཆར་བ་གང་།། བླ་མ་རིན་ཆེན་ལྟ་བུའི་སྐུ།། རྡོ་རྗེ་ཅན་ཞབས་པད་ལ་འདུད།། ཅེས་པའམ། གང་གི་བཀའ་དྲིན་འོད་ཀྱིས་གསལ་བྱས་བདག་ཉིད་ཀྱི།། དེ་ཉིད་རིན་ཆེན་འོད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མུན་བཅོམ་ནས།། མིག་སྐྱོན་མེད་རྣམས་རོལ་པར་བཅས་པས་སྟེང་དུ་ནི།། ལྟར་གྱུར་བླ་མ་ཉི་མ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞེས་པས་ཕྱག་བྱ། ཁྱོད་ནི་མ་དང་ཁྱོད་ནི་ཕ་སྟེ་ཁྱོད་ནི་འགྲོ་བའི་བླ་མ་ཁྱོན་ནི་གཉེན་དང་གྲོགས་བཟང་ཡང་།། ཁྱོད་ནི་མགོན་པོ་ཁྱོད་ནི་བྱེད་པོ་ཕན་དང་སྡིག་འཕྲོག་ཁྱོད་ནི་གོ་འཕང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་།། ཁྱོད་ནི་འབའ་ཞིག་གནས་དང་ཁྱོད་ནི་ཡོན་ཏན་མཆོག་གི་གནས་ཏེ་སྐྱོན་རྣམས་བཅོན་པ་ཁྱོད་ཉིད་དོ།། ཁྱོད་ནི་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོན་དང་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རྒྱལ་པའི་དབང་པོ་ཁྱོད་ལ་བདག་སྐྱབས་མཆི།། ཞེས་པའམ། བསྡུ་ན། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། ཞེས་པས་སྐྱབས་འགྲོ་བྱ། དེ་ནས་ལུས་ཀྱི་ལས་སུ་མཎྜལ་གྱི་ཚོམ་བུ་བཀོད། ཡིད་ཀྱི་དམིགས་པ་འོག་གཞི་འབྱུང་བ་བཞིའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རྟེན་པའི་གླིང་བཞི་རི་རབ་ཁོར་ཡུག་དང་བཅས་པ། སྟེང་ཕྱོགས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མན་ཆད་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལ་སོགས་པ་ལྷ་དང་མིའི་དངོས་པོ་བཟང་ལ་གྱ་ནོམ་པས་གོ་མཚམས་མེད་ཅིང་ཕྱུར་བུར་བཀང་སྟེ། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཕུལ། དེའི་རྗེས་སུ་བདག་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་དང། ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཉམས་རྟོགས་སྐྱེ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན། དེ་དག་གི་སྐབས་དག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས། ཨོཾ་བཛྲ་བྷུ་མི་ཨཱཿཧཱུྃ། གཞི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དབང་ཆེན་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་དུ། ཨོཾ་བཛྲ་རེ་ཁཱེ་ཨཱཿཧཱུྃ། ཕྱི་ལྕགས་རི་ཁོར་ཡུག་གིས་བསྐོར་པའི་དབུས་སུ། ཧཱུྃ་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ། ཤར་ལུས་འཕགས་པོ། ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན། ནུབ་བ་ལང་སྤྱོད། སྒྲ་གཅན། ཉི་མ། ཟླ་བ། དུས་མེ། དབུས་སུ་ལྷ་དང་མིའི་དཔལ་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡང་མ་ཚང་བ་མེད་པ་འདི་ཉིད་རྩ་བ་དང་བརྒྱུད་པར་བཅས་པའི་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་དང། ཡི་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་དབུལ་བར་བགྱིའོ།། ཐུགས་རྗེས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་བཞེས་སུ་གསོལ། བཞེས་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། བདག་གཞན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དུས་གསུམ་དགེ་ཚོགས་བཅས།། རིན་ཆེན་མཎྜལ་བཟང་པོ་ཀུན་བཟང་མཆོད་པའི་ཚོགས་བཅས་པ།། བློ་ཡིས་དམིགས་ནས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་འབུལ།། ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་བཞེས་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ།། ཞེས་པའམ། ས་གཞི་སྤོས་ཆུས་བྱུགས་ཤིང་མེ་ཏོག་བཀྲམ།། རི་རབ་གླིང་བཞི་ཉི་ཟླས་བརྒྱན་པ་འདི།། སངས་རྒྱས་ཞིང་དུ་དམིགས་ཏེ་ཕུལ་བ་ཡིས།། འགྲོ་ཀུན་རྣམས་དག་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག། ཅེས་བརྗོད། ཚུལ་དེས་མཎྜལ་ཅི་ནུས་སུ་འབུལ། ཐུན་འཇོག་ཁར། མཆོད་ཡུལ་རྣམས་འོད་དུ་ཞུ་སྟེ་རང་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཐིམ། དགེ་བ་སྔོ་བ་གོང་སྐྱབས་འགྲོའི་སྐབས་བཞིན་བྱ། དམིགས་བསྐོར་བཞི་བ་མཎྜལ་གྱི་ཁྲིད་ཚར། འདི་ཡང་འཁྲིད་དངོས་གཞིའི་ཉམས་རྟོགས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གསར་དུ་ཚོགས་བསགས་ཐུབ་པའི་རྟགས་བྱུང་བྱུང་དུ་བྱེད་དགོས་པས་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོང་དགོས། རྟགས་ནི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་པ་དང། ཅོད་པན་འཆིང་བ་དང། ཆོས་གོས་བཟང་པོ་དང། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རང་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་སོགས་ཉམས་དང་རྨི་ལམ་དུ་བྱུང་ན་ཡིན། དངོས་ཀྱི་རྟགས་ནི་སྡིག་སྒྲིབ་དག་པའི་རྟགས་དང་འདྲ། མགྱོགས་ཁྲིད་ལ་ཞག་གསུམ་སོགས་ལས་བྱེད་ལོང་མ་བྱུང་ན། འཁྲིད་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་ཐུན་མགོ་ལ་འདི་ཡང་བྱེད་དགོས་ལ། སྐབས་འདིར་ཡང་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། མཎྜལ་གྱི་ཕན་ཡོན་དང། དུས་འཁོར་རང་ལུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་བཀོད་པ་དང། བསོད་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་སྒོ་དུ་མ་ནས་བསགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཞིབ་མོར་བཤད་དོ།།
༥༽ བྱིན་རླབས་འཇུག་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར།ལྔ་པ་ནི། སྐྱབས་སེམས་སྔར་བཞིན། གནས་ཁང་དག་པའི་ཞིང་དུ་གསལ་བའི་དབུས་སུ། སེང་ཁྲི་པདྨ་ཉི་ཟླའི་གདན་ལ་རྩ་བའི་བླ་མ་ཁྱབ་བདག་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་སྐུ་མདོག་སྔོན་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལ་བུ་ཐུགས་ཀར་བསྣོལ་ནས་བཟུང་བ། ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པ། དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང། རང་ལ་དགྱེས་པའི་ཞལ་འཛུམ་བག་དང་ལྡན་པ། འོད་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་འཕྲོ་བའི་སྐུ་ཅན། མཐའ་བསྐོར་དུ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་རྣམས་དང། ཡི་དམ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས། འཕགས་པ་ཉན་རང། ཆོས་སྐྱོང་བསྲུང་མ་ཐམས་ཅད་བཞུགས་པར་གྱུར། སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་ན་ཕྱག་མཆོད་ཡན་ལག་བདུན་པ་རྒྱས་པར་བྱ། བསྡུ་ན་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་མཆོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བློས་ཕུལ་ཏེ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། མཆོད་དོ།། སྡིག་པ་བཤགས་སོ།། དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་།། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་ལོ།། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་སོ།། དགེ་བ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བར་བགྱིའོ།། སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ།། བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་བརྟེན་པར་བགྱིའོ།། བདག་ལ་ཐུགས་རྗེས་བཟུང་ཏུ་གསོལ། ཞེས་བརྗོད་ཅིང་དོན་བསམ། བར་འདིར་སྤྲོ་ན་རྩ་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མའི་གསོལ་འདེབས་ལོགས་ན་ཡོད་པ་རྣམས་བྱ་ཞིང། བསྡུས་པ་ལ་དགའ་ན་མ་བྱས་ཀྱིང་ཆོག ངེས་པར་གདུང་བ་དྲག་པོས་གསོལ་བ་འདི་ལྟར་གདབ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཆོས་རྗེ་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་སོ།། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། སྐུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་བླ་མ་༴ སྐྱབས་མཆོག་མཚུངས་མེད་༴ འདྲེན་མཆོག་མཚུངས་མེད་༴ ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་༴ དངོས་གྲུབ་འབྱུང་གནས་༴ མ་རིག་མུན་སེལ་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་སོ།། བདག་ལ་དབང་བསྐུར་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། བདག་རྩེ་གཅིག་སྒྲུབ་པ་ནུས་པར་༴ སྒྲུབ་པ་ལ་བར་ཆདམི་འབྱུང་བར་༴ སྒྲུབ་པའི་སྙིང་པོ་ཉམས་སུ་ལོངས་བར་༴ སྒྲུབ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་༴ བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འབྱོངས་བར་༴ ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པར་༴ ཉམས་མྱོང་དང་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་༴ ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རིམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་༴ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཐོབ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། བླ་མའི་སྐུའི་དཔྲལ་བར་ཨོཾ། མགྲིན་པར་ཨཱཿ སྙིང་ཁར་ཧཱུྃ། ལྟེ་བར་ཧོ༔རྣམས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་ངོ་བོར་ཞུགས། ཨོཾ་ལས་འོད་ཟེར་དཀར་བོ་འཕྲོས། རང་གི་དཔྲལ་བར་ཐིམ། ལུས་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་དག བུམ་པའི་དབང་ཐོབ། སྐུའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། ཨཱཿལས་འོད་ཟེར་དམར་པོ་འཕྲོས། རང་གི་མགྲིན་པར་ཐིམ། ངག་གི་སྡིག་སྒྲིབ་དག གསང་བའི་དབང་ཐོབ། གསུང་གི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། ཧཱུྃ་ལས་འོད་ཟེར་མཐིང་ནག་འཕྲོས། རང་གི་སྙིང་ཁར་ཐིམ། ཡིད་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་དག ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཐོབ། ཐུགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། ཧོ༔ལས་འོད་ཟེར་སེར་པོ་འཕྲོས། རང་གི་ལྟེ་བར་ཐིམ། ཆགས་རྟོག་གི་བག་ཆགས་དག བཞི་བ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་དབང་ཐོབ། ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། སླར་ཡང་མོས་གུས་དུང་པ་དང་ཡིད་ཀྱི་གསོལ་བ་བཏབ་པས། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་འཁོར་གྱི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ་རྣམས་བླ་མ་ཉིད་ལ་ཐིམ། དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་གི་སྤྱི་བོར་བྱོན། འོད་ཟེར་རམ་བདུད་རྩིའི་ཚུལ་དུ་ཞུ་སྟེ་རང་ལ་ཐིམ། བླ་མ་དང་རང་སེམས་དབྱིར་མེད་པའི་ངང་ལ་ཅུང་ཟད་མཉམ་པར་བཞག དེ་ལྟ་བུ་བསྐྱར་འདབ་བྱེད་ཀྱིན་ཅི་ནུས་སུ་བསྒོམས། རྗེས་དགེ་བ་བསྔོ་བ་གོང་དང་འདྲ། གཞན་ཡང། སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ཡང་དག་བླ་མ་དང། ཞེས་སོགས་ཅི་རིགས་པ་འང་བརྗོད། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་འཁྲིད་ཚར། སྔགས་ལམ་གྱི་ཉམས་རྟོགས་ཐམས་ཅད་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལམ་དུ་བྱེད་དགོས་པས། འདི་ཡང་ལོ་དང་ཟླ་བར་སྒོམ་དགོས། མགྱོགས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ཞག་གཉིས་གསུམ་ཙམ་ལས་སྒོམ་ལོང་མ་བྱུང་ན། འདི་ཡང་འཁྲིད་ཡོངས་རྫོགས་མ་ཚར་གྱི་བར་དུ་ཐུན་འགོར་མ་ཆག་པ་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། སྐབས་འདི་དག་ཏུ་འང་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། བླ་མའི་མོས་གུས་ལམ་དུ་བྱེད་དགོས་ཚུལ། མོས་གོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན། བླ་མའི་མཚན་ཉིད། བླ་མ་བསྟེན་ཚུལ་སོགས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་དོ།། དམིགས་པ་འདིའི་ཡན་ལག་ཉལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་ནི། རང་གི་སྙིང་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཀྱི་ལྟེ་བ་ལ་བླ་མ་སྐུ་ཚད་ཚོན་གང་ཙམ་དགྱེས་པའི་འཛུམ་ཞལ་དུ་བཞུགས་པ་ལ་མོས་གུས་དུང་ངེ་བའི་ངང་ལས་གཉིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ།།
༼༢༽ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་འགྲོ
གཉིས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་འགྲོ་ལ། རྫོགས་རིམ་གྱི་རྟེན་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་། རྫོགས་རིམ་གྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཁྱད་པར་ཅན་དབེན་པ་གསུམ་བསྟེན་པ་གཉིས་ལས།
༡༽རྫོགས་རིམ་གྱི་རྟེན་བསྐྱེད་རིམ།
དང་པོ་ནི། བསྐྱེད་རིམ་ལ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ན། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས། ལྷ་ལྔ་འམ་ལྷ་དགུ་མའི་བར་དུ་རྒྱས་བསྡུས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་བསྙེན་སྒྲུབ་ཡན་ལག་བཞི་ཚང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྒོམ་པ་ཡིན་ཀྱང། འདིར་རྫོགས་རིམ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། གཙོ་བོ་ཡབ་ཡུམ་ཙམ་གྱི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་བསྡུས་པས་ཆོག་ཅིང། དེ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པར་བསྡུས་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཉིད་བསྔགས་པས། དེའི་སྒོམ་ཚུལ་ནི། སྐྱབས་སེམས་སྔར་བཞིན་བསྒོམ། ཨོཾ་ཤཱུ་ནྱ་ཏཱ་ཛྙཱ་ན་བཛྲ་སྭ་བྷཱ་ཝ་ཨཱཏྨ་ཀོ྅་ཧཾ། སྟོང་པའི་ངང་ལས། རང་སྐད་ཅིག་གིས་དུས་འཁོར་ལྷན་སྐྱེས་སུ་གྱུར་པ་ནི། འབྱུང་བཞི་རི་རབ་པད་ཟླ་ཉི་མ་སྒྲ་གཅན་རྣམས་བརྩེགས་པའི་གདན་ལ། བདག་ཉིད་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐུ་མདོག་སྔོན་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྤྱན་གསུམ་པ། རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལ་བུ་འཛིན་པས་ཡུམ་ལ་འཁྱུད་པ། ཞབས་གཡོན་པ་དཀར་པོ་བསྐུམ་པས་དབང་ཕྱུག་དཀར་པོ་དང། གཡས་པ་དམར་པོ་བརྐྱང་བས་འདོད་ལྷ་དམར་པོའི་སྙིང་ཁར་མནན་པ། རལ་བའི་ཐོད་ཚུགས་དང། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང། ཟླ་བ་ཕྱེད་པས་དབུ་ལ་བརྒྱན་པ། རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་དང། སྟག་གི་པགས་པའི་ཤམ་ཐབས་ཅན། ཕྱག་སོར་རྣམས་ཁ་དོག་ལྔ་བ་དང་། སོར་ཚིགས་རྣམས་ཁ་དོག་གསུམ་པ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་དབུ་བརྒྱན་ཅིང། མེ་རི་ཁ་དོག་སྣ་ལྔ་བའི་དབུས་ན་བཞུགས་པ། ཁྲོ་ཆགས་འདྲེས་པའི་ཉམས་ཅན་ནོ། དེ་ལ་འཁྱུད་པའི་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་སྐུ་མདོག་སེར་མོ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྤྱན་གསུམ་མ། གཡས་གྲི་གུག་དང། གཡོན་ཐོད་པ་འཛིན་པས་ཡབ་ལ་འཁྱུད་ཅིང། ཞབས་གཡས་བསྐུམ་གཡོན་བསྐྱང་བས་ཡབ་དང་སྤྱོར་བ། གཅེར་བུ་རུས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལྔས་བརྒྱན་ཅིང། དབུ་སྐྲ་ཕྱེད་གྲོལ་བའོ།། དཔྲལ་བར་ཨོཾ། མགྲིན་པར་ཨཱཿ ཐུགས་ཀར་ཧཱུྃ། ལྟེ་བར་ཧོཿ གསང་གནས་སུ་སྭཱ། གཙུག་ཏོར་དུ་ཧཱ་རྣམས་འཁོད་པར་གྱུར། རང་གི་སྙིང་ཁ་ནས་འོད་ཟེར་འཕྲོས། སྣོད་ཐམས་ཅད་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་། བཅུད་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལྷ་ཚོགས་སུ་གྱུར། དེ་ཐམས་ཅད་འོད་དུཞུ་ནས་རང་ལ་ཐིམ། ལྷ་སྐུ་གསལ་སྟོང་དེ་ལ་ཅི་ནུས་སུ་མཉམ་པར་གཞག དེ་ལྟར་ཡང་ཡང་བསྒོམས་ཀྱང་ལེགས། ཐུན་འཇོག་པའི་ཚེ། ལྷ་སྐུ་འོད་གསལ་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་སྦྱང་། དགེ་བ་འདི་ཡིས་མྱུར་དུ་བདག། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སོགས་དང། གོང་བཞིན་དགེ་བ་བསྔོ། འདི་འཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་ལྷ་སྐུ་ལ་སེམས་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་བཟླས་པ་བྱེད་མི་དགོས། འོན་ཀྱང་ཅུང་ཟད་སྔགས་བཟླ་བར་སྤྲོ་ན། བཟླས་ཀྱང་མི་འགལ་བས་ལྷ་སྐུ་སྟོང་ཉིད་དུ་བསྡུ་བའི་སྔོན་དུ། ཨོཾ་ཧཾཀྵམླཝརཡསྭཱཧཱ། ཞེས་པ་ཉིད་ཅི་རིགས་པར་བཟླ་བ་ཡིན། འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་དགུག་གཞུག་དང་དབང་བསྐུར་རྒྱས་གདབ་རྒྱས་པའི་སྲོལ་ཡང་གདའ་བ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྒྱས་པའི་ལུགས་སུ་འགྱུར་བས་ཤིན་ཏུ་རུང་མོད། རོལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་གཞུང་ལས་འདི་ཙམ་ལས་མ་བཤད་ཅིང། ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་འདི་ཁོ་ནས་གོ་ཆོད་པས། འཇུག་པ་བདེ་བ་འདི་ལེགས་སོ།། བླ་མ་གོང་མ་འགའ་རེས་ཡི་དམ་ཀུན་གྱི་སྨར་འཁྲིད་ཀྱི་མན་ངག་འདི་ལ་སྤྱར་པ་ཡང་ཡོད་དོ།། དམིགས་སྐོར་དྲུག་པ་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་འཁྲིད་ཚར། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་གོ་དོན་རྒྱས་པ་སྐབས་འདིར་བཤད་ཀྱི་མི་ལང་ཞིང་ལོགས་སུ་ཡོད་པས་འདིར་མི་འཆད། སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན་ལྷན་སྐྱེས་སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་གོ་དོན་ཞིབ་ཏུ་བཤད་དོ།།
༢༽རྫོགས་རིམ་ཉེར་བསྡོགས་དབེན་གསུམ།
གཉིས་པ་ནི། བར་འདིར་རྫོགས་རིམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ། མཆོག་དབང་གོང་མ་བླ་མའིི་མན་ངག་དང་ལྡན་པ་བསྐུར་དགོས་ཏེ། དེའི་ཡི་གེ་ལོགས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དབེན་གསུམ་གྱི། རྗེས་སོ་སོར་སྡུད་པའི་སྔོན་དུ་བྱེད་པ་ཐོབ་ཐང་གི་དུས་སྐབས་ཡིན་ཀྱང་། དེང་སང་དེ་ལག་ལེན་མི་བདེ་བས་སྐབས་འདིར་བྱེད་པའི་ལག་ལེན་གཙོ་ཆེའོ།། དེ་ནས་འཁྲིད་འབོགས་པ་ནི། རྒྱུ་ལས། བདུད་རྩི་ལྔ་ལ་སོགས་དང་ཆུ་གཏེར་རྡོ་རྗེ་རྣམས་དང་སྔགས་ཀྱི་བཟླས་པ་སོགས་ཀྱིས་བསྙེན་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་བའི་དོན་འགྲེལ་བར་ལྟོས་མེད་བཞི་ལྡན་དུ་གསུངས་ཤིང་། བདུད་རྩི་ལྔ་སྟེ་གཟུགས་ཕུང་ལ་སོགས་པ་ཕུང་བོ་ལྔ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང་། སོགས་སྒྲས་བསྟན་པའི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང་། ཆུ་གཏེར་ཞེས་པ་བཞིའི་མིང་སྟེ་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་དང་། འཕོ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང་། ལྟོས་མེད་དྲུག་རྒྱུད་ལས་བསྟན་པ་དེས་དངོས་གཞི་རྡོ་རྗེ་སྨིན་པར་བྱེད་དགོས། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྐབས་སུ་ལྷ་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་སྔགས་ཀྱི་བཟླས་པ་དང་། ཚོགས་དང་གཏོར་མ་འབུལ་བ་སོགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་རྫོགས་རིམ་གྱི་སྐབས་སུ་རླུང་ལས་རུང་དུ་འགྱུར་བའི་ཆེད་དུ་འབྱུང་འཇུག་གི་རླུང་རགས་པ་སྦྱོང་བ་རྣམས་དགོས་སོ༎ མཆན། གསང་འདུས་ལས་ཀྱང༌། ལུས་ངག་སེམས་རྣམས་སྒོམ་པ་ནི།། རྣམ་པར་ནི་རྟོག་མི་དམིགས་པ།། གང་ན་འང་མི་གནས་མཉམ་པ་ཉིད།། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེར་སྒོམ།། ཞེས་གསུངས་བའི་མན་ངག་སྟེ། ལྟོས་མེད་བཞི་ལྡན་ནམ། དབེན་པ་གསུམ་ལྡན་ཞེས་བྱའོ།། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། བདེ་སྡུག་སོགས་གང་ལ་འང་ཆགས་སྡང་སྤངས་ཤིང༌། ཇི་སྙམ་པ་མི་བྱེད་ལ། དགག་སྒྲུབ་བླང་དོར་གྱི་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ངག་དང་། ཡིད་དང་། འཕོ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལའང་སྤྱར་བས། ལྟོས་མེད་བཞི་ལྡན་གྱི་གདམས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། སྔོན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བྱ་བྱེད་ཁོ་ན་ལ་འདས་ཀྱང་དོན་མེད་དང་དོན་ལོག་པར་སོང་ནས། ཡང་དག་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡང་མ་གྲུབ། ད་ཕྱིན་ཆད་ཕྱར་མེད་དུ་བཞག་ན། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་ངེས་པས། ནང་གི་ཁམས་འཁྲུག་པ་སོགས་གེགས་དང་གོལ་ས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ། ལུས་གནད་བཅའ་ཞིང་རླུང་རོ་བསལ་བ་དང། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་བསྟེན་ཙམ་མ་གཏོགས། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་བརྟན་པ་ཅུང་ཟད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དགེ་ལས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཡང་ཕལ་ཆེར་བསྐྱུངས་ནས། ལུས་བྱ་བྱེད་ཀྱིས་དབེན་པ། ངག་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱིས་དབེན་པ། སེམས་རྣམ་རྟོག་གིས་དབེན་པ་གཅིག་རྣམས་དགོས་པས། དབེན་པ་གསུམ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ལ་འདི་སྐབས་སུ། མུན་ཁང་དང་བལྟ་སྟངས་ངེས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། དངོས་གཞི་སོར་སྡུད་ལ་མྱུར་དུ་འཇུག་དགོས་པས་དེའི་ལམ་བྱང་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མུན་ཁང་དང་བལྟ་སྟངས་ངེས་པ་ཅན་ཡང་ཕྱག་ལེན་ལ་མཛད་པར་གདའ། དེས་ན་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། གནས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་ལས། གང་ན་ས་སྐྱོང་ཆོས་ལྡན་ཞིང༌།། གང་ཞིག་ཁོ་ནར་སྐྱེ་དགུ་རྣམས།། བདེར་གནས་ས་འཛིན་རྩོད་མེད་པ༎ དེར་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་དག་བརྩམ།། ཞེས་གསུངས་བ་ལྟར་གྱི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང༌། ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བློ་ལྡན་གང་དུ་སྒྲུབ་བའི་ཡུལ།། ལེགས་པར་རྙེད་དང་གནས་བཟང་དང་།། ས་བཟང་པ་དང་གྲོགས་བཟང་དང༌།། རྣལ་འབྱོར་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལྡན།། ཞེས་དང༌། ཇི་སྐད་དུ། ལས་དང་ བྱ་སྤྱོད། ངག་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱིས། ཆ། པོ་ཡི་གང་ཟག་གིས།། ལུས་དབེན་པ་ལ་མ་བསྟེན་པར།། སེམས་དབེན་ རྣམ་རྟོག་གིས། ཆ། རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བས།། ཆགས་སྡང་གིས་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རང་ཡུལ་སོགས་དང་། ཆ། འདྲེས་སྤངས་དབེན་པར་གནས་པར་བྱ།། ཡུལ་མི་སོགས་དང་། ཆ། འདྲེས་པས་འདྲེས་ཤིང་ཆགས་པར་བྱེད།། དེ་ཡིས་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར།། དེ་བས་འདྲེས་པ་སྤང་བ་ལ།། རྟག་ཏུ་བག་དང་ལྡན་པར་བྱ།། ཞེས་པ་ལྟར། ཉིན་མོ་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུ་འགྲུལ་མེད་པ། མཚན་མོ་སྒྲའི་བརླག་ཅོར་མེད་པ། འཚེ་བའི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང། མཐུང་རྒྱུའི་ཆུ་ལུས་ལ་མི་གནོད་པ་ཅིག་དགོས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབྱོར་ལྡན་ཡིན་ན། སྟེང་ཁང་ངམ་བར་ཁང་མུན་ཁང་སྒོ་ཁྱོག་རིམ་པ་གསུམ་པ། སྐར་ཁུང་ཕྱི་ཆུང་ལ་ནང་ཡངས་པ། ཕྱེ་ན་མཐོང་དཀར་ཞིང༌། དེ་འབོ་རྡོ་སོགས་ཀྱིས་བཀག་ན་སྣང་བ་རྟ་རྔ་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་བ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་སྤངས་ཀྱི་གནས་ནི། ས་ཕུག་དང༌། བྲག་ཕུག་དང༌། ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྐམ་ཞིང་ས་རླངས་མེད་པ། མུན་པ་ཤིན་ཏུ་གནག་པ་ཞིག་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ཡོད་ན་གང་དུའང་རུང་ངོ་།། གནས་དེར་སྔོན་འགྲོ་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི། ཐུན་དང་པོ་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར། བསྐྱེད་རིམ་རྣམས་ལུས་གནད་ཅི་བདེ་བའི་ངང་ནས་བྱ། ཐུན་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བསྡུས་པ་དང༌། བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དུང་ཙམ་བྱས་པས་ཆོག སྔར་བསགས་སྤྱངས་གི་འཁྲིད་གཉིས་ལ་ཉམས་མྱོང་མ་སྐྱེས་ན། ཐུན་དང་པོ་ལ་ཡིག་བརྒྱ་དང་མཎྜལ་ཡང་བྱེད་དགོས་པས། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་གྲུབ་མ་ཐག་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས་དང། དེའི་རྒྱུན་ལ་མཎྜལ་དང། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང། ཤུཎྱ་ཏས་སྟོང་པར་སྤྱངས་བ་ནས། སེམས་འཛིན་པའི་བར་གྱིས་བསྐྱེད་རིམ་ཀྱང་བྱེད། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་རྒྱས་པ་ལ་སྤྲོ་ན་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དང། བསྡུ་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་སྐབས་སྐྱབས་ཡུལ་རང་ལ་མ་བསྟིམ་པར་མདུན་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་བ་ལ། མཎྜལ་གྱི་སྐབས་སུ་མཎྜལ་འབུལ་བ་དང་། དེ་ཁ་ལ་གསོལ་འདེབས་མན་ཆད་ཀྱི་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་བྱས་པས་ཟོར་ཡང་ཞིང་གནད་ལ་འབྱོར་བར་འོང་། ཐུན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་ཉམས་སུ་ལེན་ལུགས་དབེན་གསུམ་གྱི་སྐབས་འདིར་མ་ཟད། འདི་མན་ཆེད་དངོས་གཞིའི་སྐབས་སོགས་ཐམས་ཅད་དུ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ།། དབེན་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་དངོས་ནི། མུན་ཁང་དེར་བསམ་གཏན་འབོལ་ཆུང་བཏིངས་ནས། ལུས་གནད་རྐང་བ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང། རྒལ་ཚིགས་དང་ལྟག་པ་བསྲང༌། ལྐོག་མས་ཨོལ་མདུད་ནོན་ཙམ་གྱིས་མགྲིན་པ་དགུག སོ་མཆུ་རང་སར་བཞག ལྕེ་རྩེ་རྐན་ལ་སྤྱར། མིག་གི་ལྟ་སྟངས་དང་ལག་པ་ནི་སྐབས་འདིར་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱང་། དངོས་གཞིའི་སྐབས་ལག་པ་ཁུ་ཚུར་བརླ་བཞག་དགོས་པས་དེ་འབྱོངས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་བྱ་སྟེ། མཐེ་བོས་སྲིན་ལག་གི་རྩ་བ་མནན་པ་ལ་སོར་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་ནས་བསྡམས་པའི་ཁུ་ཚུར་གྱིས་བརླའི་རྩ་བར་མནན་ལ་ལག་ངར་བསྲང། མིག་ཀྱང་དངོས་གཞི་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་པར་སྟེང་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་བལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གྱེན་དུ་བསྒྲིལ་ནས་འབྱེད་འཛུམ་སོགས་མི་བྱེད་པར་གཡོ་མེད་དུ་བཞག དེ་ལྟར་ལུས་གནད་བཅས་མ་ཐག་ཏུ་སྔར་རླུང་འཁྲུགས་པ་དང་འཁྱམས་པ་སེལ་ཅིང་ཕྱིས་རླུང་སྐྱོན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རླུང་རོ་ལན་གསུམ་སྣ་སྒོ་ནས་སངས་ཀྱིས་འབུད། དེ་རྗེས་ནས་ཐུན་གྲོལ་གྱི་བར་དུ་རང་བབས་སུ་བཞག ཅི་བདེར་རྒྱུ་རུ་གཞུག སེམས་ཀྱི་གནད་གང་ཡང་བསམ་དུ་མེད་པ། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ། ཆེད་དུ་མ་སྒྲིམ། ཆེད་དུ་མ་ཀློད། ཕར་ནམ་མཁའ་ལ་ཆེར་གྱིས་བལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཚུར་རང་ཉིད་ལ་ཆེད་དུ་ལྟ་བ་ཡང་མ་ཡིན། གང་ལ་ཡང་མི་བརྟེན། ཅིར་ཡང་འཆར་རུང་ཙམ་དེ་ལ་བཟོ་བཅོས་མེད་པ་ལྷོད་དེ་བཞག དེ་ཁ་ལ་གནས་ཤིང་སྒོམ་དུ་བཏུབ་ན་ལེགས། གལ་དེ་སེམས་འཕྲོ་ན་དེའི་གཉེན་པོ་བརྟེན་དགོས། དེ་ལ་འཕྲོ་ལུགས་གཉིས་ཏེ། སེམས་གནས་འཕྲོ་ལ་རྣམ་རྟོག་ཐོལ་ཐོལ་སྐྱེ་ཞིང་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིད་ལ་ཝལ་ཝལ་འཆར་ལ། ཤར་མ་ཐག་ཏུ་སེམས་འཕྲོས་པ་རང་གི་ཤེས་ཀྱིན་འདུག་ན། དེ་ལ་དགའ་མི་དགའ་དང་རྟོག་དབྱོད་གང་ཡང་མི་བྱ་བར་དེ་ཉིད་འཕྲོ་རྦད་ཀྱིས་བཅད་ནས། སེམས་འཇོག་ཚུལ་སྔར་གྱི་དེ་ཁ་བསྐྱངས་བས་ཆོག ཡང་རྣམ་རྟོག་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྒྱུད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འཕྲོ་ཞིང། ཡུན་རིང་བོར་འབྱམས་འགྲོ་ན་སྐྱོན་ཆེ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ནམ་དྲན་པས་ཟིན་མ་ཐག་ཏུ། ད་ཕྱིན་ཆད་འོག་འགྱུ་རྒྱ་འབྱམས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་མ་བྱུང་བ་བྱེད་དགོས། ནམ་འཕྲོ་བ་ན་དྲན་པས་ཟིན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་འདུན་པ་དྲག་པོ་སྐབས་སྐབས་སུ་བཏང་། གང་ཡང་བསམ་དུ་མེད་པའི་ངང་ནས་རིག་པ་ཁོང་སྒྲིམ། སེམས་གནས་སམ་མི་གནས། འཕྲོ་འམ་མི་འཕྲོ་སྙམ་བའི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་བྱ་ར་ཡང་ཡང་བཏང་བས། འོག་འགྱུ་རྒྱ་འབྱམས་སུ་སོང་བ་དེ་ཇེ་ཆུང་ཇེ་ཆུང་ལ་སོང་བ། མི་རིང་བ་ན་སངས་ཏེ་འགྲོ། དེ་ལྟར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇུར་ལ་སྒོམ་ཞིང་། ཐུན་འཇོག་ཁར་དགེ་བ་བསྔོ་བ་གོང་དང་འདྲ། ཐུན་མཚམས་སུའང་སེམས་བཟོ་མེད་ཀྱི་གདངས་དང་མ་བྲལ་བ་བྱ་ཞིང༌། གཏམ་ཅལ་ཅོལ་མི་སྨྲ། སྐུ་མཉེ་དང་ཁ་ཟས་ཀྱི་ལྕག་གིས་བསྐུལ། འདི་ལྟར་བསྒོམས་པས་ལུས་ཉམས། ངག་ཉམས། སེམས་ཉམས། མཐོང་ཉམས། རྨི་ཉམས་སོགས་གང་བྱུང་ཀྱང། ཉམས་ཀྱི་སྣེ་མི་བསྐྱིལ་མི་བཀག་པར་རང་བབས་ལ་གང་བྱུང་དེ་ཀ་བྱུང་རྒྱལ་ལྷུག་པར་བསྐྱང་དགོས། ཇི་སྐད་དུ། དབང་མདོར་བསྟན། ཆ། གང་ལའང་སྐྱོན་དུ་མིབལྟ་ཞིང་།། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཉམས་སུ་བླངས།། དྲོད་རྟགས་ལ་སོགས་འདོད་མི་བྱ།། སྒོམ་དུ་མེད་པར་བསྟན་མོད་ཀྱང་།། ལེ་ལོ་བཏང་སྙོམ་དབང་མི་བཏང༌།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། ཐུན་ཐུན་མཚམས་ཐམས་ཅད་དུ་བཟང་དུ་རེ་བ་དང༌། སྐྱོན་གྱིས་དོགས་པ་མི་བྱ། སྤྱོད་ལམ་དྲག་ཤུལ་དང་འདོད་ཡོན་ལ་དགའ་བ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་སྤངས། ཀུན་ད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་ཉམས་པར་བསྲུང༌། གོས་སོགས་གྲང་དྲོ་རན་པ་དང། མཚན་མོའི་གཉིད་ཚིམ་པར་ལོག ཉིན་མོའི་གཉིད་སྤངས། ཐུན་གྱི་སྐབས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཤུགས་ཕྱུང་ལ་སྒོམ་ཞིང༌། ཐུན་ཡུན་བསྲིང་བ་ལེགས་སོ།། དམིགས་སྐོར་བདུན་པ་དབེན་གསུམ་གྱི་འཁྲིད་ཚར། འདི་སྐབས་ཞག་གཉིས་གསུམ་སྒོམ་དུ་བཅུག་ཅིང། དེ་བར་ལ་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། དབེན་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། ཞི་ལྷག་གི་རང་བཞིན་དབེན་གསུམ་གྱི་གནད་རྣམས་ཞིབ་མོར་བཤད། དེ་ལྟར་ལེགས་པོར་ངེས་སུ་བཅུག་ནས། ལག་ལེན་བསླབ། བྱིན་བརླབས་བྱ། ལག་ལེན་སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་ན། བྱིན་རླབས་འབེབས་ཤིང་གཏོར་དབང་ཡང་བསྐུར་ཏེ། དེའི་ཚུལ་ནི་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལོགས་སུ་ཡི་གེ་མཛད་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ།། དེ་རྗེས་ནས་མུན་འཁྲིད་ཀྱི་མཚམས་ལ་འཇུག། འཁྲིད་ལྟ་ཡང་ཡང་བྱཞིང། གནད་དུ་མ་འབྱོར་བ་རྣམས་བཅོས། གེགས་སེལ་བ་དང་ངོ་སྤྲོད་པ་སོགས་སྐབས་སུ་གང་བབ་བྱའོ།། དེ་དག་གིས་ནི་ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྔོན་འགྲོའི་འཁྲིད་རྣམས་ཚར་བ་ཡིན་ནོ།། ༎
རྩ་བའི་གཉིས་པ། དངོས་གཞི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ།
གཉིས་པ་ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དངོས་གཞི་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་ནི། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་དང། གསང་འདུས་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས། སོ་སོར་སྡུད་དང་བསམ་གཏན་དང་།། སྲོག་རྩོལ་དེ་བཞིན་འཛིན་པ་ད་།། ཅེས་དང། རྗེས་སུ་དྲན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། སྤྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་ཏུ་འདོད། ཅེས་གསུངས་ཤིང། བདེ་མཆོག་རྩ་རྒྱུད་ལས། སྔགས་བཟླས་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་།། བདེ་བས་ཀྱང་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཞེས་ཡན་ལག་དྲུག་གི་ནང་ཚན་གྱི་འབྲས་བུ་གསུམ་བསྟན་པས་རྒྱུ་སོར་སྡུད་སོགས་ཀྱང་བསྟན་ནོ༎ ཆ། ཅེས་དང་། དགྱེས་རྡོར་ལས་ཀྱང་། ཡན་ལག་དྲུག་སྒོམ་རྣལ་འབྱོར་བས།། ཞེས་སོགས་མང་དུ་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན་ཡན་ལག་དྲུག་ནི། སོར་སྡུད་ཀྱི་ཡན་ལག བསམ་གཏན། སྲོག་རྩོལ། འཛིན་པ། རྗེས་དྲན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ་དྲུག་པོ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་དག་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། སོར་བསམ་སྐུ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར། སྲོག་འཛིན་གསུང་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར། རྗེས་དྲན་ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་རོ།། བསྙེན་སྒྲུབ་ཡན་ལག་བཞི་ལྟར་ན། སོར་བསམ་གཉིས་མཐར་ཐུག་ཟུང་འཇུག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྟོང་གཟུགས་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་སྣང་སེམས་དབྱེར་མེད་དུ་སྣང་བའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པས། དེ་གཉིས་ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་འགྲུབ་པ་ལ་ཐོག་མར་ཉེ་ལམ་ཡིན་ཕྱིར་ཉེར་སྒྲུབ་དང་། སྲོག་འཛིན་གཉིས་མ་དག་པའི་རླུང་བཀག་ནས་རླུང་ཐིག་དབྱེར་མེད་དུ་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་སྔར་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འགྲུབ་པ་ལ་ལྷག་པར་ཉེ་ཕྱིར་ཉེར་སྒྲུབ་དང་། རྗེས་དྲན་ནི་འབར་སྣང་གི་ལྷ་སྐུ་སྒྲུབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་སྒྲུབ་ཆེན་ནོ༎ ཆ སོར་བསམ་བསྙེན་པ། སྲོག་འཛིན་ཉེར་སྒྲུབ། རྗེས་དྲན་སྒྲུབ་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་ཆེན་ནོ།། དགེ་བ་གསུམ་ལྟར་ན། སོར་བསམ་ཐོག་མར་དགེ་བ། སྲོག་འཛིན་བར་དུ་དགེ་བ། དྲན་ཏིང་ཐ་མར་དགེ་བའོ།། རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ལྟར་ན། སོར་སྡུད་སྲོག་རྩོལ་རྗེས་དྲན་གསུམ་རྒྱུའི་ཡན་ལག བསམ་གཏན་འཛིན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་འབྲས་བུའི་ཡན་ལག་གོ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་གཅིག་ལ། ཡན་ལག་དངོས་རྣམས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བས་ཐོག་མར་སྐྱེ་བའི་དུས་སྐབས་རིམ་ཅན་དུ་གནས་ཤིང་། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ལ་བསླབ་པ་ཡན་ལག་དྲུག་རྗེས་མཐུན་པ་ནི། ཐོག་མར་སོ་སོར་ཞུས་ཤིང་སྤྱང་ནས། དེ་རྗེས་སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་པར་ཉམས་སུ་ལེན་ནོ། དེས་ན་སྐབས་འདིར་དངོས་གཞི་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བའི་ཁྲིད། བར་དུ་དགེ་བའི་འཁྲིད། ཐ་མར་དགེ་བའི་འཁྲིད་དེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། སོ་སོར་སྡུད་པའི་འཁྲིད་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་འཁྲིད་དོ།།
ཐོག་མར་དགེ་བའི་ཁྲིད།
དང་པོ་ནི། གོང་མ་མང་བོ་དག་དུས་ཞབས་སྙན་བརྒྱུད་ལས། ཀུན་ལའང་དྲུག་ཏུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། ཞེས་པའི་གོ་དོན་དུ་མཛད་ནས། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་ས་བཅད་དྲུག་གིས་འཆད་པར་གདའ། ས་བཅད་ནི་བཤད་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་སྤྱར་ཀྱང་རུང་མོད། སྐབས་འདིར་གོང་མའི་གསུངས་ལས་ཀྱང་མི་འདའ་ཞིང༌། གོ་བདེ་བར་སྤྱར་ན་འདི་ལྟར་ལེགས་ཏེ།
ཡན་ལག་དང་པོ་སོར་སྡུད།
སོ་སོར་སྡུད་པའི་འཁྲིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་གཉིས་སོ།།
༼༡༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་པོ་ལ། སོར་སྡུད་དངོས་དང༌། བོགས་འདོན་སྤོགས་པའི་ཆོ་ག་གཉིས་སོ།།
༡༽ སོར་སྡུད་དངོས།
དང་པོ་སོར་བསྡུད་དངོས་ལ། མཚན་མོ་གསེང་མེད་ནམ་མཁའི་རྣལ་འབྱོར་དང། ཉིན་མོ་སྤྲིན་མེད་ནམ་མཁའི་རྣལ་འབྱོར་རོ།། ༡ མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར། དང་པོ་ནི། རྒྱུད་ལས། མུན་པའི་ ཆ ནམ་མཁར་ཀུན་ནས་ཞེན་ ཞེན་པ་སྟེ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་སེམས་གཡོ་མེད་དུ་བྱས་ཏེ་ ཆ པའི་སེམས་དང་མིག་ནི་ མིག་འབྱེད་འཛུམ་མི་བྱེད་པར་གྱེན་དུ་བལྟས་ཏེ་རྡོ་རྗེའི་ལམ་ཞེས་པ་དབུ་མར་ཞུགས་པར་བྱས་ཏེ་བསྒོམས། ཆ མི་འཛུམ་རྡོ་རྗེའི་ལམ་དུ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིས། ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་འགྲོ་སྔར་བཞིན་བཏང༌། གནས་ཁང་སྐབས་འདིར་ངེས་པར་མུན་ཁང་ཁོ་ན་ཡིན་ཅིང༌། རྐང་བ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་ངེས་པར་དགོས་ཏེ། དྲི་མེད་འོད་ལས། བླ་མའི་ རྟོགས་པའམ་གདམས་ངག་གི ཆ ངེས་པའི་དབང་གིས་སྒོམ་པའི་དུས་དང༌། འདོད་པའི་ལྷ་ ལྷག་པའི་ ཆ ལ་བསྟོད་པའི་དུས་ ཀྱི་ ཆ་ སུ་གྲངས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པ་ པའི་ཚེ་ ཆ རྣམས་ལ་རྡོ་རྗེའི་ སྐྱིལ་ཀྲུང་གི་གདན། ཆ གདན་བསྔགས་ཤིང༌། ཞེས་འབྱུང་བས། ལག་པའང་མཉམ་བཞག་གམ་ཁུ་ཚུར་བརླ་བཞག་གང་རུང་ཞིག་དགོས་པར་གསུངས་པས་གཞན་མི་བྱ། ལྟ་སྟངས་ནི་རྒྱུད་ལས། བསྙེན་པ་ སོར་བསམ་གཉིས་ ཆ ལ་ནི་དང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་བཅུ་ ས་བཅུ་ ཆ མཁའ་ལ་འཁོར་ལོ་ཅན་ གཙུག་ཏོར་ ཆ གྱི་ཁྲོ་བོའི་ལྟ་བས་སོ།། ཞེས་འབྱུང་བས། གཙུག་ཏོར་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་ལྟ་སྟངས་ཞེས་བྱ་བ། སྨིན་མཚམ་ནས་སོར་བཅུ་དྲུག་བཞལ་པའི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་ལྟ་བ་འདི་ཁོ་ན་དགོས། དེ་ཡང་དབང་མདོར་བསྟན་ལས། བཀབ་དང་མ་བཀབ་མིག་དག་གིས།། ཞེས་གསུངས་པས། མིག་ཧ་ཅང་གདང་བ་མ་ཡིན་པ། ཧ་ཅང་བཙུན་པ་མ་ཡིན་པ་རང་བབས་ཀྱི་ངང་ནས་མིག་འབྲས་གྱེན་ལ་བཟློག་པ་ཡིན། དམིགས་གསལ་ཅན་རྣམས་མ་གཏོགས། སོར་བསམ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་གནད་ལྟ་སྟངས་འདི་ཁོ་ནར་ངེས་སོ།། དེ་ལྟར་ལུས་གནད་བཅས་ནས། བྱ་བ་གཞན་སྤངས་ཏེ་བཞག་པས་རྩ་རྣམས་གཡོ་མེད་དུ་གནས་པ་ནི་ལུས་མི་གཡོ་བ། ངག་གནས་དབེན་གསུམ་གྱི་སྐབས་བཞིན་བྱས་པས་ངག་མི་གཡོ་བ། སེམས་ཀྱི་གནད་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་དབེན་གསུམ་དང་འདྲ་བ་ལས། གང་དུ་མིག་ལྟ་སའི་ཐད་ནམ་མཁའི་མུན་པ་ལ་སེམས་ཆེ་རེ་གཏད་ནས་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མེད་འོད་ལས། དང་པོར་སྟོང་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ནི་མུན་པ་ལ་ཅི་ཡང་བསམ་པར་མི་བྱའོ།། ཞེས་གསུངས་་ཏེ། ཡིད་མི་གཡོ་བའོ།། དེ་ལྟར་ན། གྲུབ་ཐོབ་ཤྭ་ཝ་རི་པའི་ཞལ་ནས། མི་གཡོ་བ་ནི་གསུམ་ལྡན་གྱིས།། དྷུ་ཏཱིར་རླུང་བཅུ་ཆུད་གྱུར་པས།། ཕྱི་ནང་རྟོག་འགགས་རྟགས་བཅུ་འབྱུང༌།། སོ་སོར་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན།། ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ཚང་བར་བྱ་ཞིང༌། དཔལ་ས་ར་ཧས་ཀྱང༌། མང་དུ་སྨྲས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ།། ཆོས་ཀྱི་ཚད་ནི་འདི་ཡིས་ཆོག། མིག་ཕྱེད་གྱེན་དུ་ལྟ་བ་ན།། མཐོང་བ་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས།། ཞེས་དང༌། བར་སྣང་ལ་ནི་ཡིད་དང་རླུང་དང་མིག། དུས་གཅིག་ཏུ་ནི་གལ་ཏེ་ངེས་སྤྱར་ན།། རིན་ཆེན་རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པར་སྐྱེ།། འདི་དག་མཐའ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས།། ཞེས་པ་དང༌། ལྟ་སྟངས་ངེས་པར་གྱེན་དུ་བལྟ་དགོས་པ་ཡང༌། འགྲེལ་ཆེན་ལས། མིག་མི་འཛུམ་པར་སྟེང་དུ་བལྟ་བས་མཚན་མར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་སོ།། དེ་ལྟར་ན། ལུས་གནད་བྱེད་བཅིང་དང་ལྡན་པས་ཡིད་མིག་རླུང་གསུམ་གཙུག་ཏོར་ཐད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེས་ཏེ་གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་སྒོམ་དགོས་སོ།། སོར་སྡུད་ཀྱི་དམིགས་པ་དངོས་ཏེ། དངོས་གཞིའི་དམིགས་པ་དང་པོའོ།། ཡང་པཎ་ཆེན་བི་བྷུ་ཏི་ཙནྡྲའི་མན་ངག་ལས། དམིགས་པ་གཏོད་ཚུལ་མི་འདྲ་ཙམ་བཞི་བྱུང་བའི་མན་ངག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སོར་སྡུད་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྩ་བ་སྔར་བཤད་པ་དེ་ཉིད་བསམ་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ། དཔེ་ལྷ་ཁང་ནང་གི་ལྡེར་བཟོ་ལྟ་བུ་ཟེར། དེ་སྐབས་སེམས་མ་གཞུར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་རྟོག་པ་འཕྲོ་བ་འམ། སྒོམ་སྐྱོན་ཅན་ཐེབས་ཏེ། ཤེས་པ་ལྟེང་བོར་སོང་ནས་སྒོམ་མིན་གཉིད་མིན་དུ་གྲོ་ན། ལྟ་སྟངས་ཀྱི་ལམ་ནས་དྲངས་ཏེ། ནམ་མཁའི་དབུས་སུ་སེམས་ཐིམ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་ཤེས་པ་དྲག་ཏུ་གཏད། རིག་པ་ཧུར་ཕྱུང་སྟེ་སྒྲིམ་ནས་གོམ་པ་ནི། རྩེ་གཅིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤྲེའུ་སྒོ་གཅིག་ཏུ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའོ།། དམིགས་སྐོར་གཉིས་པའོ།། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་རླུང་སྟོད་དུ་འཚང་བ་དང༌། མིག་རུས་ན་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕེབས་པ་མ་ཡིན་པར་རྒྱལ་བ་དང༌། ཟུག་བཟེར་སྐྱེ་བ་སོགས་བྱུང་ན། བྱེད་བཅིང་སྔར་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་སེམས་གསལ་རིག་གི་སྟེང་དུ་ཆེ་རེ་བཟོ་བཅོས་མེད་པར་བཞག་ཅིང༌། འདས་མ་འོང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། ད་ལྟར་བའི་ཤེས་པ་སོ་མ་ལ་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དྲན་པ་བསྟེན་པ་ནི། རང་གྲོལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དཔེ་སྤུན་གསུམ་གྱི་བར་མ་དང་འགྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་སྐོར་གསུམ་པའོ།། དམིགས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་སུ། སེམས་སྒྲིམས་པས་ཡུད་ཙམ་རེ་གནས་ཤིང༌། དེའི་འཕྲོ་ལ་ཇི་ཙམ་སྒྲིམས་ཀྱིན་འཕྲོ་རྒོད་དུ་སོང་ན། ཧ་ཅིང་གྲིམས་དྲག་པའི་སྐྱོན་ཡིན་བས། མ་ཡེངས་བའི་དྲན་བའི་བྱ་ར་ཙམ་བཞག་ནས། གང་ཡང་མི་སྒོམ་པར་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་དོ།། འདི་ནི་རྩོལ་བྲལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དཔེ་རྔ་མོ་བཏགས་གྲོལ་ལྟ་བུའོ།། དམིགས་སྐོར་བཞི་བའོ།། དམིགས་པ་ཕྱི་མ་གསུམ་པོ་འདི་རྣམས་ཀྱང་དང་བོའི་སྟེང་དུ་ཚང་བར་བྱ་སྟེ། རེས་འགའ་སྒྲིམ། རེས་འགའ་གློད། རེས་འགའ་སེམས་གསལ་རིག་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྟ། ཕལ་ཆེར་རྩོལ་བྲལ་བཟོ་མེད་དུ་འཇོག་པ་ཉིད་མཐིལ་དུ་བྱས་ཏེ་སྒོམ་མོ།། དམིགས་སྐོར་ལྔ་པའོ།། མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དམིགས་པ་དང་བོ་ཕོག་པའི་མཚམས་སམ། སྐབས་འདི་གཉིས་གང་འོས་ཤིག་ཏུ་དངོས་གཞིའི་མུན་འཁྲིད་དམ་པོ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ།། ༢ ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར། གཉིས་པ་ནི། ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། འབྱོར་ལྡན་གྱི་གནས་ཕྱེད་གཡབ་ཁ་ཤར་བསྟན་དང་ནུབ་བསྟན་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཀུན་སྤངས་ཀྱི་གནས་ནི། སྐྱོ་ར་འམ། བྲག་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ལུས་ལ་གྲིབ་མ་འབྱུང་ཞིང༌། སྐྱེ་བོ་གཞན་གྱིས་ཚུར་མི་མཐོང་བ་ཞིག་དགོས་ལ། གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་ནམ་མཁའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐོང་བའི་སར་སྒོམ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།། མིག་ལམ་ན་མར་ཆུ་འབབ་པ་དང༌། མཚོ་རྫིང་ལྟེང་ཀ་སོགས་མཐོང་སར་མི་སྒོམ་ཞེས་བླ་མ་གོང་མ་འགའ་ཞིག་བཞེད་ཅིང༌། ནུབ་བྱང་ལ་མི་ལྟ་ཞེས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འདོད་ལ་ཉི་འོད་དང༌། གངས་རི་སོགས་འོད་འཚེར་བས་མིག་ལ་གནོད་པས། དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལམ་དུ་མི་འབྱུང་བའི་སའོ།། དུས་ནིསྔ་དྲོ་ཉི་མར་རྒྱབ་ཕྱོགས་ཏེ།། ཕྱི་དྲོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ནོ།། ཉི་ཕྱེད་མིག་ལ་གནོད་པས་སྤང༌།། ཞེས་པ་ལྟར། སྔ་དྲོ་ཁ་ནུབ་ཏུ་ཕྱོགས། ཕྱི་དྲོ་ཁ་ཤར་དུ་ཕྱོགས་པས་སྒོམ་ཞིང༌། ཕྱེད་གཡབ་བྱང་བསྟན་ནམ། བྲག་དང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་གྲིབ་མ་ཆེ་བར་ཡོད་ན། ཉིན་གུང་ཡང་བྱང་དུ་ཕྱོགས་པས་སྒོམ་དུ་རུང༌། དེ་དག་ཀྱང་སྤྲིན་སེར་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་དུས་སུ་སྒོམ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་བས། སྲོད་ཐོ་རེངས་ཉིན་གུང་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་སྤྲིན་དང་རླུང་བོ་ཡོད་པའི་དུས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་མི་སྒོམ་སྟེ། མུན་ཁང་དུ་མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ཉིད་སྒོམ་པར་བྱས་ལ། གནས་དུས་སོགས་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམ་ན་འདི་ཉིད་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ།། བསྒོམ་བྱ་དངོས་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྩེ་གཅིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་སོགས་གནད་ཕྱི་མ་གསུམ་པོ་དེའང་གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་དུ་དགོས་པ་བྱུང་ན་བསྒོམ་པས། བསྒོམ་བྱ་དངོས་ཉིན་མཚནགྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་པོ་གཅིག་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་མི་འདྲ་པའི་ཁྱད་པར་ནི། རྒྱུད་ལས། ནམ་མཁའ་ཆུ་འཛིན་བྲལ་བ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡི་བགྲད་པའི་མིག་གིས་ལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ།། ཞེས་གསུངས་བས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་ཏེ། ལྟ་སྟངས་ཀྱི་གནད་ཁྲོ་བོའི་ལྟ་བ་སྡང་མིག་འབྲུ་ཚུགས་སུ་ལྟ་ཚུལ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་ཡུལ་གྱི་གནད་ཀྱང་མུན་ནག་གི་ནམ་མཁའ་ལ་ལྟ་བའི་ཚབ་ཏུ། སྤྲིན་མེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་སྔོ་སང་ངེ་བ་དང༌། རང་སེམས་གསལ་ཧྲིག་གེ་བ་དབྱེར་མེད་པ་ལྟ་བུ་ལ་འཇོག་གོ། དངོས་གཞིའི་དམིགས་སྐོར་དྲུག་པའོ༎
༢༽སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན།
གཉིས་པ་བོགས་འདོན་སྤོགས་ཆོག་ལ། ཉིན་པར་དང་འབྲེལ་བའི་སྤོགས་ཆོག་དང་། མཚན་མོ་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་འཛིན་པའོ༎ ༡ ཉིན་མོའི་སྤོགས་ཆོག དང་པོ་ནི། དེ་ལ་སྤྱིར་ཡན་ལག་དྲུག་ཀར་གྱི་སྤོགས་ཆོག་བཙན་ཐབས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་པར་རྒྱུད་ལས་གསུངས། དེ་དག་རྒྱས་པར་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ལ། འདིར་དང་པོའི་ལས་ཅན་ལ་སོར་སྡུད་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་བ་ནི། དུས་ཞབས་སྙན་རྒྱུད་ལས། སོ་སོར་སྡུད་པའི་སྤོགས་པ་ནི།། བྱེད་བཅིང་དྲག་ཏུ་བརྩམ་པར་བྱ།། ཞེས་པ་དང༌། བྱེད་བཅིང་གང་ལ་ཟེར་ན། རྣལ་འབྱོར་གསུམ་གྱི་སྙིང་པོ་གསལ་བ་ལས། མཚན་མོ་གསེང་མེད་ཁྱིམ་དུ་ནི།། ཤིན་ཏུ་མཉམ་གཞག་སྒྲུབ་པ་པོས།། བྱེད་པ་ལྔ་ལ་བཅིང་བ་གཉིས།། བླ་མའི་ཞལ་ལས་ཤེས་པར་བྱ།། ཞེས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། འདི་ཡང་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པའི་སྤོགས་ཆོག་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ།། དེ་ཡང་བྱེད་པ་ལྔ་ནི་དབང་བོ་ལྔའི་རླུང་། བཅིང་བ་གཉིས་ནི་སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་བཅིང་བ་ཡིན་པས། འདིའི་ལག་ལེན་ནི་ཉིན་མཚན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གང་གི་སྐབས་ཡིན་ཡང་འདྲ། མིག་གཉིས་ལྟ་ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཕྲ་མོ་གཅིག་ལ་དྲག་ཏུ་བསྒྲིལ། ལྕེ་ཕུགས་སུ་བཟློག མཆུ་དང་སྣ་དང་རྣ་བ་གསུམ་གཅུད། བཞིན་ཁྲོ་བོའི་གདོང་དུ་བྱ། ལུས་ཉ་བཞི་སྒྲིམ་ཞིང་རྐང་སོར་རྣམས་བཀུག ཁུ་ཚུར་དང་སྐྱིལ་ཀྲུང་དམ་དུ་བྱ། དཔུང་བ་དྲག་ཏུ་རྒྱངས། དེས་དབང་བོ་ལྔའི་རླུང་འཆིང༌། ལྟོ་བ་ཚིགས་པ་ལ་གཅེར་བ་དང༌། ཕྱིར་འཕེལ་ཁ་བསྐྱེད་པ་གཉིས་རེ་མོས་བྱ། དེ་ཡང་རེ་མོས་མྱུར་བོ་མ་ཡིན་པར་ཆུ་ཚོད་རེ་རེ་ཙམ་སྤེལ་དགོས། དེས་སྲོག་ཐུར་གཉིས་བཅིངས་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུ་ཐུན་གྱི་གསུམ་ཆའམ། བཞི་ཆ་ཙམ་རེ་བསྒོམ། ཐུན་གྱི་ལྷག་མ་རྣམས་དཀྱུས་བཞིན་བསྒོམ་པས། སོར་བསྡུད་ཡུན་རིང་དུ་བསྒོམས་ཀྱང་ཉམས་རྟོགས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེ། དང་བོ་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་ཀྱང་ཉམས་པ་རྣམས་གསོ་ཐུབ། སྔར་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་མ་ཉམས་ཀྱང་དང་པོ་སྐྱེས་པ་དེ་ལས་ཡར་བསྐྱེད་མ་བྱུང་ན་འང༌། འདི་བསྒོམ་པས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ དེས་ན་སྤོགས་པའི་ཆོ་ག་ཞེས་བྱའོ།། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་འདི་བསྒོམས་ཀྱང་ཚེགས་ཆེ་ཞིང་གེགས་སྡང་ལ། ཕྱིས་བོགས་བསྐྱེད་ཆུང་བར་ཡོད་པས། གོང་གི་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་དེ་བྱུང་ན་སྒོམ་གྱི་གཞན་མི་དགོས་སོ།། དམིགས་སྐོར་བདུན་པའོ།། ཡང་རྩ་མི་དང༌། རྒ་ལོའི་མན་ངག་ལས། སྐར་ཁུང་ལ་ལྟ་བ་དང༌། སྣོད་ཆུས་གང་བ་ལ་ལྟ་བའི་མན་ངག་རེ་ཡོད་ཀྱང་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྤོགས་ཆོག་ཏུ་ཅུང་ཟད་འགྲོ་མོད་ཀྱི། གནད་གལ་ཆུང་བར་མངོན་ནོ།། ༢ མཚན་མོའི་སྤོགས་ཆོག གཉིས་པ་ནི། མཚན་མོ་ཉལ་བའི་སྐབས་སོར་སྡུད་ཀྱི་ལུས་གནད་མ་འབྱོངས་བར་དུ་ནི། རང་བབས་སུ་བཞག་པ་ཉིད་ལེགས་ལ། ལུས་གནད་ལྟ་སྟངས་འབྱོངས་ནས། ཙོག་པུའམ། གློ་གཡས་པ་འོག་ཏུ་བཅུག་པ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་ཉལ་ཞིང༌། མིག་བཙུམ་ནས་མིག་འབྲས་གྱེན་ལ་བཟློག་པའི་ལྟ་སྟངས་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནད་ལྟ་སྟངས་ཀྱི་ལམ་ནས་དྲངས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་ལྟ་བ་ཉིད་ཡིན་པས། དེའི་ངང་ནས་གཉིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ།། ཉིན་མོའི་སྒོམ་ཤུགས་དང༌། གཉིད་དུ་འགྲོ་ཁར་མཚམས་སྤྱར་བའི་རྐྱེན་གྱིས། ཞག་བདུན་ནམ། ཟླ་བ་ཕྱེད་དམ། ཟླ་བ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ནས་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཟིན་བར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་མ་ཟིན་ན། རང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་འཕྲོས། སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་འོད་དུ་ཞུ་ནས་རང་ལ་ཐིམ། རང་ཡང་འོད་དུ་ཞུ། འོད་ཕུང་གི་མཐའ་ནས་རིམ་གྱིས་ཡལ། སྙིང་ཁའི་ཐད་དུ་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་མམ་སྤུ་ཤད་ཙམ་ལ་རིང་དུ་སེམས་བཟུང༌། དེ་ཡང་ཡལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལ་སེམས་གཏད། དེ་ལྟ་བུ་ལན་བདུན་ཙམ་བསྒོམས་ནས་སྔར་བཞིན་བྱས་པས་མྱུར་དུ་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ།། དེ་ལ་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཟིན་པའི་ཚད་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང༌། རེ་ཞིག་གཉིད་འཐུག་པོའི་སྐབས་སུ་གསལ་སྟོང་གི་རིག་པ་རྣམ་རྟོག་གི་གཡའ་དང་བྲལ་ཞིང༌། རང་ངོ་སྐྱོང་ཤེས་བ་ལ་རྟགས་སྣང་སྣ་ཚོགས་པ་འཆར་བ་ཞིག་བྱུང་ན་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཟིན་པའི་གྲངས་སུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ།། དམིགས་སྐོར་བརྒྱད་པའོ།།
༼༢༽སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ནི། གང་ཟག་ཤིན་ཏུ་བློ་དམན་པ་བཤད་ཀྱང་མི་གོ་བ་དང༌། བློ་གྲོས་ཆེན་པོའི་རིགས་བཤད་མི་དགོས་པ་དང༌། མགྱོགས་ཁྲིད་བྱེད་པའི་སྐབས་རྣམས་སུ་མ་བཤད་ཀྱང་ཆོག གནས་སྐབས་གཞན་དུ་ཅི་རིགས་པར་འཆད་པ་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་གྱི་རྒྱུན་ཡིན་ཅིང༌། གལ་ཡང་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ་འོག་མ་རྣམས་ལའང་དེ་དང་འདྲའོ།། དེ་ཡང་མདོ་ཙམ་སྨོས་ན། སོ་སོར་སྡུད་པའི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག བསྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་གོ།
༡༽སོ་སོར་སྡུད་པའི་མཚན་དོན།
དང་བོ་ནི། ལེགས་པར་སྤྱར་བ་སངྐྲིའི་ཏའི་སྐད་དུ། བྲ་ཏི་སོ་སོ། ཨཱ་ཧ་ར་སྐབས་ཐོབ་ཀྱིས་བསྡུད་པ། སྤོང་པ། ཟ་བ། གཅོད་པ། ལེན་པ་སོགས་ལ་འཇུག་པ་ལས། སྐབས་འདིར་བསྡུད་པ་སྟེ། མཚམས་སྤྱར་བས་བྲ་ཏྱཱ་ཧ་ར་སོ་སོར་བསྡུད་པའོ།། ཐ་མལ་བའི་དབང་བོ་ལྔ་དང་ཡུལ་ལྔའི་འབྲེལ་བ་གཅོད་ཅིང་ཡུལ་ལ་རྣམ་ཤེས་ཡན་པ་བསྡུད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་པོ་གཞན་ལྔ་འོད་གསལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡུལ་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་ཟ་བ་དང་ལེན་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། མདོར་ན་ཐ་མལ་གྱི་སྣང་བ་ལ་སེམས་བསྡུས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ནོ།། དེ་ལྟར་ཡང༌། རྒྱུད་ལས། སོ་སོར་བསྡུད་པ་ལུས་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་བཅུ་བོ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་མེད་པའོ།། ཞེས་སོ།།
༢༽སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ནི། སོར་སྡུད་ཐོག་མར་སྒོམ་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལན་གཅིག་པོ་དེ་ལ། རླུང་སྣ་བུག་གཡོན་ནས་གཡས་སུ་འཕོས་མ་ཐག་པས་རླུང་འབབ་པའི་དུས་དེར་བསྒོམ་ན། གཡས་ཀྱི་འཕོ་བ་རྣམས་འབྱུང་བ་བསྡུད་རིམ་གྱི་རྒྱུ་བ་ཡིན་པས་མ་དག་པའི་སྣང་བ་དབྱིངས་སུ་བསྡུ་བའི་བརྟེན་འབྲེལ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར། གཞན་ཡང་ལས་དང་པོ་བས་གཉིད་ཀྱི་དུས་མ་གཏོགས་འབད་ནས་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ་ཞིང༌། ལུས་གནད་འབྱོངས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉམས་ཅི་རིགས་པ་བརྟན་ནས་ཉིན་གུང་དང༌། ཕྱི་ཕྲེད་ཀྱི་དུས་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྐྱངས་ན་གེགས་མི་སྡང་ཞིང་བོགས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ་གསུང་ངོ༌།།
༣༽སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་ནི། སོར་སྡུད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་གྱིས་རླུང་དབུ་མར་བསྡུད་པའི་ནུས་པ་ཅན་ཞིག་སྟེ། ཉིན་མཚན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་ནི། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆགས་འཇིག་གཉིས། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་སྐྱེ་འཆི་གཉིས། ལོ་ལ་བགྲོད་པ་ ལྷོ་བགྲོད་དང་བྱང་བགྲོད་ ཆ གཉིས། ཟླ་བ་ལ་ཕྱོགས་ དཀར་ཕྱོགས་དང་ནག་ཕྱོགས་ ཆ གཉིས། ཞག་ལ་ཉིན་མཚན་གཉིས། ཁམས་འཕོ་བ་ དཀར་དམར་ ཆ ལ་གཡས་གཡོན་གཉིས། དུས་སྤྱོར་དང་རླུང་གི་འཕོ་བ་ལའང་མཉམ་པ་ གཡས་ ཆ དང་མི་མཉམ་པ་ གཡོན་ ཆ གཉིས་སོགས་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་དག་པས་ཉིན་མཚན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་ངེས་པར་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ལྟར་ཡང༌། རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས། མཚན་མོ་ མཚན་མོ་སྟེ་མུན་པའི་ནམ་མཁར་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་རྟགས་བཞི་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་དགོས་པར་བསྟན་ ཆ དུ་བ་ལ་སོགས་རྣལ་འབྱོར་སླར་ཡང་ཉིན་མོ་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་འབར་བ་ འབར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉིན་རྟགས་དྲུག་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བསྟན་ ཆ ལ་སོགས་ཀྱང༌། ཞེས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཀོའུ་ཤི་ཀ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་དེས་ནམ་མཁའ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱའོ།། ཀོའུ་ཤི་ཀ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་དེས་བླ་གམ་མེད་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བསླབས་པར་བྱའོ།། ཞེས་གསུངས་པས། གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཐབས་ལ་ཉིན་མཚན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་ཚང་བ་དགོས་པ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་དགོང་པ་ཡིན་ཅིང༌། འོན་ཀྱང་ལུས་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་སོགས་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གསང་སྔགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་ཡིན་ནོ།། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་འདིའི་གནད་ནི། མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་གཡས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྔ་དང༌། ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་གཡོན་གྱི་ལྔ་རྣམས་དབུ་མར་བསྡུས་པས་མཚན་རྟགས་ངེས་པ་རྟགས་བཅུ་སོགས་འཆར་པ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ།།
༤༽སྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་བ་ནི། སོ་སོར་སྡུད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་རྟགས་བཅུ་སྟེ། རྒྱུད་ལས། སྟོང་པ་ལ་ རྣལ་འབྱོར་བའི་རང་ངོའི་སྟོང་སེང་གི་ནམ་མཁའ་ ཆ ནི་དུ་བ་ དང་ ཆ སྨིག་རྒྱུ་ དང་ ཆ རབ་གསལ་དྲི་མ་མེད་པའི་མཁའ་སྣང་ཉིད་ དེ་མེ་ཁྱེར་དང་ ཆ དང་མར་མེ་དང༌།། ཞེས་མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྟགས་བཞི་དང༌། འབར་བ་ སྟེ་དུས་མེ་ ཆ དང་ནི་ཟླ་བ་ དང་ ཆ ཉི་མ་ དང་ ཆ རྡོ་རྗེ་ སྟེ་སྒྲ་གཅན་ ཆ རྣམས་དང་མཆོག་གི་ཆ་ སྟེ་གློག་ ཆ དང་ཐིག་ལེ་ སྔོན་པོ་ ཆ མཐོང་བར་འགྱུར།། ཞེས་ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྟགས་དྲུག་སྟེ། རྟགས་བཅུ་ངེས་པའི་རྟགས་ཡིན་ལ། བཅུ་བོ་དེ་དག་གང་རུང་རེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཀྱང༌། རྣམ་པ་མ་ངེས་པའི་རྟགས་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་གོ། སྣ་ཚོགས་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ༎ དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། ལམ་བསྒོམས་པས་དེ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཞེས་བྱ་ཡི། ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་སྣང་གི་རྟགས་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལྟར་རྟགས་དེ་རྣམས་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུད་ལས། ལྷ་ཡི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ།། མངོན་སུམ་དག་ནི་དེ་ཉིད་སྤྱོར་བས་མཁའ་ལ་སྐར་མ་བཞིན་དུ་དུ་མ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་དཔག་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་ཡན་ལག་དྲུག་གི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ།། མངོན་སུམ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་བཞི་ དབང་པོའི་མངོན་སུམ། ཡིད་མངོན། རང་རིག་མངོན་སུམ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བཞི། ཆ ཡོད་ལ། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་ རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ ཆ གཅིག་ཡིན་པས། ཡན་ལག་དྲུག་པོ་སོ་སོའི་སྐབས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་སུམ་བཞི་ཅར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཆ་ཤས་རེ་ཚང་ཡོད་ཀྱང༌། སྐབས་འདིར་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་བརྟེན་དབང་པོ་ཡང་སྤྱན་ལྔ་ ཤའི་སྤྱན། ལྷའི་སྤྱན། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན། ཆ ལས་ཤའི་མིག་ཡིན་ནོ།། དེ་ལྟར་ཡང༌། དྲི་མེད་འོད་ལས། འདིར་དང་པོར་ བསམ་གཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡན་ཆད་ ཆ ལས་དང་པོ་བའི་རྣལ་འབྱོར་ པའི་རྒྱུད་ལ་མངོན་ཤེས་མ་གྲུབ་ ཆ པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ཤའི་མིག་གིས་སྣ་ཚོགས་མཐོང་ངོ༌།། ཞེས་སོ།། མིག་གི་སྒྲ་ནི་ཨཀྵ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ལའང་འཇུག་པས། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་ཆ་མཐོང་བའི་བརྟེན་ཁོ་ན་ལ་མི་བཟུང་གིས། སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་འཛིན་པ་མཐའ་དག་ལ་འཇུག་གོ། འོག་མ་རྣམས་ལའང་འདིས་རིགས་འགྲེའོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་ནི། ཡན་ལག་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དྲི་མ་སྤྱང་བར་བྱ་བའི་གཞི་ནི་ཆོས་ཉིད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དབྱེ་བ་མེད་ལ། དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན་སྤྱིར་ཕུང་ཁམས་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་ཡོད་པ་ལས། སོ་སོར་སྡུད་པའི་ངོ་སྐལ་གྱི་དག་བྱ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་ སོ་སོར་སྡུད་པའི་ངོ་སྐལ་གྱི་དག་བྱ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་པ་དྲུག་ ཆ སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་པོ་དེ་ཡིན་ལ། དག་བྱེད་སོར་སྡུད་ཉིད་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ་སྟེ། རྟགས་བཅུ་རིམ་པས་འཆར་བའི་དབང་གིས་ཉམས་རྟོགས་མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་བཅུ་ཡོད་པས་སོ།།
༦༽བསྒོམས་པའི་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བདེན་ཚིག་འགྲུབ་པ་དང༌། སྔགས་འབྲས་གྲུབ་པ་སྟེ། རྒྱུད་ལས། ཆ སོ་སོར་སྡུད་པས་རྣལ་འབྱོར་བ་ནི་ གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྔ་དང་། དེ་ལྔ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཅན་འཇུག་ཤེས་ལྔའི་འབྲེལ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་རླུང་འགགས་པ་ ཆ ཡུལ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་ སྟེ་བདེན་ཚིག་ ཆ སྔགས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་ བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི་དོན་ནོ། ཆ བརློབ། ཅེས་གསུངས། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། ནམ་ཞིག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་དུས་ན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ སྣ་ཚོགས་ཡུམ། ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ། སྒྲ་རྡོ་རྗེ་མ། གནོད་མཛེས་རྒྱལ་པོ། ཤིན་ཏུ་སྔོན་མོ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཁམས་པ་དྲུག་ ཆ སོགས་པ་ལྷ་ཡེ་ཤེས་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རབ་འབྱམས་འབྱུང་བའོ།། དེ་ལྟར་སོར་སྡུད་ཀྱི་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་འདི་བསྡུ་ན་ཐུན་གཅིག་ལ་ཚང་བར་བྱ། རྒྱས་པ་ལ་སྤྲོ་ན་ཐུན་མང་པོར་བཤད་དེ། མཐའ་ཆོད་ལ་ངེས་པ་བརྟན་པོར་བྱའོ།། དེས་སོ་སོར་སྡུད་པའི་འཁྲིད་ཚར་རོ།། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་བྱེད་ན། འོག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་ཀྱི་འཁྲིད་རྣམས་སྐབས་འདིར་བཤད་སྟེ། རེ་ཞིག་འཁྲིད་རྫོགས་པའི་ལུགས་སུ་བྱས་ལ། ཡང་སྐབས་འདི་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་འཁྲིད་སྟོན་པར་འདོད་ན། སོར་སྡུད་ཀྱི་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་སོང་བའི་རྗེས་ཐོག་ཁོ་ནར་བསམ་གཏན་གྱི་འཁྲིད་རིམ་གྱིས་འབོགས་པར་བྱའོ།། ༎
ཡན་ལག་གཉིས་པ་བསམ་གཏན།
གཉིས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་འཁྲིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པའོ།།
༼༡༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་པོ་ལ། བསམ་གཏན་དངོས་དང༌། སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན་དང་བཅས་པ་སྟེ་གཉིས་སོ།།
༡༽བསམ་གཏན་དངོས།
དང་པོ་ནི། མཚན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སུ་སྒོམ་པ་གཙོ་ཆེ་ཞིང༌། སྤྱིར་ཉིན་མཚན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་གཉིས་ཀར་དུ་སྒོམ་སྟེ། ལུས་གནད་ངག་གནད་གཉིས་པོ་སྔར་སོར་སྡུད་ཀྱི་སྐབས་དང་འདྲ། སེམས་གནད་ཀྱང་མི་གཡོ་བར་འཇོག་ཚུལ་སོགས་ཕལ་ཆེར་འདྲ་མོད་ཀྱང་། ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ནི། སྔར་སོར་སྡུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ནི། སྟོང་གཟུགས་མ་མཐོང་ན་ལྟ་ཅི་སྨོས། མཐོང་བའི་དུས་ན་འང་སྟོང་གཟུགས་ལ་སེམས་མི་འཇོག་པར་ནམ་མཁའ་ཁོ་ན་ལ་སེམས་གཏོད་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སེམས་འཇོག་པའི་ཚབ་ཏུ་སྟོང་གཟུགས་ལ་སེམས་འཇོག་པ་སྟེ། སྟོང་གཟུགས་མཐོང་བའི་དུས་དེ་ཉིད་དུ། རིག་པ་སྟོང་གཟུགས་ལ་ཆེ་རེ་གཏད་ཅིང༌། འདི་ཡིན་འདི་མིན་སོགས་ཀྱི་དཔྱད་པ་དང༌། རྣམ་རྟོག་ཡེ་མི་བྱེད། ལྟ་མཁན་གྱི་རིག་པ་ཁོ་རང་གིས་རིག་གེ་བ་ཁོ་རང་ལ་ལྟ་ཤེས་ཙམ་བྱའོ།། འདི་སྟོང་གཟུགས་བརྟན་པ་ཐོབ་ནས་སྒོམ་པ་ཡིན་པས། སྒོམ་ལ་བཞག་པའི་དུས་སྟོང་གཟུགས་མེད་པ་ཆེར་མི་ཡོང་ལ། ཅི་སྟེ་མེད་བའི་སྐབས་སེང་ཅུང་ཟད་བྱུང་ན། སོར་སྡུད་བཞིན་སྒོམ། སྟོང་གཟུགས་གཡས་གཡོན་སྟེང་འོག་སོགས་སུ་ཡལ་ཡོལ་བྱེད་ན་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་མིག་དང་སེམས་གཉིས་ཀར་མི་འབྲང་བར། ལྟ་སྟངས་དང་རིག་པ་ཐོག་མའི་གཏོད་ས་དེ་ཁར་གཏོད་དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་པས་སེམས་གཏོད་ས་དེ་ཁར་རིམ་གྱིས་སྟོང་གཟུགས་འདུས་འོང༌། དེ་གཡོ་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་སྟངས་ངང་སེམས་འབྲངས་ན། བྱེད་བཅིང་དང་དམིགས་པའི་གནད་འཆུགས་པས་སྟོང་གཟུགས་རང་ཡང་མི་བརྟན་པར་འགྲོ་བ་ཤས་ཆེ། མ་སོང་ཡང་དམིགས་པའི་གནད་ལ་བརྟན་པ་མི་ཐོབ་པས་རེ་ཞིག་ལྟ་སྟངས་དང༌། སེམས་གཏོད་ས་གཡོ་མེད་དུ་བྱེད་པ་གལ་ཆེའོ།། དམིགས་སྐོར་དགུ་པའོ།།
༢༽སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན།
གཉིས་པ་ལ། སྤོགས་ཆོག་དང༌། བོགས་འདོན་གཉིས་སོ།། ༡ སྤོགས་ཆོག དང་པོ་ནི། དུས་ཞབས་སྙན་རྒྱུད་ལས། བསམ་གཏན་སྟོང་གཟུགས་དྲག་ཏུ་སྒོམ། ཞེས་གསུངས་བས་སོར་སྡུད་ཀྱི་སྤོགས་ཆོག་ལྟར་བྱེད་བཅིང་དྲག་པོ་བཙན་ཐབས་གྱི་སྤྱོར་བ་དེ་བྱེད་ཅིང༌། དམིགས་པ་ཡང་སྟོང་གཟུགས་གྱི་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཞིག་གི་དབུས་སུ་སེམས་ཞུགས་འགྲོ་བ་ལྟ་བུར་དྲག་ཏུ་གཟིར་བ་ཉིད་དོ།། དམིགས་སྐོར་བཅུ་པའོ།། ༢ བོགས་འདོན། གཉིས་པ་ལ། ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་དང་འབྲེལ་བའོ།། ཉིན་མོའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བ། དང་པོ་ནི། ཡེ་ཤེས་སྤྱན་སྒྲུབ་ལས། སྣང་བའི་སྟེང་དུ་འོད་གསལ་བཟུང༌།། ཕྲ་བའི་འོད་ལ་བརྟེན་ནས་ནི།། རགས་པའི་འོད་ཅན་ངོ་སྤྲད་པས།། རྟོགས་མེད་འོད་ལས་སྲིད་འདས་སྣང༌།། ཞེས་གསུངས་པའི་མན་ངག་ནི། སྣང་བ་གསལ་པོ་དང་བཅས་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་སྟོང་གཟུགས་བརྟན་པོ་འཆར་ན། ལྟ་སྟངས་སྔར་གྱི་ལས་ཅུང་ཟད་སྨད་ནས་ཞག་གསུམ་བཞི་ཙམ་བསྒོམས་པ་ན། སྔར་གྱི་ལས་རྟགས་སྣང་ཅུང་ཟད་མི་གསལ་དུ་འགྲོ་ཡིན་འདུག་ན། ད་དུང་བོགས་འདོན་དེ་སྒོམ་མ་རན་པ་ཡིན་པས། ལྟ་སྟངས་སྟེང་དེ་སྔར་བཞིན་ཞག་ཤས་འཇུར་དུ་སྒོམ། ཡང་སྔར་བཞིན་ལྟ་སྟངས་སྨད་ནས་བསྒོམ་པས། དེ་ལས་སྟོང་གཟུགས་བརྟན་པོར་ཡོང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་ལྟ་སྟངས་ཕབ་ཀྱིན་བསྒོམས་པས་མི་རིང་བར་ཐད་ཀར་ལྟ་བ་དང༌། ཐུར་དུ་ལྟ་བ་སོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་གཟུགས་བརྟན་པོར་འགྲོ་སྟེ། དེ་ནས་རྡོ་ནག་པོ་འམ། བོང་བ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་མི་གནོད་པའི་དངོས་པོ་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་རང་གི་མདུན་དུ་བཞག་ལ། ལྟ་སྟངས་ཀྱི་ལམ་ནས་རིམ་པས་སྟོང་གཟུགས་དེ་དངོས་པོ་དེའི་སྟེང་དུ་ཕབ་ལ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་མཐོང་བཞིན་པའི་ངང་ནས་སྟོང་གཟུགས་ལ་སེམས་གཞུར་ཏེ་སྒོམ་མོ།། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་སྟོང་གཟུགས་དང་ལས་སྣང་གི་དངོས་པོ་དེ་གཉིས་ཀར་ཆ་མཉམ་དུ་མཐོང་གི་འདུག་ན་འཆར་ཚུལ་ཐ་མ་ཡིན་ཏེ། བོགས་ཆེ་རྒྱུ་མེད་ནའང་ཡུན་རིང་གོམས་ན་གནད་དུ་འགྲོ། འགའ་ཞིག་དེ་མ་ཐག་ལས་སྣང་གི་དངོས་པོ་དེ་མི་མཐོང་བར། འོད་གསལ་གྱི་རྟགས་དེའང་མཐོང་བ་ཞིག་ཡོང་སྟེ། འཆར་ཚུལ་བཟང་བཟང་འདྲ་སྟེ་འབྲིང་ཡིན་པས། བསྐྱེད་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་མི་ཡོང༌། ཡང་རྟགས་སྣང་དང་ལས་སྣང་གཉིས་ཀར་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡལ་ཏེ། རེ་ཞིག་གང་ཡང་སྣང་བ་མེད་པ་ཞིག་བྱུང་ན་མྱུར་དུ་ལས་སྣང་འགག་ཅིང༌། འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་རབ་འབྱམས་འཆར་བར་འགྱུར། འདིའི་རིགས་བོགས་ཆེ་ཞིང་འཆར་སྒོ་བཟང་བ་ཡིན་ནོ། རྟགས་སྣང་ཡལ་ནས་ལས་སྣང་འདུག་པའམ། རྟགས་སྣང་མི་གསལ་དུ་སོང་ཞིང་ལས་སྣང་གསལ་དུ་སོང་ན། བོགས་འདོན་སྒོམ་མ་རན་པ་ཡིན་པས། དམིགས་པའི་རྩ་བ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱའོ།། དེ་ལ་གོམས་ནས་དངོས་པོ་རྒྱ་ཇེ་ཆེ་ཇེ་ཆེ་ལ་བསླབས་པས། མཐར་རི་ཆེན་པོ་སོགས་སྟོང་གཟུགས་སུ་འཆར་བས་མཚོན་ཏེ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱར་རོ།། དམིགས་བསྐོར་བཅུ་གཅིག་པའོ།། དྷུ་ཏིའི་ནང་དུ་འོད་གསལ་གཟུང་བ་དང༌། སྲོག་རྩོལ་གྱི་སྒོར་འོད་གསལ་བཟུང་བ་གཉིས་ནི། སྲོག་རྩོལ་གྱི་གདམས་ངག་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཅིང༌། བསམ་གཏན་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་མ་གཏོགས། ལས་དང་པོ་པས་འགྲུབ་དཀའ་བས་སྐབས་འདིར་མ་བཤད་དོ། སྟོང་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་བརྟན་པོ་ཡོད་ན། ལས་སྣང་གི་སྒྲ་དང་བསྲེ་སྟེ། འབབ་ཆུའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང༌། སྟོང་བའི་སྒྲ་གཉིས་ཀ་ཚོར་བར་བྱས་ཏེ། དེ་གཉིས་མཉམ་བོ་ལ་སེམས་གཏད། དེས་འབབ་ཆུའི་སྒྲ་འགགས་ཏེ་སྟོང་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ནས་སྐྱེ་བོ་མང་བོ་འདུས་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་ལ་སྤྱང༌། དེ་ནས་གཏམ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱངས། དེ་ནས་རང་གཞན་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱངས་བས། སྒྲ་ཕལ་ཆེར་སྟོང་བའི་སྒྲར་འགྱུར། འདིས་དྲི་རོ་རེག་བྱ་གསུམ་ལ་འང་རིགས་འགྲེ་མོད། རེ་ཞིག་མ་སྨོས་སོ།། དམིགས་བསྐོར་བཅུ་གཉིས་པའོ།། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་དང་འབྲེལ་བ། གཉིས་པ་ནི། སོར་སྡུད་ཀྱི་སྐབས་དང་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་ལས། ཉལ་བའི་ཚེ་སྟོང་གཟུགས་ཉིད་ལ་སེམས་གཏད་ཅིང༌། རྣམ་རྟོག་གིས་བར་མ་ཆོད་པར་གཉིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་པས། གཉིས་ཀྱི་འོད་གསལ་མྱུར་དུ་ཟིན་ཡོང་ལ། སྟོང་གཟུགས་རང་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་འཆར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ན། སྟོང་གཟུགས་སྙིང་ཁར་དྲངས་ནས། དེ་ལ་སེམས་གཏད་པའི་ངང་ནས་གཉིད་དུ་འགྲོ་བར་བྱས་ན། དུས་དེ་ཉིད་དུ་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཟིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ།། དམིགས་བསྐོར་བཅུ་གསུམ་པའོ།།
༼༢༽སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ལ། བསམ་གཏན་གྱི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག བསྒོམས་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྒོམ་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་ལས།
༡༽བསམ་གཏན་གྱི་མཚན་དོན།
དང་པོ་ནི་དྷྱ་ན་ཞེས་པ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཡོ་བ་མེད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ཡང་སྒོ་གཏན་ལེགས་པོ་བཙུད་ན། སྒོ་གླེགས་ཁྱར་ཁྱོར་དུ་མི་གཡོ་བར། སྒོ་འབྱེད་གཅོད་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པ་ལྟར། དམིགས་པ་ལ་དབང་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། དྲི་མེད་འོད་ལས། ཡུལ་སྟོང་གཟུགས་ལྔ་དང་ཡུལ་ཅན་སྟོང་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་བསམ་གཏན་གྱི་སྐབས་འདིར་གཅིག་ཏུ་བརྟེན་པར་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྟོང་གཟུགས་ལ་བསམ་གཏན་པ་སྟེ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་སོ༎ ཆ ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་བཅུ་བོ་རྣམས་གཅིག་ཉིད་དུ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ལ་བསམ་གཏད་པའོ།། ཞེས་གསུངས་པས། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་གཟུགས་འོད་གསལ་དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་ཅིང། གནས་པ་དང་འགྱུ་པ་ལ་རང་ཅི་འདོད་དུ་དབང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། ཐེག་པ་སྤྱི་ལྡོག་ནས་ཀྱང་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་དང་འདྲའོ།།
༢༽སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ནི། སོར་བསྡུད་མཐར་ཕྱིན་ན་རབ་ཡིན་ལ། མིན་ན་འང་འོད་གསལ་གྱི་རྟགས་སྣང་བརྟན་པོ་ཤར་པའི་དུས་སོ།།
༣༽ སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་ནི། དབང་མདོར་བསྟན་ལས། བློ་བཅོས་ནས་བཏགས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ ཆ རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་གཟུགས་མཐོང་འགྱུར། རྟག་ཏུ་གཟུགས་དེ་སྒོམ་པར་བྱ། ཞེས་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། འོད་གསལ་རྟགས་སྣང་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་ནི། བསྡུས་རྒྱུད་ལས། བསམ་གཏན་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་རྟོག་དད་དབྱོད་པ་དགའ་དང་གཡོ་མེད་བདེ་བ་རྩེ་གཅིག་སེམས་དཔའོ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་འོད་གསལ་རྟགས་བཅུ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་སེམས་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ། ཇི་སྐད་དུ། རྟོག་པ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་འཛིན་པའོ།། ཞེས་པའི་དངོས་པོའི་མིང་ཅན་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། མཚན་ཉིད་ཤེས་ཚུལ་ཡང་རང་སེམས་ཙམ་ཡིན་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་པའོ།། སེམས་ཉིད་སྟོང་གཟུགས་སུ་ཤར་བ་དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་ནམ། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་རྟོག་དང་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་གང་གིས་ཀྱང་མ་གོས་པར་མྱོང་ཞིང་ངེས་པ་ནི་དབྱོད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ།། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དྲངས་བའི་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་ཕྱི་ལ་དམིགས་པ་དང་ནང་ལ་དམིགས་པ་གཉིས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱི་ལ་དམིགས་པ་ནི་སྔར་མེད་ཀྱི་ནོམ་པ་ཆེན་པོ་རྙེད་ལྟར་དགའ་ཞིང་སྐྱིད་སྣང་ཤར་བ་སྟེ་བདེ་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། ནང་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་བདེ་བར་ཤར་བ་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ་གཡོ་མེད་བདེ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན། དེས་རྐྱེན་བྱས་ནས་ལུས་ལ་ཤིན་ཏུ་སྤྱངས་བའི་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་གཡོ་མེད་བདེ་བའི་ཡང་ཕན་ཡོན་ནོ།། དེ་ཡང་དང་པོར་ཤེས་རབ་རྐྱང་བ་སྐྱེ། དེ་ནས་རྟོག་པ་དང་གཉིས་ལྡན་དུ་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་དུ་དཔྱོད་པ་དང་གསུམ་ལྡན། དགའ་པ་དང་བཞི་ལྡན། གཡོ་མེད་བདེ་བ་དང་ལྔ་ལྔན་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཙམ་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་རྫོགས་པར་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་རྒྱུན་བསྲིངས་ཏེ་བསྒོམས་ན་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།།
༤༽བསྒོམས་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་བ་ནི། རྒྱུད་ལས། དེའི་དབུས་སུ་སངས་རྒྱས་གཟུགས་ནི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ རྟོག་བཏགས་ལྟ་བུའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་སྣ་ཚོགས་པའི་སྟོང་གཟུགས་དྭངས་ཤིང་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་དོན་ནོ༎ ཆ བྲལ་བ་དུ་མ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། ཞེས་གསུངས་པ་འདིས་བསམ་བཏན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟགས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་བཅུས་བསྡུས་པ་སྲིད་པ་གསུམ་མཐའ་དག་གི་གཟུགས་བརྙན་སྔར་སོར་སྡུད་སྐབས་སུ་མཐོང་བ་ལས་ཆེས་ལྷག་པ། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྣང་བརྙན་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ། ཆ་ཕྲ་བ། འཚེར་བ། འདར་བ། གཞིག་པར་དཀའ་བ། ཅེས་པ་ཆོས་ལྔ་ལྡན་རྣམས་ཐིག་ལེ་དུ་མས་མཚན་པ་མཐོང་ཞིང༌། ཐིག་ལེའི་དབུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་མ་འཆར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་དག་པའི་སྣང་བར་རྟོགས་པས། ཀུན་རྫོབ་ལས་སྣང་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རང་འཆར་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས། དེ་ལ་སེམས་ནི་བརྟན་པའི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་པར་སྤོང་བར་བྱེད། ཅེས་སོ།།ཚད་མ་ནི། སོར་བསྡུད་དང་མཚུངས་པ་ལས་དེའི་བརྟེན་དབང་པོ་ནི་ལྷའི་སྤྱན་ཏེ། དེའི་རྒྱུན་མཚན་གྱིས་མངོན་ཤེས་ལྔ་འགྲུབ་པའང་ཡིན་ནོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་ལ། དག་གཞི་ནི་སྔར་སོར་སྡུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་བཞིན་ཡིན་ལ། དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སོགས་ ནམ་མཁའི་ཁམས། རྣ་བའི་དབང་པོ། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། གསང་བའི་དབང་པོ། ཁུ་བ་འདོར་བ་སྟེ་ནམ་མཁའི་ཁམས་པ་དྲུག ཆ ཕུང་ཁམས་ནམ་མཁའི་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཏུ་དབྱེ། དག་བྱེད་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཉིད་ལ་དབྱེ་ན་འང་ཡུལ་ཅན་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ལྔ་དང༌། དེའི་ཡུལ་སྟོང་གཟུགས་ལྔ་སྟེ་བཅུའོ།།
༦༽བསྒོམ་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་ཡི་བདག་པོ་བསམ་གཏན་སྤྱོར་ རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས། ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་དང་། གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་དེ། སྔོན་གནས་མཁྱེན་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་མངོན་ཤེས་སོ༎ ཆ བས་དག་པའོ།། ཞེས་གསུངས་པས། བསམ་གཏན་མཐར་ཕྱིན་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་ཤེས་ལྔ་ ཤར་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཅིང༌། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་རྒྱལ་བ་མི་བསྐྱོད་པ་ལ་ རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ། ཆོས་ཁམས་རྡོ་རྗེ་མ། གཙུག་ཏོར་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ། དྲག་སྤྱན་མ་སྟེ་ལྷ་ནམ་མཁའི་ཁམས་པ་དྲུག་ ཆ སོགས་པ་ལྷ་ནམ་མཁའི་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་མངོན་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ།། འདིར་འཕྲོས་དོན་གྱི་མན་ངག་ཅུང་ཟད་ཙམ་བརྗོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས། སེམས་གང་དུ་གཏད་སར་སྟོང་གཟུགས་འཆར་བ་ཞིག་འབྱུང་ལ། དེ་ནས་སྣང་བའི་སྟེང་དུ་འོད་གསལ་འཛིན་པའི་གདམ་ངག་བསྒོམས་པས། ཕྱི་རོལ་གྱི་གནང་བ་གང་ལ་སེམས་བཞག་པ་དེར་སྐད་ཅིག་ལ་ལས་སྣང་འགག་ཏེ་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡོད་ན། དེས་སྔ་དྲོ་ཕྱི་དྲོའི་དུས་སུ་རང་གཅེར་བུར་ཕྱུང་བའི་གྲིབ་གཟུགས་ཀྱི་སྙིང་ཁ་ལ་ལྟ་བའམ། ཉིན་གུང་ལྗོན་ཤིང་གི་གྲིབ་མ་ལ་ལྟ་བས་ཀྱང་རུང་སྟེ། མིག་སྤྲིད་སྤྲིད་དུ་གཡོ་བ་མེད་པར་ལྟ། དེ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་བལྟས་པས། གྲིབ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་དབུས་སུ་རྟགས་སྣང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འཆར། ཟླ་བ་དྲུག་ཏུ་འདི་ཡང་ཡང་བསྒོམས་པས་ས་འོག་གི་གཏེར་སོགས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་ཁང་བའི་སྐར་ཁུང་སོགས་ལ་སྤྱངས་པས། ཁྱིམ་ནང་གི་དངོས་པོ་ལྐོག་གྱུར་པ་ཡང་མཐོང་བ་ཡོད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལས་སྣང་གི་སྒྲ་སྟོང་བའི་སྒྲར་ཐིམ་འགྲོ་ན། སྟོང་བའི་སྒྲ་དང༌། འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐད་བསྲེས་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཟླ་བ་དྲུག་བསྒོམས་པས་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ཅི་རིགས་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། རང་གི་སྙིང་ཁ་ཆོས་འཁོར་གྱི་རྩ་ཆུ་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུའི་ནང་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་གཏད་ན་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན། དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྤོས་ན། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་ཏེ། ཉི་མ་ལ་ནི་རྒྱབ་གྱིས་ཕྱོགས་ནས། ཞེས་སོགས་དང༌། སྒྲ་ནི་གང་ཞིག་སྙིང་གི་ཕྱོགས་ན་ཞེས་སོགས་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དང་སྤྱར་རོ།། དེ་ལྟར་གྲིབ་གཟུགས། ཤིང་གྲིབ། སྒྲ་སྐད། རང་དང་གཞན་གྱི་སྙིང་ཁའི་རྩ་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་འདི་རྣམས་དམིགས་ཕྲན་ཡིན་པས་དཀྱུས་ཀྱི་དམིགས་བསྐོར་ལ་མི་འདྲེན་ནོ།། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་འདི་ལ་ཐུན་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ།། དེས་བསམ་གཏན་གྱི་འཁྲིད་ཚར་རོ།། རེ་ཞིག་སྲོག་རྩོལ་མན་ཆད་མི་འབོགས་ཤིང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་བྱེད་ན། རྗེས་ཀྱི་འཁྲིད་རྣམས་སྐབས་འདིར་བླང་བར་བྱའོ།། ༎
གཉིས་པ་བར་དུ་དགེ་བའི་འཁྲིད།
གཉིས་པ་བར་དུ་དགེ་བའི་འཁྲིད་ལ། ལས་རླུང་ཨ་ཝ་དྷུ་ཏིར་འགག་པར་བྱེད་པ་དང༌། དབུ་མའི་ནང་དུ་མི་ཤིགས་པའི་ཐིག་ལེ་ལ་ཐིམ་པར་བྱེད་པའི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཏེ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་འཁྲིད་དང༌། འཛིན་པའི་འཁྲིད་དོ།།
ཡན་ལག་གསུམ་པ་སྲོག་རྩོལ།
དང་པོ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་འཁྲིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པའོ།།
༼༡༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་པོ་ལ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཡན་ལག་དངོས་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་དང༌། སྲོག་རྩོལ་རྗེས་མཐུན་པ་ལས་དང་བོས་སྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ།། རེ་ཞིག་ཕྱི་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱི་ནས་བརྒྱུད་པའི་གདམ་ངག་དང༌། པཎ་ཆེན་ཟླ་བ་མགོན་པོའི་མན་ངག་འབྲོ་ལུགས་སུ་གྲགས་པ་དང༌། ཇོ་བོ་ས་མནྟཤྲཱིའི་མན་ངག་རྭ་ལུགས་སུ་གྲགས་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་གཞུང་ཤིང་དུ་བྱ་ལ། ལུགས་གཞན་ཐོར་བུ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་དེ་དག་དང་མཐུན་ཅིང༌། ཅུང་ཟད་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་རྣམས་འཆད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ།། དེ་ལས་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་མན་ངག་འདི་ལ། སྔོན་འགྲོ་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པས་རྩ་ལམ་སྤྱང་བ། འབྱོངས་ནས་འཇམ་རླུང་དགང་བཏོང་གི་སྤྱོར་བས་སྲོག་དབུ་མར་གཞུག་པ། ཞུགས་ནས་རྩུབ་རླུང་བུམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོར་བས་སྲོག་དབུ་མར་འཆིང་བ། མཆུད་ཅིང་མ་འཆིངས་ན་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བས་ཉི་ཟླའི་ལམ་དགག་ཅིང༌། བཀག་པས་འོག་སྒོ་བཙན་ཐབས་སུ་འགགས་ན་སྟེང་གི་སྤྱོར་པས་དགྲོལ་བ། ལྕེ་གསུམ་བསྐྱོད་པའི་སྤྱོར་བས་ནང་གི་བདུད་རྩེའི་བཅུད་མྱང་བ། གཏུམ་མོ་སྤར་བའི་སྤྱོར་བས་སྲོག་ཐུར་བསྲེ་ཞིང་འཆི་མེད་སྒྲུབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལས། དང་པོ་བཞི་པོ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་དང༌། ཕྱི་མ་གཉིས་འཛིན་པའི་མན་ངག་ཏུ་མཛད་དོ།། སྐབས་འདིར་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་དངོས་དང༌། བོགས་འདོན་གེགས་སེལ་དང་བཅས་པའོ།།
༡༽སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་དངོས།
དང་པོ་ལ། ལུས་སྤྱོངས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ཡི་གེ་ལོགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟར། སྔོན་འགྲོའི་འཁྲུལ་འཁོར་དང་བཅས་བཞིན་དུ་འདི་རྣམས་སྒོམ་སྟེ། དེ་ཡང་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། སྔར་བཤད་པའི་རླུང་སྤྱོར་དང་གསུམ་སྟེ། ༡ དང་པོ་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ། དེ་ལ་དང་པོ་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པས་རྩ་ལམ་སྤྱང་བ་ནི། ལྟ་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། བགེགས་མཐར་བྱེད་དམ་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བའི་ལྟ་སྟངས་ཞེས་བྱ་བ། ཐད་ཀ་ལས་ཅུང་ཟད་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ། སྨིན་འཚམས་སུ་ཧྲིག་གེ་ལྟ་བ་ཡིན། དམིགས་བསལ་ཅན་རྣམས་མ་གཏོགས་སྲོག་རྩོལ་དང་འཛིན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ཐམས་ཅད་འདི་ཁོ་ནར་ངེས་ཏེ། རྒྱུད་ལས། བགེགས་མཐར་བྱེད་པའི་ལྟ་བ་བདུད་རྩིའི་ལམ་དུ་སོང་པ་ཡིས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ཡན་ལག་དྲུག། ཅེས་གསུངས་པས་སོ།། ལུས་གནད་གཞན་རྣམས་སྔར་དང་འདྲ། རླུང་རོ་གསུམ་བསལ་ལ། དང་པོ་རླུང་ཕྱི་འགྲོ་ནང་འགྲོ་གནས་པ་གསུམ་ལ་སེམས་མ་འཁྲུལ་བར་གཏོད་དེ། རྡོར་བཟླས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་པའོ།། དེ་ནས་རྩ་གསུམ་གསལ་གདབ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་རྩ་དབུ་མ་སྔོན་པོ་སྤོམ་ཕྲ་མདའ་སྨྱུག་འབྲིང་པོ་ཙམ་ཡར་སྣ་གཙུག་གཏོར་ཏུ་ཟུག། མར་སྣ་ལྟེ་བར་གནས་པ། དེའི་གཡས་སུ་རོ་མ་དམར་པོ་དང༌། གཡོན་དུ་རྐྱང་མ་དཀར་པོ་སྟེ། དེ་གཉིས་དབུ་མ་ལས་ལྔབ་འགྱུར་གྱི་ཕྲ་བ། དབུ་མ་དང་གསུམ་གཤིབས་སུ་འདུག་པར་མོས། རླུང་ཕྱིར་འགྲོ་དུས་ལྟེ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དབུ་མ་དང་རོ་མ་གཉིས་ནས་སོང༌། མགྲིན་པ་ནས་སྤྱི་པོའི་བར་གྱི་རྩ་གཉིསཔོའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ནས་ཐོན། སྣ་བུག་ནས་ཕྱིར་འགྲོ་བར་བསམ། ནང་དུ་ཡོང་དུས་སྣ་བུག་ནས་ཞུགས། གཙུག་ཏོར་ནས་མགྲིན་པའི་བར་གྱི་དབུ་མ་དང་རྐྱང་མའི་བར་གྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་ནས་ཐོགས་མེད་དུ་སོང་སྟེ། རྩ་གཉིས་པོའི་ལམ་བརྒྱུད་ལྟེ་བར་ཕྱིན། གནས་པའི་ཚེ་དབུ་མ་ཁོ་ནའི་ནང་གང་བར་བསམ། ཐོག་མར་འབྱུང་འཇུག་གནས་གསུམ་མཉམ་པ་ཙམ་བྱས་པས། རིམ་གྱིས་གནས་པ་ཇེ་རང་ལ་འགྲོའོ།། དེ་ཡང་སྣ་བུག་གཡས་ནས་རྒྱུ་བའི་སྐབས་ཡི་ན། རླུང་རྣམས་འོད་དམར་བོ་དང༌། གཡོན་ནས་རྒྱུ་ན་དཀར་པོ་དང༌། མཉམ་རྒྱུར་འདུག་ན་ལྗང་ཁུའམ་སྔོན་པོ་འགྲོ་འོང་གནས་གསུམ་བྱེད་པར་སྒོམ་པ་སྟེ། རྡོར་བཟླས་ཀྱི་གཉིས་པའོ།། འབུད་པའི་ཚེ་སྣ་བུག་གཡོན་འགེགས་པ་དང༌། བརྔུབ་པའི་ཚེ་གཡས་འགེགས་པ་ལག་ལེན་ཁ་ཅིག་ལ་འདུག་ཀྱང༌། རྡོར་བཟླས་ཀྱི་སྐབས་དེ་ལྟར་མི་དགོས་སོ།། དེ་ནས་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལས་ཕྱིར་འགྲོ་པའི་ཚེ་འོད་ཟེར་ཨཱཿའི་སྒྲ་དང་བཅས་པ། འོད་ཟེར་གྱི་སྣེ་ལ་ཨཱཿཡིག་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་ཉིད་ནང་དུ་འོང་བའི་ཚེ་ཨོཾ་གྱི་སྒྲ་དང་བཅས་པ། ཚུར་འོང་བའི་སྣེ་ལ་ཨོཾ་ཡིགདང་བཅས་ཏེ་འོང་བར་བསམ། ཡི་གེ་དེ་གཉིས་ཀྱང་རོ་རྐྱང་ནས་འགྲོ་འོང་མི་བྱེད་དེ་དབུ་མ་ཁོ་ན་ནས་འགྲོ་བར་བསམ། གནས་པའི་སྐབས་དབུ་མའི་ནང་ན་ཧཱུྃ་གི་སྒྲ་དང་བཅས་ཤིང་ལྟེ་བར་ཧཱུྃ་ཡིག་ལ་སེམས་གཏད་དོ།། ཡི་གེའི་ཁ་དོག་ཀྱང་རླུང་དང་འདྲ་བར། གཡས་གཡོན་མཉམ་རྒྱུའི་དབྱེ་བས་དམར་དཀར་སྔོ་བའོ།། དེ་དག་ནི་དམིགས་བཅས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་སྟེ། རྡོར་བཟླས་ཀྱི་གསུམ་པ་དང་དངོས་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་གསུམ་ཀར་སྡོམས་པ་དམིགས་ཆེན་གཅིག་ཡིན་པས། དངོས་གཞིའི་དམིགས་བསྐོར་བཅུ་བཞི་བའོ།། ད་ལྟ་ལས་དང་པོ་བའི་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ནི། འདི་ལྟ་བུ་ལས་འོས་མེད་ལ། དོན་དམ་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ནི། རླུང་གི་འགྲོ་འོང་གནས་གསུམ་དང༌། སྟོང་གཟུགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་པ་ན་མིང་ཚིག་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པའི་མིང་ངོ༌།། ༢ དགང་གཏོང་གི་སྦྱོར་བ། གཉིས་པ། འཇམ་རླུང་དགང་གཏོང་གི་སྤྱོར་བས་སྲོག་དབུ་མར་གཞུག་པ་ནི། རླུང་གང་ནས་རྒྱུ་བ་བརྟགས་ཏེ། སྣ་བུག་གཡོན་ནས་རྒྱུ་ན། ལག་པ་གཡས་པའི་ཐལ་མོས་མཆན་ཁུང་གཡོན་ནུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་བསྡམས་བའི་སྟེང་ནས། བར་ལྷུ་གཡོན་བས་མནན། རླུང་རོ་བསལ། གཡོན་པའི་འཛུམ་མོས་སྣ་བུག་གཡས་པ་བཀག སྣ་བུག་གཡོན་ནས་རླུང་ཤུགས་ཆེ་ལ་རིང་བར་རྔུབས་ཏེ་ལྟེ་བར་མནན། ཅུང་ཞིག་བསྡམས་ནས་མི་བདེ་བ་འབྱུང་ཚད་པ་ནས། སྣ་བུག་གཡོན་མཛུབ་མོ་གཡོན་པས་བཀག་ནས། གདོང་གཡས་སུ་ཕྱོགས་པས་སྣ་གཡས་ནས་རླུང་དྲག་ཏུ་འབུད། ཡང་སྣ་བུག་གཡས་པ་བཀག། གཡོན་ནས་རྔུབ་པ་སོགས་གོང་བཞིན་བསྐྱར་གྱིན་སྤྱང༌། འདི་སྐབས་རྐང་བ་བརྐྱང་བསྐུམ་གྱི་འདུག་སྟངས་བཤད་ནའང་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་ལ། འོག་རླུང་རང་ནས་སུ་བཅིངས་དགོས་ཤིང༌། དེའི་རླུང་སྣ་བུག་གཡས་སུ་འཕོ་བའམ། མཉམ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་སྣ་བུག་གཡས་ནས་རྒྱུ་ན་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ཉིད་གོ་བཟློག་བས་གཡོན་རྒྱུ་འམ་མཉམ་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། གཡས་གཡོན་ཕན་ཚུན་དུ་ལན་འགའ་རེ་སྤོས་ན་ངེས་པར་མཉམ་རྒྱུར་འགྱུར་ལ། མཉམ་རྒྱུར་སོང་ནས་ལུགས་འདི་ལ་རྡོར་བཟླས་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་གཡས་གཡོན་དུ་ཡོ་ན། སྔ་མའི་སྤྱོར་བས་ཡོན་པོ་སྲོང་ངོ༌།། ཞེས་བཞེད་ལ། འོན་ཀྱང་མཉམ་རྒྱུར་ནམ་སོང་བའི་ཚེ། དགང་བའི་རྣལ་འབྱོར་རམ། བུམ་ཅན་བསྒོམས་ན་བཟང་བས། བར་འདིར་དགང་བའི་རླུང་སྤྱོར་ཞིག་བཅུག་ན་ལེགས་པར་མཐོང་ངོ༌།། འདི་ཚེ་རིང་བོ་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྷག་པར་བསྔགས་སོ།། དམིགས་བསྐོར་བཅོ་ལྔ་བའོ།། ༣༽ རྩུབ་རླུང་བུམ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ། གསུམ་པ་རྩུབ་རླུང་བུམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོར་བས་སྲོག་རླུང་དབུ་མར་འཆིང་བ་ནི། ཐོག་མ་ནས་མཉམ་རྒྱུར་འདུག་ན་ལེགས། ཡོན་པོ་འདུག་ན་གོང་གི་སྤྱོར་བས་མཉམ་རྒྱུར་བཏང་སྟེ། རྐང་བ་ཟླུམ་པོའི་འདུག་སྟངས་དང༌། ལག་པ་ཁུ་ཚུར་སྙིང་ཁར་བསྣོལ་བར་བཤད་ནའང༌། རྐང་བ་སྐྱིལ་ཀྲུང་གི་སྟེང་ནས་བྱས་པས་ཆོག གཡས་གཡོན་དབུས་གསུམ་ནས། རླུང་རོ་དལ་བ་དང༌། དྲག་པོ་དང༌། ཤིན་དུ་དྲག་པོའི་ཚུལ་གྱི་ལན་གསུམ་གསུམ་སྟེ། དགུ་ཕྲུགས་སུ་བུས། འདི་སྐབས་ཐུར་སེལ་གྱི་རླུང་འཐེན་གྱིས་བྱ། དེ་ནས་སྟེང་རླུང་ཅུང་ཟད་མྱུར་པར་རྔུབས་ཏེ་ལྟེ་བར་སྐྱུར་སྟབས་སུ་མནན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མཆིལ་མ་མིད། དེ་རྗེས་ཐུར་སེལ་གཡས་གཡོན་དབུས་གསུམ་ནས་དྲངས་ཏེ། ཁ་སྤྱོར་ལྟེ་བར་ཐུབ་ཚད་བཟུང༌། མི་ཐུབ་པ་འདྲ་ན་ཕྱིར་མ་ཤོར་བར་རྔུབས་ཆུང་ལན་གསུམ་བྱས་ཏེ་མནན། དེ་ནས་ཀྱང་མི་ཐུབ་པ་འདུག་ན་དལ་བུས་ཕྱིར་བཏང་ལ་མཐར་སངས་ཏེ་འབུད་དོ།། འདི་ལག་ལེན་བཞིན་བུས་མོ་ལ་བསྐོར་ཏེ་སེ་གོལ་གཏོག་པ་སོ་དྲུག་ཁེགས་ན་ཐ་མ། དོན་གཉིས་ཁེགས་ན་འབྲིང༌། བརྒྱ་བརྒྱད་ཁེགས་ན་ཆེན་པོའི་ཞེས་གྲགས་སོ།། འདི་དག་ལ་དམིགས་པའི་གནད་ནི། ལུས་ནང་དུ་འོད་གསལ་རྟགས་སྣང་འཆར་ན་ལྟེ་བར་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་གཏོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ན། སེམས་སྟོང་གཟུགས་གང་དུ་ཤར་ས་དེར་གཏོད་ཅིང༌། མ་ཤར་བའི་བར་བར་ལ་བློས་བཅོས་ཏེ་སྒོམ་པའི་དམིགས་རྟེན་ནི་མི་དགོས། ལུས་ཀྱི་དབུས་ལྟེ་བའི་ཐད་ཙམ་དུ་སེམས་ཀྱི་གཏད་སོ་ཙམ་བྱའོ།། དམིགས་བསྐོར་བཅུ་དྲུག་པའོ།། པཎ་ཆེན་ཟླ་མགོན་གྱི་མན་ངག་འབྲོ་ལུགས་ཀྱི་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་ནི། རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་དང༌། དགུག་པ་དང༌། དགང་བ་དང༌། རེངས་བ་དང༌། རྡུལ་མཐའ་ཅན་ཏེ་ལྔ་ཡོད་པ་ལས། ཕྱི་མ་སྤོགས་ཆོག་ཡིན་པས་མན་ངག་དངོས་གཞི་སྔ་མ་བཞིའོ།། རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲ་བ་ལས། རོ་རྐྱང་ནས་འགྲོ་བའི་དམིགས་པ་མི་མཛད། གཡས་གཡོན་མཉམ་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཡང་འདྲ་སྟེ། ཕྱིར་འགྲོ་བ་དམར་པོ། ནང་དུ་འཇུག་པ་དཀར་པོ། གནས་པ་ནག་པོར་སྒོམ་པ་དང༌། རྡོར་བཟླས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་གཉིས་པོ་མི་དགོས་པའོ།། འདི་སྔ་མ་དང་དོན་གཅིག་པས་དམིགས་སྐོར་ལོགས་པར་མི་འདྲེན་ནོ།། རྡོར་བཟླས་འདི་གྲུབ་ཆེན་ཡུ་མོའི་དབང་བོ་རབ་འབྲིང་གསུམ་གྱི་སྤྱོར་དྲུག་ན་གསལ་བར་ཡོད། སྤྱིར་འབྲོ་བ་གོང་མ་རྣམས་བུམ་པ་ཅན་ཉིད་ལ་རྡོར་བཟླས་ཚང་བར་བཞེད་དེ་རྒྱུད་དོན་དང་ཤིན་ཏུ་འབྱོར་རོ།། གཉིས་པ་དགུག་པ་ནི། སྣ་བུག་གཡས་ནས་རླུང་རྒྱུ་བའི་སྐབས་ལྟ་སྟངས་ཅུང་ཟད་གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང༌། རླུང་ནང་དུ་དལ་བུས་དྲངས་ནས་གསང་གནས་སུ་མནན་ལ་ཐུབ་ཚད་དུ་བསྡམས། མི་ཐུབ་ན་སུད་ཙམ་སུད་ཙམ་བར་བཅད་ཀྱིན་བཅད་ཀྱིན་མཐར་སངས་ཀྱིས་བཏང་ངོ༌།། དམིགས་སྐོར་བཅུ་བདུན་པའོ།། གསུམ་པ་དགང་བ་ནི། སྣ་བུག་གཡོན་ནས་རླུང་རྒྱུ་བའི་ཚེ། ལྟ་སྟངས་ཅུང་ཟད་གཡོན་དུ་བསྒྱུར། ནང་དུ་ཅུང་ཟད་མགྱོགས་པར་ཤར་ཏེ་རྔུབས་ལ་གསུས་པ་ལྡིར་གྱིས་དགང༌། གཏོང་བ་སྔར་དང་འདྲ། དམིགས་བསྐོར་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། བཞི་བ་རེངས་པ་ནི། སྔར་གྱི་འཇམ་རླུང་དགང་གཏོང་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་ཤིང༌། ལུགས་འདིའི་བུམ་བ་ཅན་ཡང་འདིས་འགྲུབ་པར་བཞེད་ལ། དོན་ལའང་འཇམ་རླུང་གི་བུམ་ཅན་ཡིན་ནོ།། དེ་ཡང་རླུང་རོ་བསལ་ལ་སྣ་བུག་གཡོན་ནས་རྒྱུ་ན་ལྟ་སྟངས་གཡས་སུ་བསྒྱུར། འོག་སྒོ་བསྡམས་གཡས་ནས་དལ་ལ་རིང་བར་རྔུབས་ཏེ། གསང་གནས་སུ་བཟུང་ལ། མཐར་གཡས་ནས་བཏང༌། གཡས་ནས་རྒྱུ་ན་ལྟ་སྟངས་གཡོན་དུ་བསྒྱུར། གཡོན་ནས་དལ་བུས་རྔུབས། འོག་སྒོ་བསྡམས། ལྟོ་བ་ལྟིར་གྱིས་བྱ། མཐར་གཡོན་ནས་བཏང་ངོ༌།། དེ་ལྟར་རེ་མོས་སུ་སྤེལ་གྱིན་སྒོམ། མཉམ་རྒྱུར་འདུག་ན་ལྟ་སྟངས་ཐད་ཀར་བྱས་ལ་མྱུར་བར་རྔུབས། ལྟེ་བར་ཁ་སྤྱོར་དྲག་པོའི་ངང་ནས་སྟོ་བ་ཅུང་ཟད་ཚིག་པ་ལ་གཅེར། ཕྱིར་དལ་བུས་གཏོང༌། དེ་ལྟར་ན་བུམ་པ་ཅན་ཏེ་དམིགས་བསྐོར་བཅུ་དགུ་པའོ།། ལུགས་འདི་ཡང་སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་ཆ་ཚང་པ་གཅིག་གོ། གྲུབ་ཆེན་མན་ལུང་པའི་བཞེད་པ་ཡིན་གསུངས། རྗེ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་དང་བུ་སྟོན་སོགས་གོང་མས་བསྐྱར་བཟློས་མཛད་པ་དེ་ཡང་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་འདྲའོ།། རྭ་ལུགས་ཀྱི་མན་ངག་ནི། དང་པོ་སྲོག་རླུང་དངོས་གཞུག་པ་ནི། ལུས་གནས་སོགས་སྤྱི་དང་འདྲ་པ་ལས། དང་པོར་སྣ་བུག་གཡས་ལྟ་བུ་ཞིག་མཛུབ་མོས་བཀག་ནས་རླུང་བུས་ཤིང་རྔུབས། འོག་རླུང་བག་ཙམ་བསྡམས་པའི་བུམ་པ་ཅན་བཟུང༌། ཡང་སྣ་བུག་གཡོན་བཀག གཡས་ནས་འབུད་ཅིང་བཟུང་བ་སོགས་བུམ་ཅན་འཛིན་པ་གཡས་གཡོན་སྤེལ་གྱིན་སྒོམ། དམིགས་བསྐོར་ཉི་ཤུ་པའོ།། ཐུར་སེལ་གྱི་རླུང་དངོས་སུ་གཞུག་པ་ནི། སྟེང་རླུང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱས་ལ། འོག་སྒོ་འབྱེད་འཛུམ་དྲག་པོའི་སྤྱོར་བས་ཨོཾ་ཨཱཿདང་ལྷན་ཅིག་དྲག་ཏུ་འཐེབ་པ་དེ་སྟེང་རླུང་དང་ལྷན་ཅིག་གསང་གནས་སུ་གཟུར་བར་བྱའོ།། འདིའི་མན་ངག་གི་ཡི་གེ་ལས། སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་གྱི་བུམ་ཅན་དེ་འཁོར་ལོ་གཞན་རྣམས་སུའང་དྲག་ཏུ་འདྲེན་པར་བཤད་དེ། ལྟེ་བར་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་རླུང་གི་བུམ་ཅན་བཅོ་བརྒྱད་འགྱུར་ཐུར་སེལ་གྱི་བུམ་ཅན་ལ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱང་རླུང་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་རེ་ཞིག་ལས་དང་པོ་པ་ལ་མི་དགོས་ཤིང༌། འགའ་ཞིག་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་ལ། འགའ་ཞིག་ཞོར་ལ་འོག་ཏུ་སྟོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ།། དམིགས་བསྐོར་ཉེར་གཅིག་པའོ།། འདིར་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་སྐབས་འདིའི་སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་ཆ་ཚང་བར་འགྱུར་ལ། སྔར་གྱི་འཕྲོས་ལས་མཉམ་གནས་ཀྱི་རླུང་གཞུག་པ་ནི། གཞན་སྔར་དང་འདྲ་པ་ལས་སྣ་བུག་གཉིས་ཀར་ནས་འབུད་རྔུབས་བྱ། གཙུག་ཏོར་མ་གཏོགས་པའི་འཁོར་ལོ་ལྔ་དང༌། ཡན་ལག་ཉིང་ལག་གི་རླུང་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་བསམ་ཞིང༌། ཨོཾ་ཞེས་འོག་སྒོ་དྲག་ཏུ་བསྡམས་ལ་སྟེང་དུ་དྲངས། ཨཱཿཞེས་འོག་སྒོ་དབྱེ་བས་ཐུར་དུ་བསྡིགས་པ་དང༌། གྱེན་རྒྱུ་གཞུག་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས། མགྲིན་པ་དང་རོ་སྟོད་དྲག་ཏུ་གཅུད། ཁྱབ་བྱེད་གཞུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་སོར་མོ་རྣམས་བསྐུམ། ཉ་བཞི་སྒྲིམ་མོ་ཞེས་བཤད་ནའང༌། དེ་གསུམ་པོ་ཡན་ལག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། དེང་སང་ཉམས་ཁྲིད་མི་སྐྱོང་བས་དམིགས་བསྐོར་ལོགས་པར་མི་འདྲེན་ནོ།། མན་ལུང་བའི་མཚན་བརྗོད་སྤྱོར་དྲུག་གི་ལུགས་ནི། དལ་བུས་རྔུབས་པ་ན་ཨོཾ་གྱི་ཡིད་བཟླས་དང༌། ཁ་སྤྱོར་བུམ་ཅན་རྔུབས་ཆུང་དང་བཅས་ཏེ་འཛིན་པ་ན་ཧཱུྃ་གི་ཡིད་བཟླས་དང༌། དལ་བུས་རྒྱུ་བ་མི་མངོན་པ་ཙམ་དུ་འབུད་པ་ན་ཨཱཿའི་ཡིད་བཟླས་བྱ་བར་བཞེད་དེ། འབྲོ་ལུགས་ཀྱི་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱང་དོན་གྱིས་འདི་ཉིད་བཞེད་དོ།། འདི་ནི་རླུང་སྤྱོར་གཅིག་ལ་རྡོར་བཟླས་བུམ་ཅན་གཉིས་ཀ་ཚང་བའི་ལུགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་མངོན་ནོ།། དེ་བཞིན་དུ། གྱི་ཅོ། ཁྲོམ་ལོ། ཙ་མི། རྒ་ལོ་སོགས་ལུགས་གཞན་གྱི་དགང་བ་དང༌། དབྱུང་བ་དང༌། བུམ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལ་དོན་ཚང་བར་ཤེས་པས་ལོགས་སུ་བཤད་མི་དགོས་སོ།། འདི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་དུ་མན་ངག་སྤྱར་བ་ནི། རླུང་ཕྱིར་འགྲོ་དུས་རྟགས་སྣང་ལ་དྲག་ཏུ་སེམས་གཏད། ནང་དུ་འཇུག་དུས་སེམས་ཉིད་དང་བསྲེ། གནས་པའི་དུས་སུ་སེམས་དང་སྟོང་གཟུགས་བསྲེས་པའི་མྱོང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་བཤིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་བའི་ཉམས་ལེན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སེམས་ཀྱི་གནད་རྣ་བ་ནས་རྣ་བ་དང༌། ཞལ་ནས་ཞལ་དུ་བརྒྱུད་པ་རྒྱུད་གཞུང་ཚད་ལྡན་ཀུན་གྱི་དགོས་པ་རྨ་མེད་པའོ།། དམིགས་བསྐོར་ཉེར་གཉིས་པའོ།།
༢༽ སྤོགས་ཆོག་གེགས་སེལ།
གཉིས་པ་ལ་སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན་དང༌། སྲོག་རྩོལ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གེགས་བསལ་བ་གཉིས་སོ།། ༡ སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན། སྤོགས་ཆོག་དང་པོ་ནི། མ་ཆུད་ཅིང་མ་འཆིངས་ན། བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བས་ཉིད་ཟླའི་ལམ་དགག་པ་ནི་སྤོགས་ཆོག་ཡིན་ཏེ། པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་བཞེད་པས། ལུས་གནད་ལྟ་སྟངས་སྤྱི་དང་མཐུན་པར་བཅས། རླུང་རོ་བསལ་ལ་རྗེས་རླུང་རང་སོར་བཞག། རྩ་བཟང་ན་ལག་པ་གཉིས་གང་རུང་གཅིག་གི་མཐེབ་མཛུབ་ཀྱིས་མགྲིན་པའི་འཕང་རྩ་མནན། རྩ་ངན་ན་ཡས་ཀྱི་མཐེ་བོས་གཡས་ཀྱི་འཕར་རྩ་དང༌། གཡོན་གྱི་མཐེ་བོས་གཡོན་གྱི་འཕར་རྩ་མནན། སོར་མོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟག་པ་ནས་རྟེན་ཏེ། རན་པར་གཙིར་བས། རབ་ལ་བདེ་སྟོང་གི་ཉམས་དང་འོད་གསལ་གྱི་ཉམས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ། འབྲིང་ལ་རྣམ་རྟོག་འགག་ཅིང་རྟགས་སྣང་གསར་བ་ཅུང་ཟད་འཆར། ཐ་མ་ལའང་རྣམ་རྟོག་ཅུང་ཟད་འགག་གོ། དང་པོར་ཤུགས་ཆུང་བ་མི་འགྱེལ་ཙམ་དུ་མནན་ཅིང༌། ཕྱིས་ཤུགས་ཇེ་དྲག་ཇེ་དྲག་ཏུ་མནན་པས་ཉམས་ཇེ་བཟང་ཇེ་བཟང་དུ་འགྱུར་རོ།། འབྲོ་ལུགས་ཀྱི་མན་ངག་ལས་ནི། འདི་ལ་རྡུལ་མཐའ་ཅན་ཟེར་ཞིང༌། རྟིང་པ་གཡས་པས་བཤག་ལམ་འགག བརླ་དང་བྱིན་པའི་བར་དུ་གསང་རྩ་ལྟེམ་པ་འམ། རྟིངབ་གཡོན་པས་གསང་རྩ་ལྟེམ། ལག་པ་ཕྱོགས་གཅིག་གདན་ལ་བརྟེན། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་མནན། རླུང་ཡོངས་རྫོགས་བཟུང་བའམ། ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱིར་བཏང་བའི་ལྷག་མ་བཟུང་བ་གང་བདེ་བྱ། ཞེས་བཤད་དོ། འདི་ལས་འཕྲོས་པའི་འཕོ་བའི་གདམས་པ་ནི་འོག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་གསུམ་པའོ།། བོགས་འདོན་ནི། ཡེ་ཤེས་སྤྱན་སྒྲུབ་ལས་འབྱུང་བའི་མན་ངག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དྷཱུ་ཏཱིའི་ནང་དུ་འོད་གསལ་བཟུང༌།། རྟོག་མེད་སེམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཤེས།། རྡོ་རྗེའི་ལུས་ཀྱི་དེ་ཉིད་མཐོང༌༎ གསང་སྔགས་ཆོས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུང་ཏེ། བུམ་པ་ཅན་དང་སྟོང་གཟུགས་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཡང་གོམས་པས་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་སྟོང་གཟུགས་འཆར། དེའི་རྒྱུན་གོམས་པས་ལུས་ཀྱི་ནང་གང་འདོད་དུ་འཆར་ཐུབ། དེ་སྐབས་ནས། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་འཁོར་གྱི་དབུས་དབུ་མ་གང་དུ་ཡོད་པའི་ཐད་དེ་ཙམ་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་པས་དྲོད་ཚ་འུར་བ་སོགས་བདེ་དྲོད་ཀྱི་ཉམས་འཕྲལ་དུ་ཤར་བྱུང་ན་གནད་དུ་སོང་བ་ཡིན། བདེ་དྲོད་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། སྟོང་གཟུགས་མི་གསལ་དུ་སོང་ན་གནད་འཕྱུགས་པ་ཡིན་པས། རྩ་དབུ་མའི་གནས་ཚུལ་ངེས་པར་བྱས་ཏེ་བསྒོམས་པས། དེའི་ནང་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ན་སྔར་བཞིན་སྒོམ། དེ་ནས་ཉམས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྩ་དབུ་མ་དང་རྩ་འཁོར་སོགས་ཅི་རིགས་པ་མཐོང་བ་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་ཁ་ལ་སོགས་པ་རྩ་གནས་གཞན་ལའང་སྤྱར་གྱིན་སྒོམ། དེས་རྩ་གནས་རགས་པ་ཕལ་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་ཉམས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འཆར་ལ། དེ་ནས་ཡུན་བསྲིངས་ཏེ་བསྒོམས་པས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་གནས་ཚུལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་བཞི་པའོ།། ཡང་ཅི་སྐད་དུ། སྲོག་རྩོལ་སྒོ་རུ་འོད་གསལ་བཟུང༌།། རྒྱུ་བ་རླུང་གི་དེ་ཉིད་ཤེས།། རླུང་ལྔའི་ཁ་དོག་མཐོང་བར་འགྱུར།། ཞི་རྒྱས་ལ་སོགས་དབང་དུ་འདུ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྣ་བུག་ནས་སོར་བཅུ་དྲུག་གི་སྟེང་གི་ནམ་མཁར་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་གཏོད། དེ་ལ་བརྟན་ན་རིམ་གྱིས་ཇེ་ཉེ་ཇེ་ཉེ་ལ་བཏང་སྟེ། མཐར་སྣའི་ནང་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་གཏོད་བའི་བར་དུ་བྱ། དེ་ནི་ནམ་མཁའི་རླུང་གི་ལམ་ལ་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་གཞན་གྱི་རླུང་ལའང་སྤྱར་ཏེ་སྒོམ། མཐར་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱོངས་བ་ན་སྣའི་བར་གའི་ཐད་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཤར་བ་ལ་སེམས་གཏད་དོ།། དབུགས་དང་འགྲོགས་ཏེ་སྟོང་གཟུགས་ཡལ་ཡོལ་བྱེད་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བར་ཐོག་མ་སེམས་བཞག་པ་དེ་ཀར་སྒྲིམ། འདི་བསྒོམས་པས་སྣ་སྒོར་སྟོང་གཟུགས་རྟག་ཏུ་གནས་པ་འབྱུང༌། དེ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གོམས་པ་ལས། རིམ་པས་རླུང་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང༌། ཚད་དང་རྒྱུ་བའི་གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ངེས་པ་འབྱུང། དེ་བྱུང་ནས་ཀྱང་བུམ་པ་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་བསྒོམས་ན་ཟླ་བ་དྲུག་ལ་སོགས་པས་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་ནས་རླུང་རྒྱུ་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་འདུན་པ་བསྒྱུར་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཞི་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཆེན་བརྒྱད་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།། འདི་ནི་མཚོན་པ་ཙམ་སྟེ། གཞན་ཡང་གཏུམ་མོ་དང༌། ལས་རྒྱ་དང༌། བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བ་མང་བོ་ཞིག་སྲོག་རྩོལ་གྱི་བོགས་འདོན་དུ་འབྱུང་ངོ༌།། དམིགས་བསྐོར་ཉེར་ལྔ་པའོ།། ༢ གེགས་སེལ། སྐབས་འདིར་སྲོག་རྩོལ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གེགས་བསལ་བ་དང༌། པཎ་ཆེན་གྱི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ལྔ་པའི་འཕྲོས་ལ་བཀག་པས། འོག་སྒོ་བཙན་ཐབས་སུ་འགགས་ན་སྟེང་གི་སྤྱོར་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དགྲོལ་བ་ཡང་ཤེས་དགོས་ལ། གཞན་ཡང་སྲོག་རྩོལ་བསྒོམས་པས་ཐོད་པ་འགོགས་པ་སྙམ་བྱེད་པ་དང༌། མགོ་དང་སྙིང་ཁ་ན་བ་དང༌། ལྟེ་བ་གཟེར་ཞིང་སྤྱི་གཙུག་གི་པགས་པ་ལ་ཁབ་བཙུགས་པ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དང༌། ཁོག་པར་ཤིང་བཅུག་པ་ལྟ་བུ་འོད་ཟེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ལུས་ནང་དུ་དྲག་ཏུ་འཁོར་ན། སྤྱོར་བས་དབུ་མར་འཛུད་དགོས་པ་ཡིན་ཀྱང་དེ་མི་འགྲུབ་ན། རེ་ཞིག་སྲོག་རྩོལ་སྒོམ་པའི་རྩོལ་བ་གློད་ནས། སྐུ་མཉེ་དང་ཁ་ཟས་བཟང་དུ་བརྟེན། འབེབས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་དང༌། ཧ་འཕྲ་བ་དང༌། རླུང་ཕྱིར་འདོན་པ་མང་དུ་བྱས་བས་སེལ་བར་འགྱུར་རོ།། སྤྱིར་གེགས་བསལ་བ་ལ། གེགས་ཆུང་ངུ་ལ་སེལ་བྱེད་ཀྱང་ཞི་བ་དང༌། ཆེན་པོ་ལ་ཤུགས་དྲག་པོ་རྣམས་གལ་ཆེ། དེ་ལས་བཟློག་ན་ཆུང་ངུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆེན་པོ་བཅོས་དཀའ་བ་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ།། ཉིན་དང་ཉིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉམས་ཕེབས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཉིད་བྱུང་རྒྱལ་དུ་བསྐྱངས་བས་གེགས་ཕལ་ཆེར་སེལ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་དུ་གེགས་སེལ་གྱི་གདམས་ངག་ལ་ཡང་མཁས་པ་དང༌། ལུས་སྤྱོངས་ལ་བརྩོན་བར་བྱེད་དགོས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡི་གེ་ལོགས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར་ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་ལག་ཁྲིད་དང་བཅས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ།།
༼༢༽སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ལ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག བསྒོམས་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་ལས།
༡༽སྲོག་རྩོལ་གྱི་མཚན་དོན།
དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་དུ། པྲ་ཎ་ཞེས་པ། ཨཱ་ཡ་མ་ཞེས་པ་འགོག་པའམ། རྩོལ་བའམ། རིང་དུ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པས། དེ་མཚམས་སྤྱར་བས། པྲ་ཎཱ་ཡ་མ་ནི། སྲོག་རྩོལ་ལམ། སྲོག་འགོག་པ་ཅེས་བྱའོ། དེ་ལ་སྲོག་ནི་རླུང་གི་མིང་ཡིན་ལ། དེ་འགོག་པའམ་རྩོལ་བ་ནི་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་དོན་ནོ།།
༢༽ སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ལ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཡན་ལག་དངོས་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ལྔ་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་མཐུན་པ་ནི་ལས་དང་པོ་བས་ཀྱང་སྒོམ་དུ་རུང་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་ཐོག་མར་དགེ་བའི་སོར་བསམ་གང་རིགས་ལ་ཉམས་མྱོང་ཅུང་ཟད་རྙེད་ནས་བསྒོམས་ན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་སོ།།
༣༽སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག་ལ། དོན་ཚན་ལྔའི་དང་བོ་སྲོག་རྩོལ་གང་ལ་བྱ་བའི་ཡུལ་ནི། སྤྱིར་རྡོ་རྗེ་ལུས་ཀྱི་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་མཐའ་དག་ཡིན་ལ། དེའི་གཙོ་པོ་ལྟེ་བ་ཡན་ཆད་ན་རོ་བརྐྱང་དབུ་མ་གསུམ། ལྟེ་བའི་འོག་ཏུ་བཤང་གཅི་ཁུ་བའི་རྩ་གསུམ་སྟེ་དྲུག སྲོག་རླུང་དང་ཐུར་སེལ་གཉིས་རྣམས་ཏེ། སྤྲོ་ན་སྐབས་འདིར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་གནས་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་ན་ལེགས་སོ།། དོན་ཚན་གཉིས་པ་སྲོག་རྩོལ་བསྒོམས་པའི་དགོས་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། མི་འགྱུར་བདེ་ཆེན་སྒྲུབ་ཕྱིར་རླུང་སེམས་དབུ་མར་བཅིང་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྟོང་གཟུགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་གྱི་ལུས་ཀྱི་ ཆ དེ་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དོན་གྱི་རྒྱུར་ནི་ཉིན་ཞག་སོ་སོའི་དུས་སུ་རྩ་ཡི་སྤྱོར་བ་བསྒོམ་པར་བྱ།། ཞེས་དང་། དུས་ཞབས་པའི་མན་ངག་ལས་ཀྱང༌། མི་འགྱུར་བདེ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར།། སྲོག་རྩོལ་ཡན་ལག་བསྒོམ་པར་བྱ།། ཞེས་པ་ལྟར། འགྱུར་མེད་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟོང་གཟུགས་ཕྱག་ཆེན་ཡིན་པ་སོར་བསམ་གྱི་དུས་ནས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་ཤོས་རླུང་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཐོབ་ཅིང༌། ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏཱིར་བཅིང་བས་རྡོ་རྗེའི་ལུས་རྣམ་པར་གྱུར་ནས་འཆི་བ་མེད་པ་དང༌། ཐིག་ལེ་ལ་དབང་འབྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་སྲོག་རྩོལ་གྱི་དགོས་པའོ། ། དོན་ཚན་གསུམ་པ་སྲོག་རྩོལ་དུས་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་པའི་ཚེ་རླུང་རྣམས་དབུ་མ་འབའ་ཞིག་ནས་འབབ་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་སྟེ། དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རགས་པ་བཟུང་བཟློག་ལ་དབང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དབང་པོ་རྣོན་པོས་ཟླ་བ་དྲུག་གིས་དེ་འགྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རྒྱུད་ལས། ཟླ་བ་དྲུག་གིས་ དབང་རྣོན་སྡོམ་བརྩོན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་འཁྲིག་བདེའི་རེག་བྱས་དམན་པ་སྟེ། དེ་འདྲ་དང་བྲལ་བའི་བྱང་སེམས་རགས་པ་བཟུང་བཟློག་ལ་དབང་ཐོབ་པས་བདེ་བ་ཀུན་ནས་འཕེལ་བས་མི་མཉམ་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་བདེ་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་གྱི་ ཆ སྡོམ་བརྩོན་རྣམས་ལ་རེག་བྱས་དམན་པའི་བདེ་བ་མཉམ་པ་ལམ་གྱི་སེམས་སུ་འགྱུར། ཞེས་གསུངས། དོན་ཚན་བཞི་བ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུད་ལས། ཆ སྲོག་རྩོལ་དག་ཀྱང་ལམ་ནི་གཉིས་པོ་བསྒྱེལ་ཞིང་དབུ་མར་སྲོག་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། རོ་རྐྱང་གི་རླུང་དབུ་མར་དགག་ཅིང་འོག་ཏུ་བཤད་གཅིའི་རྩར་རྒྱུ་བའི་རླུང་ཡང་དུང་ཅན་མར་དགག་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དབུ་མར་རྒྱུ་བའི་སྲོག་དང༌། དུང་ཅན་མར་རྒྱུ་བའི་ཐུར་སེལ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ།། དོན་ཚན་ལྔ་པ་སྲོག་རྩོལ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ། རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། ཟླ་བ་ཉི་མ་ཨ་སོགས་ཀ་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་པས་ཁམས་དཀར་དམར་འབབ་པའི་རྩ་རོ་རྐྱང་གཉིས་བསྟན། རྣམ་གསུམ་བགྲོད་གནས་ཞེས་པས་ཁུ་རྡུལ་སེམས་གསུམ་བགྲོད་གནས་དབུ་མ་བསྟན་ཅིང་། སྐུ་རྡོ་རྗེ་སོགས་ཀྱིས་རྡོར་བཟླས་དངོས་བསྟན་ནོ༎ ཆ ཟླ་བ་ཉི་མ་ཨ་སོགས་ཀ་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་གསུམ་བགྲོད་གནས་སྐུ་ཡི་རྡོ་རྗེ་སོགས་བཟླས་པ། ཞེས་པས་བསྟན་ཅིང༌། འཇམ་རླུང་དགང་གཏོང་གིས་དབུགས་ཡོ་བ་བསྲང་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། མཆན་ཁུང་གཡས་དང་གཡས་མིན་དག་ལས་ནུ་མ་དག་ཀྱང་སྟོབས་ལྡན་མནན་ཏེ་སྲོག་ནི་བཀག་པ་ལས།། གཡས་ནས་གཡོན་པའི་རྩར་ནི་འཕྲལ་ལ་རབ་འབབ་གཡོན་པའི་མཆན་ཁུང་ལས་ཀྱང་གཡས་སུའོ།། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་ནི་འཆི་སྟེར་འཆི་ལྟས་འཕོག་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཡིས་སོ།། ཞེས་པས་བསྟན། དགང་བ་དང་བུམ་པ་ཅན་ནི། ཁ་ཡང་བཙུམ་སྟེ་སྣ་ཡི་བུ་ག་གཉིས་པོ་དག་ནས་ཕྱི་རོ་ལ་དག་གི་རླུང་ནི་མ་ལུས་པ།། སྲོག་གི་ཤུགས་ཀྱིས་བཀུག་སྟེ་དྲི་མ་མེད་པའི་གློག་དང་མཚུངས་པ་ཐུར་སེར་རླུང་དང་སྤྱར་བྱས་ཏེ།། ཞེས་པས་བསྟན་ཅིང༌། དེའི་ཕན་ཡོན་ཡང༌། ལུས་ལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་བཀྲེས་དང་སྐོམ་པ་འཕྲོག་ཅིང་འཆི་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟེ།། ཞེས་སོ།། གཞན་ཡང་དྲི་མེད་འོད་ལས། དབྱུང་བ་དང༌། དགང་བ་དང༌། བུམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོར་བས་ནི་རྟག་ཏུ་བསྙེན་པའོ།། ཞེས་གསུངས་པས། སྲོག་རྩོལ་གྱི་མན་ངག་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། འདིར་བུམ་པ་ཅན་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ངེས་པར་དགོས་ལ། གཞན་དག་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཡང་སྦྱར་རོ།། གནས་སྐབས་སུ་སྲོག་གེགས་མི་འབྱུང་བའི་དོན་དུ། རླུང་སྟོབས་རྒྱས་པ་དབུ་མར་འཛུད་པའམ། གེགས་སེལ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། དེའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། སྲོག་རྩོལ་རབ་ཏུ་བྱ་སྟེ་སྙིང་ཁ་དེ་བཞིན་མགོ་བོ་དག་ནི་ཇི་སྲིད་མེ་ཡིས་གདུང་གྱུར་བ།། ཞེས་ལ་སོགས་པའོ།།
༤༽བསྒོམས་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་པ་ནི། སྲོག་རྩོལ་གྱི་རྟགས་ཐམས་ཅད་གཡོན་གྱི་རླུང་བཅུ་དབུ་མར་འགགས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཉམས། ངག་ཉམས། སེམས་ཉམས། མཐོང་ཉམས་རྨི་ཉམས་ཏེ་རྣམ་པ་ལྔར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ།། ཚད་མ་ནི། རྣམ་རྟོག་གི་རྒྱུ་རླུང་རྣམས་དབུ་མར་འགགས་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གཅོ་བོར་གྱུར་པའི་མངོན་སུམ་བཞིའོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་ནི། དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན་འདུ་བྱེད་ རླུང་གི་ཁམས། རྣའི་དབང་པོ། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད། ངག་གི་དབང་པོ། བཤང་བ་འདོར་བ་སྟེ་རླུང་ཁམས་པ་དྲུག ཆ སོགས་ཕུང་ཁམས་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཡོད་ལ། དག་བྱེད་སྲོག་རྩོལ་ཉིད་ལ་དབྱེད་ན། གཡས་གཡོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཅུ་དབུ་མར་འདྲེས་པའི་དབྱེ་བས་བཅུའོ།།
༦༽བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུད་ལས། སྲོག་རྩོལ་གྱིས་ནི་དག་པ་རི་བོང་ཅན་དང་ཉི་མ་རྣམ་བྲལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད།། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རོ་རྐྱང་དུ་རྒྱུ་པའི་རླུང་ཡོན་པོ་འགགས་པའི་ཕན་ཡོན་ལས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། དུས་འདི་ཙམ་ནས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་སོགས། ཆ ལུང་སྟོན་ཅིང་བྱིན་གྱིས་བརློབ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བར་གྱུར་བའི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དྲུག་གི་ སྟོང་གཟུགས་ཀྱི། ཆ འདོད་ཡོན་ལ་སྦྱོད། དཔང་པོ་དྲུག་གི་མངོན་ཤེས་སྐྱེ། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དབང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་ སྒྲོལ་མ་ནམ་སྙིང་། རེག་བྱ་རྡོ་རྗེ་མ། བགེགས་མཐར་བྱེད། ཤིན་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་མ་སྟེ་ལྷ་རླུང་ཁམས་པ། ཆ སོགས་ལྷ་རླུང་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་འདི་ཐུན་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ།། དེས་སྲོག་རྩོལ་གྱི་འཁྲིད་ཚར་རོ།། ༎
ཡན་ལག་བཞི་པ་འཛིན་པ།
གཉིས་པ་འཛིན་པའི་འཁྲིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པའོ།།
༼༢༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་པོ་ལ་འཛིན་པའི་མན་ངག་དངོས་དང༌། བོགས་འདོན་སྤོགས་བའི་ཆོ་གའོ།།
༡༽འཛིན་པའི་མན་ངག་དངོས།
དང་པོ་ནི། གོང་དུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟར། བུམ་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བས་སྲོག་དབུ་མའི་ཐིག་ལེ་ལ་ཐིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་རྩོལ་དང་འཛིན་པའི་སྐབས་ཀྱི་བུམ་ཅན་ནི་བུམ་པ་ཅན་ཙམ་དུ་འདྲ་ཡང་སྲོག་རྩོལ་གྱི་བུམ་ཅན་ནི། རོ་རྐྱང་གི་ལམ་དགག་པ་དང༌། སྲོག་ཐུར་འདྲེ་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་སྲོག་ཐུར་འདྲེས་ཟིན་པའི་རླུང་དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ཐིག་ལེར་ཐིམ་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ།། དེ་ལ་ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་ནི་སྔར་དང་འདྲ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འཛིན་པ་རྗེས་མཐུན་པ་སྒོམ་པའི་སྐབས་འདིར་རླུང་རྣམས་ལྟེ་བའི་ཐིག་ལེ་ལ་ཐིམ་པའི་མོས་པ་ཙམ་ཡང་ཡང་བྱེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་དྲུག་པའོ།། དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་ཁའི་བུམ་ཅན་ཡང་ཕལ་ཆེར་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས། ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་ཟིན་མཚམས་ནས་སྙིང་ཁར་འདྲེན་པ་དང༌། ལག་པ་གཉིས་རྒྱབ་ཏུ་བསྣོལ། རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་གི་མཐེ་བོང་གཡས་གཡོན་ནས་འཐེན་པའི་ལུས་གནད་སྦྲགས་ཏེ་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་བདུན་པའོ།། མགྲིན་པའི་བུམ་ཅན་ནི། རྐང་བ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། བུས་མོའི་ནང་ཁུགས་སུ་གྲུ་མོ་བཙུགས། སོར་མོ་བསྣོལ་བས་ལྟག་པ་ནས་མནན་ཏེ་མགོ་བསྒྱུར། རླུང་ཁ་ནས་རྔུབས་ཏེ། ལྟག་པའི་ཐད་ཀར་ཤུགས་སྐྱིལ་ལ་ལྐོག་མས་ཨོལ་མདུད་མནན། ཐུར་སེལ་མགྲིན་པའི་ཐད་ཀར་ཕུལ་ལོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་བརྒྱད་པའོ།། དཔྲལ་བའི་བུམ་ཅན་ནི། ཕལ་ཆེར་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་ལག་པ་གཉིས་སྔར་བཞིན་ལས་སྤྱི་བོ་ནས་འཐེན། རླུང་ཡང་ཁ་ནས་རྔུབས་པ་རྐན་གྱི་ཕུགས་སུ་ཡར་བསྐྱིལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ།། དམིགས་སྐོར་ཉེར་དགུ་པའོ།། གཙུག་ཏོར་གྱི་བུམ་ཅན་ཡང་དམིགས་པ་གཙུག་ཏོར་ཏུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས་དེ་དང་འདྲའོ།། དམིགས་སྐོར་སུམ་ཅུ་པའོ།། མན་ངག་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་བའི་གསང་བའི་བུམ་ཅན་ནི། རྟིང་པ་གིས་བང་སྒོ་བརྟེན། གཅིག་གིས་གསང་བ་ནས་མནན། ལག་པ་གཉིས་གཞུག་ཆུང་ནས་ཕར་འཁྱིད་གང་ཙམ་གཞལ་བའི་སར་བཙུགས། གདོང་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པས་རླུང་དྲག་ལ་རིང་བར་མནན། བཤང་སྒོ་དང་གསང་སྒོ་གཉིས་ག་ནས་ཐུར་སེལ་ལན་མང་དུ་དྲངས་པ་དེ་དང་སྟེང་རླུང་གཉིས་ཀར་རྒྱུ་ཞབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མནན་ཏེ་བཞག་པའོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་གཅིག་པའོ།། འགའ་ཞིག་སྙིང་ཀ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བུམ་ཅན་ལས་དང་པོ་པས་སྒོམ་དུ་མི་རུང་བར་འདོད་ནའང༌། རན་ཙམ་སྒོམ་པ་ལ་སྐོན་མེད་ཅིང༌། ལས་དང་པོ་བས་སྒོམ་ན་ལག་ལེན་འདི་ལྟར་བྱེད་དེ། ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་ཉི་ཤུ་ཙམ་སོང་ནས་སྙིང་ཁའི་བུམ་ཅན་ལན་གཉིས་ཙམ་བྱེད་པ་སྟེ། ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་དེ་སྙིང་ཁར་དྲངས། སླར་ཡང་ལྟེ་བར་ཕབ་ནས་རླུང་གཏོང༌། མགྲིན་པ་དཔྲལ་བ་གཙུག་ཏོར་རྣམས་ལ་ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་ཡང་མི་འདྲེན་ཡང༌། རླུང་གཏོང་ཁར་བུམ་ཅན་ལྟེ་བར་འབེབས་དགོས་སོ།། སླར་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་གསང་བའི་བུམ་ཅན་ཚར་རེ་བྱ། རླུང་རོ་འཁྱམས་ཀྱི་དོགས་པ་ཡོད་ན་སྙིང་ཁའི་བུམ་ཅན་གྱི་མཐར་རོ་སྟོད་གཅུད་ཅིང་ཧ་འདོན། མགྲིན་པའི་མཐར་ཁ་བཙུམ་ནས་མགྲིན་པའི་རླུང་དྲངས་ཏེ་འབུད། དཔྲལ་བ་དང་གཙུག་ཏོར་གྱི་མཐར་རྣ་བཀག་ནས་ཐོད་པའི་རླུང་དྲངས་ནས་འབུད་པ་སོགས་ཀྱང་ལག་ལེན་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ།།
༢༽བོགས་འདོན་སྤགས་ཆོག
གཉིས་པ་ལ། རླུང་གི་སྤོགས་ཆོག་ནི། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་གི་གཏུམ་མོ་སྤར་བའི་སྤྱོར་བས་སྲོག་ཐུར་བསྲེ་ཞིང་འཆི་མེད་སྒྲུབ་པ་སྟེ། འཛིན་པའི་མན་ངག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་བསྒོམས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་མ་འདོད་ན། བུམ་ཅན་ཙམ་གྱིས་སྲོག་ཐུར་བསྲེ་མི་ཐུབ་པ་ཡིནཔས། སྐྱིལ་ཀྲུང་གཡས་གཡོན་གྱི་རོལ་སྟབས་སམ། རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་གིས་ཀྱང་ཆོག་ལ། ལག་པ་པུས་མོ་ལ་བཀབ། ཐོག་མར་འོག་སྒོ་སྟེང་དུ་འཐེན། སྟེང་རླུང་ཧཱུཾ་རིང་གིས་གདངས་ཀྱིས་ཕྱིར་འབུད། སླར་ནང་དུ་ཧུཾ་ཐུང་གིས་མནན་ཏེ་ཅུང་ཟད་སོང་ནས་གསང་རླུང་ཧཱུཾ་གི་ཁོང་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་ཡར་དྲངས། ལྕེ་རྩེ་རྐན་ལ་སྤྱར། ཕཊ་ཅེས་ཡིད་ལ་དྲན་པས་ཁ་སྤྱོར་དྲག་པོ་དེ་ལྟེ་བར་བཟུང་བཞིན་པས། ལྟོ་བ་ཕྱིར་འཕུལ་བ་ལན་འགའ་བྱ། དེ་ནས་འབུད་པ་སོགས་སྔར་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ།། འདི་ནི་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱིའི་མན་ངག་ཡིན་ལ། གྲུབ་ཐོབ་ཤཱ་བཱ་རི་པའི་མན་ངག བི་བྷུ་ཏི་ཙནྡྲའི་ཉེ་བརྒྱུད་ལ་སྲོག་ཐུར་བསྲེ་བའི་མན་ངག་གསུམ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་གཉིས་པའོ།། འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་སྤོགས་ཆོག་ནི། རླུང་གནད་སྔ་མ་དང་དྲ་བ་ལས། རླུང་ཕྱིར་འབུད་པའི་ཚེ། རྐང་སོར་ནས་ལག་པས་འཇུས་ཏེ་སྒུར་ལངས་སུ་བྱེད། ནང་དུ་རྔུབས་ཏེ་བཟུང་བའི་སྐབས་སུ་འཕོང་སྟན་གྱི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ་ཙོག་པུར་བྱ། གསང་རླུང་འཐེན་སྐབས་ལུས་བསྒྱུར། ལྟོ་བ་ཕྱར་འཕུལ་བའི་སྐབས་ལྟག་པ་བསྒྱེད་དོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་གསུམ་པའོ།། རྩའི་སྤོགས་ཆོག་ནི། གོང་དུ་བཤད་པའི་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་ཉི་ཟླའི་ལམ་དགག་པ་ཉིད་དོ།། ཐིག་ལེའི་སྤོགས་ཆོག་གཙོ་བོ་ནི། དམིགས་བཅས་ཀྱི་གཏུམ་མོ་ཡིན་ཡང་འོག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བས་འདིར་མི་བརྗོད་ལ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་གི་ལྕེ་གསུམ་བསྐྱོད་པའི་སྤྱོར་བས་ནང་གི་བདུད་རྩིའི་བཅུད་མྱང་པ་ནི། དམིགས་མེད་དང་དམིགས་བཅས་གཉིས་ལས། འདིར་དམིགས་བཅས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ལག་གཉིས་ས་གནོན་བྱ། གཞན་ལུས་གནད་སྤྱི་དང་འདྲ། དཔྲལ་བར་ཧཾ་དཀར་པོ་ལ་དབྱངས་བཅུ་དྲུག་དཀར་པོས་བསྐོར་བའམ། ཡི་གེ་གསལ་མི་ཐེབས་ན་ཐིག་ལེ་དཀར་པོ་བསྒོམས་ཀྱང་རུང་ངོ༌།། ཐུར་སེལ་འཐེན་བྱས་པས་རླུང་དྲོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཁོང་བ་ནས་ཡར་སོང༌། ཡི་གེའམ་ཐིག་ལེ་ལ་ཕོགས་པས་བདུད་རྩི་དཀར་པོ་རླན་དྲོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་འོ་མའི་རྒྱུན་ལྟར་བབས། ཡང་ཐོད་ཁེངས། རླུང་རོ་བསལ་ལ་རླུང་ཁ་ནས་ཤུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་ལྕེ་ཐོག་ཏུ་དྲངས། མཆིལ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་མིད། ལྕེ་རྩེ་ཕུགས་སུ་བཟློག་ནས་ལྕེའུ་ཆུང་ལ་རེག རླུང་སྟོད་སྨད་དུ་མཉམ་པར་དགང་ཞིང་བཟུང༌། ལྕེ་ཆུང་ལས་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་བབས། རྩའི་ནང་ཐམས་ཅད་ཁེངས་བར་མོས། དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་བསྒོམས་པས། ལྕེ་ཆུང་ལས་རང་བྱུང་གི་བདུད་རྩི་འབབ་པར་འགྱུར་རོ།། གཞན་ཡང་ལས་དང་པོ་བས་བུམ་ཅན་རྣམས་སྒོམ་པའི་སྐབས་རླུང་འདུས་པའི་རྟགས་འགོད་ན། དམིགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྒོམ་པར་བཤད་དེ། རྩ་འཁོར་སོ་སོ་བཤད་ཚོད་དང་མཐུན་བར་སྒོམ་ཐུབ་ན་ལེགས། མ་ཐུབ་ན། རྩ་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནང་མཁོན་གསལ་བཏབ་བས་ཆོག་ལ། ལྟེ་བ་སོགས་འཁོར་ལོ་ལྔ་ལ་རྩ་འདབ་བཞི་བཞི་ཡིན་ལ། གསང་ནས་ལ་དྲུག་གོ། དེ་ཡང་ལྟེ་བའི་བུམ་ཅན་སྒོམ་ན། ལྟེ་བར་སྤྲུལ་འཁོར་སེར་པོ་རྩ་འདབ་བཞི་པའི་ལྟེ་བ་དབུ་མའི་ནང་དུ་ཟླ་བ་ལ་ཨོཾ་དཀར་པོ་གསལ་བཏབ། དེར་གཡས་གཡོན་སྲོག་ཐུར་གྱི་རླུང་རྣམས་ཐིམ་བར་མོས་པ་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ། སྙིང་ཁའི་འཁོར་ལོ་དཀར་པོ་དང༌། མགྲིན་པའི་འཁོར་ལོ་དམར་པོ་དང༌། སྤྱི་བོའི་འཁོར་ལོ་ནག་པོ་དང༌། གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོ་ལྗང་ཁུ། གསང་བའི་འཁོར་ལོ་སྔོན་པོ་རྣམས་སྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས། བུམ་ཅན་གཞན་རྣམས་ལ་འང་དམིགས་པ་སྔ་མས་རིགས་འགྲེའོ།། ཐིག་ལེའི་རྣམ་འབྱོར་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་དམིགས་བསྐོར་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་སྟེ། དམིགས་སྐོར་སོ་བཞི་པའོ༎ སྤྱིར་ནས་འཛིན་བའི་བོགས་འདོན་ནི། སྲོག་རྩོལ་གྱི་བོགས་འདོན་དང་འདྲ་ཞིང༌། འདིའི་སྤོགས་ཆོག་བོགས་འདོན་རྣམས་ཀྱང་སྲོག་རྩོལ་གྱི་སྐབས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ།།
༼༢༽སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ལ། འཛིན་པའི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག བསྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱིད་དབྱེ་བ། བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་ལས།
༡༽འཛིན་པའི་མཚན་དོན།
དང་པོ་ནི། དྷཱ་ར་ཎ་ཞེས་པ་འཛིན་པ་དང༌། གཟུང་བྱ་གཉིས་ཀར་ལ་འཇུག་པས་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཡོད་ཀྱང༌། འདིར་ནི་རླུང་འགྲོ་འོང་དང་བྲལ་བར་འཛིན་པའི་དོན་ནོ།།
༢༽སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ནི། འཛིན་པའི་ཡན་ལག་དངོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། རླུང་དབུ་མར་རྟག་ཏུ་འབབ་ཅིང་སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་འདྲེས་པའི་དུས་ན་འཛིན་པ་སྒོམ་མོ།། རྗེས་མཐུན་པ་ནི་སྲོག་རྩོལ་དང་འདྲའོ།།
༣༽སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག་ལ། དོན་ཚན་ལྔའི་དང་པོ། ༡ འཛིན་པ་གང་ལ་བྱ་བའི་ཡུལ། དང་པོ། འཛིན་པ་གང་ལ་བྱ་བའི་ཡུལ་ནི། བདེ་བའི་རླུང་སྟེ། མི་ཤིགས་པའི་ཐིག་ལེ་དང་འདྲེས་པའི་རླུང་ངོ༌།། ༢ བསྒོམ་པའི་དགོས་པ། གཉིས་པ་བསྒོམ་པའི་དགོས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཡོ་མེད་དུ་འཆིང་བ་དང༌། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་དངོས་སུ་འདྲེན་པའི་སྟོང་གཟུགས་ཁྱད་པར་ཅན་འབྱུང་བའི་རྩ་བ་གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ།། ༣ དུས་ཅི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ། གསུམ་པ་དུས་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ་ནི། འཁོར་ལོ་ལྔའམ་དྲུག་ཏུ་བུམ་ཅན་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་དགག་ནུས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་དེ་སྲིད་དུའོ།། ༤ འཛིན་པ་རང་གི་ངོ་བོ། བཞི་པ་འཛིན་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུད་ལས། ཐིག་ལེར་སྲོག་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་ཤིང་ རོ་རྐྱང་། ཆ གཉིས་ཀའི་ རླུང་འགྲོ་འོང་གི་ ཆ བགྲོད་པ་བཅོམ་སྟེ་རྩེ་གཅིག་སེམས་པ་འཛིན་པའོ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིར་འཁོར་ལོ་ལྔ་འམ་དྲུག་གི་གནས་སུ་དབུ་མའི་ཐིག་ལེ་ལ་སྟེང་འོག་གཡས་གཡོན་གྱི་རླུང་རྣམས་ཐིམ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་མཐར་ཕྱིན་པ་ན། དཔྲལ་བའི་ཐིག་ལེ་ལ་སྲོག་རབ་ཏུ་ཞུགས་པས་ཐིག་ལེ་འཛག་མེད་དཔྲལ་བར་བརྟན་པ་ལ་སེམས་ཟིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ།། ༥ འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ཚུལ། ལྔ་པ་འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ། ལས་དང་པོ་པས་འཛིན་པ་རྗེས་མཐུན་པ་སྒོམ་ཚུལ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཅིང༌། དངོས་ནི་བུམ་པ་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་འཁོར་ལོ་དྲུག་ཏུ་སྔར་གཡས་གཡོན་སྲོག་ཐུར་འདྲེས་ཟིན་པའི་དབུ་མའི་རླུང་དེ་ཉིད་ཐིག་ལེ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་པར་ཐིམ་པས་གཏུམ་མོ་འབར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལ་རྒྱུད་འགྲེལ་གྱིས་འཛིན་པ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཕལ་ཆེར་ན། འཁོར་ལོ་བཞིའི་རྣམ་གཞག་ལས་མ་གསུངས་པ་མང་ལ། དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུའི་སྐབས་ན་གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོར་ཡང་འགྲོ་བར་བཤད་པས། གཙུག་ཏོར་དུ་ཡང་འཛིན་པ་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་ལྟེ་པ་སྙིང་ཁ་མགྲིན་པ་སྤྱི་བོ་གཙུག་ཏོར་ཏེ་ལྔ་ལ་སྔར་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་རེ་དང༌། སྔ་ཐོབ་ཟིན་བརྟན་ཅིང་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཐབས་རེ་སྟེ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དོ།། དེས་ན་དཔྲལ་བའི་ཐིག་ལེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དབུ་མའི་ཡལ་ག་ཞིག་གཙུག་ཏོར་ནས་སྨིན་མཚམས་སུ་འཁྱོགས་པའི་གནས་ཡིན་པར་བྱ་ཞིང༌། གསང་བའི་བུམ་ཅན་ནི། རྒྱུད་འགྲེལ་ནས་དངོས་སུ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། དོན་ལ་གནས་ཤིང༌། སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་ངེས་པར་སྒྲུབ་ནི་དགོས་ལ། ལོགས་སུ་མི་བགྲང་བ་ནི་གཙུག་ཏོར་གྱི་བུམ་ཅན་གྱི་ཆ་ལག་ཏུ་སྤྱོར་བས་སོ།།
༤༽བསྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་པ་ནི། སྤྱིར་སྔ་མ་རྣམས་དང་འདྲ་བ་ལས། ཁྱད་པར་རྒྱུད་ལས། རེ་ཁཱ་ནག་པོ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་དུས་ཀྱི་རྩ་ལ་མཐོང་བར་གྱུར་གྱི་བར་དུའོ།། ཅེས་དབུ་མར་རེ་ཁཱ་ནག་པོ་འཆར་བ་དང༌། གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་དང༌། གཞོམ་མེད་ཀྱི་སྒྲའི་སྒོ་ནས་ཆེས་ལྷག་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་ནི་སྲོག་རྩོལ་དང་འདྲའོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱིད་དབྱེ་བ།
ལྔ་བ་ནི་དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ མེའི་ཁམས། མིག་གི་དབང་པོ། རོའི་སྐྱེ་མཆེད། པགས་པའི་དབང་པོ། འགྲོ་བ་སྟེ་མེ་ཁམས་པ་དྲུག ཆ སོགས་ཕུང་ཁམས་མེ་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཡིན་ལ། དག་བྱེད་འཛིན་པའི་ལམ་ཉིད་ལ་དབྱེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། དྲི་མེད་འོད་ལས། སྲོག་གི་འཛིན་པ་ལྟེ་བ་དང༌། སྙིང་ཁ་དང༌། མགྲིན་པ་དང༌། དབྲལ་བ་དང༌། གཙུག་ཏོར་གྱི་པདྨ་ལ་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅུའོ།། ཞེས་པ་ལྟར། འཛིན་པ་ལ་ཉམས་རྟོགས་མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་བཅུ་ཡོད་དོ།།
༦༽བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུད་ལས། བདུད་དང་ཉོན་མོངས་ལ་སོགས་ཉམས་ཤིང་སྟོབས་བཅུ་ལ་ནི་འཇུག་བར་འགྱུར་ཏེ་འཛིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ།། ཞེས་པ་ལྟར། རྒས་པ་དང་ནད་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ། ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་པས་ལམ་དུ་བྱེད་ནུས། ཚེ་ལ་ཅུང་ཟད་དབང་ཐོབ། འདོད་ཡོན་གྱི་ཞེན་པས་མི་འཆིང་པས་བདུད་བཞི་ཅུང་ཟད་ཆོམས་པ་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བའང་ཡིན་ནོ།། རླུང་བཅུ་ཐིམ་པའི་མཐུ་ལས་ལུས་ངག་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་གྲུབ་སྟེ། དུས་ཞབས་སྙན་རྒྱུད་ལས། མ་ཟོས་བཀྲེས་མེད་ཟོས་ཀྱང་འཇུ།། ཐུར་སེལ་མི་འཛག་བདེ་བ་རྒྱས།། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་གསུས་པོ་ཆེ།། ལུས་ཡང་ལ་སོགས་མི་རྟོག་བདེ།། ཞེས་པ་དང། ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཁམས་ཆ་སྙོམས།། ཞེས་གསུངས། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་སོགས་ གོས་དཀར་མོ། སའི་སྙིང་པོ། རོ་རྡོ་རྗེ་མ། ཤེས་རབ་མཐར་བྱེད། སྨུགས་བྱེད་མ་སྟེ་ལྷ་མེ་ཁམས་པ་དྲུག ཆ ལྷ་མེ་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།། སྒོམ་དོན་འདི་ལ་ཐུན་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ།། དེས་འཛིན་པའི་འཁྲིད་ཚར་རོ།། རེ་ཞིག་རྗེས་དྲན་གྱི་འཁྲིད་མི་འབོགས་ཤིང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་བྱེད་ན། རྗེས་ཀྱི་འཁྲིད་རྣམས་སྐབས་འདིར་བླང་བར་བྱའོ།། ༎
གསུམ་པ་ཐ་མར་དགེ་བའི་འཁྲིད།
གསུམ་པ་ཐ་མར་དགེ་བའི་འཁྲིད་ལ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་དྲན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ།།
ཡན་ལག་ལྔ་བ་རྗེས་དྲན།
དང་པོ་ལ་ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པའོ།།
༼༡༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་པོ་ལ་རྗེས་དྲན་དངོས་ནི། ལུས་སྤྱོར་དང་རླུང་གི་རྩོལ་བ་སོགས་ལ་མ་ལྟོས་ཏེ། འཁོར་ལོ་དྲུག་གི་རྩ་མདུད་གྲོལ། བདེ་བའི་རླུང་ལ་དབང་ཐོབ། གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་ལ་ཅི་དགར་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་བསྟན་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་བླངས་ཆོག་གོ། འདིར་རྗེས་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་འཁྲིད་པ་ལ། དངོས་དང༌། ཡན་ལག་གོ།
༡༽རྗེས་དྲན་རྗེས་མཐུན་པ་དངོས།
དང་པོ་ནི། སོར་བསམ་ལ་མྱོང་བ་ཅི་རིགས་པར་ཐོན་པ། སྲོག་འཛིན་གྱིས་བུམ་ཅན་ཕལ་བ་ཡན་ཆད་ལེགས་པར་འབྱོངས་བ། སྲོག་ཐུར་བསྲེ་བ་ལ་མྱོང་བ་ཐོན་པ་ཞིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒོམ་མོ།། དེ་ལ་སྔོན་འགྲོ་རླུང་སྤྱང་བ་དང༌། དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་སྒོམ་བའི་ཚུལ་ལོ།། ༡ སྔོན་འགྲོ་རླུང་སྤྱང་བ། དང་པོ་ལ། འདུག་སྟངས་ལ་བསླབ་པས་སྲོག་ཐུར་བསྲེ་བ་བརྟན་པོར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་ཡན་ལག་བཟུང་བཟློག་སོགས་ཀྱི་རླུང་སྦྱང་བ་དང༌། བྱེད་བཅིང་ལུས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་བསླབ་པ་སྟེ་གསུམ་མོ།། དང་པོ་འདུག་སྟངས། དང་པོ་ལ། ཁྲོ་བོ་སེང་གེའི་འདུག་སྟངས་ནི། རྐང་བ་བཤང་སྒོར་སྣོལ། བུས་མོ་བསྲངས་ཏེ་ཙོག་པུ་བྱ། སྒལ་ཚིག་བསྲངས། ལག་པ་ཐབ་འགལ་བྱ། ཡང་ན་བུས་བཙུགས་སྐེད་པ་བསྲངས༌། ལག་གཉིས་བརླ་སྦོམ་ཕྲའི་མཚམས་སུ་གཏད་དེ་ཅེས་ཀྱང་གཞན་ལས་བཤད། གང་ལྟར་མཛིང་པ་བསྟུང་ཞིང་ལྟ་སྟངས་གཙུག་ཏོར་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའོ།། འདི་མདུན་རྩ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ཡིན། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། པུས་མོ་དང་གྲུ་མོ་ས་ལ་འཛུགས་པའམ་ཡང་ན་སྐྱིལ་ཀྲུང་སྐེད་པ་བསྲང༌། ལག་པ་གཉིས་དཔྱི་མགོའི་ཐད་ཀྱི་ས་ལ་འཛུགས། ལུས་སྒྱེད་ཅིང་མགྲིན་པ་དགུག འདི་རྒྱབ་ཀྱི་རྩ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ཡིན། ཞི་མ་ཁྲོ་གླང་བོ་ཆེའི་འདུག་སྟངས་ནི། པུས་བཙུགས་ལག་གཉིས་ཁུ་ཚུར་གྱིས་འགྲམ་པ་སྐྱོར། གྲུ་མོ་སྟེགས་བུ་ལ་བཙུགས་པའམ་ཡང་ན་རྐང་བ་བརྐྱང་བ་སྟེ། འདི་ནི་མཉམ་པའི་རླུང་སྤྱོར་གྱི་སྟེང་ནས་ཐུར་སེལ་སྟེང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའོ།། ཡང་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལུས་ལྟག་སྒྱེད་དུ་བྱེད་པ་ལས། ལག་པ་གཉིས་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་གྱིས་སྐེད་བའི་རྒྱབ་ནས་བརྟེན་པའམ། ཡང་ན་གན་ཀྱལ་རྐང་བ་གཉིས་ཅུང་ཟད་བརྐྱང་བ་པདྨའི་ཁ་སྤྱོར་དང༌། ལག་པ་ཁུ་ཚུར་སྙིང་ཁར་བསྣོལ་བ་སྟེ། སྲོག་ཐུར་དུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའོ།། འདི་གཉིས་ལ་ལྟ་སྟངས་ནི་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བའོ།། ཞི་བ་དྲང་སྲོང་གི་འདུག་སྟངས་ལ། སེང་གེའི་འདུག་སྟངས་དང་འདྲ་བ་ལས་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་སྙིང་ཁར་བསྣོལ་བ་དང༌། ཡང་ན་ཙོག་པུ་རྟིང་བ་བཏག ལག་པ་ཁུ་ཚུར་བསྣོལ་བས་རྣ་བ་ནས་བཟུང་བ་དང༌། ཡང་བུས་མོ་ས་ལ་འཛུགས་པ་དང་། སེང་གེའི་འདུག་སྟངས་དང་འདྲ་བ་ལས། ལག་པ་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་སྙིང་ཁར་བསྣོལ་བའོ།། ཡང་ན་ཟླུམ་པོའི་རྐང་སྟབས་ལ། རྡོ་རྗེའི་ཁུ་ཚུར་བརླའི་རྩ་བར་བཙུགས་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དེ། འདི་དག་ཀྱང་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་རྩ་ལ་སོ་སོར་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ཡིན་ལ། འདི་གཉིས་ལ་ལྟ་སྟངས་ནི་ཐུར་དུ་བལྟ་བའོ།། དེ་ལྟར་ན་འདུག་སྟངས་དེ་དག་ཀྱང་གཉིས་སྡེབས་གཉིས་སྡེབས་ཀྱིས་ཆོག་པར་བཞེད་ཀྱང༌། དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་བྱས་ན་ལེགས་ལ། དྲུག་ཀ་ལ་ལུགས་གཉིས་བྲིས་པའི་སྔ་མ་རྣམས་ནི་ཆོས་རྒྱལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་གསུངས་བཞིན་ཡིན་ལ། ཡང་ན་ཞེས་པ་རྣམས་གྲུབ་ཆེན་ཡུ་མོའི་མན་ངག་ཐོར་བུ་བ་དང༌། ཀུན་སྤངས་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྲས་ལ་སྟོད་པ་དབང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་ལག་ལེན་འགའ་ཞིག་ལ་སྣང་བ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན་པ་ལས། ཕྱི་མ་འདི་རྣམས་འཆུན་ཆེ་ཆེ་ཙམ་དུ་སྣང་ཞིང༌། དྲུག་ཚན་གཉིས་པོ་འདི་གང་རུང་ཞིག་གིས་ཆོག་པས། གཉིས་ཀ་ཕྲུག་གཅིག་ལ་སྦྱོར་མི་དགོས་སོ༎ འདི་ལ་ཐུན་གསུམ་དུ་བྱེད་པའང་ཡོད་ལ། མགྱོགས་འཁྲིད་ལ་ཐུན་གཅིག་ཏུ་བྱས་པས། དམིགས་སྐོརསོ་ལྔ་པའོ།། དེ་ནས་ངག་འདྲེན་ནི། འོག་རླུང་འཐེན་ཅིང་ཧཱུཾ་རིང་གིས་སྟེང་རླུང་ཕྱིར་བསལ། ཛཿཧཱུཾ་བཾ་ཧོཿཧི་ཞེས་པས་འཁོར་ལོ་ལྔ་ལ་རིམ་པས་དམིགས་ཤིང༌། སྟེང་རླུང་དྲག་ཏུ་མནན། ལཱི་ཨཱུ་རཱི་ཨཱི་ཨཱ་ཞེས་པས་ཁོང་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ་འཁོར་ལོ་ལྔ་ལ་རིམ་པས་དམིགས་ཤིང༌། གསང་རླུང་དྲག་ཏུ་སྟེང་དུ་དྲངས། དེ་མ་ཐག་ཁ་སྦྱོར་ལྟེ་བར་བཟུང་ལ་ཕྱིར་བསྐྱེད། འོག་སྒོ་བསྡམས་ཤིང་ཤེས་པ་དཔྲལ་བར་གཏད་དོ།། སྔར་གྱི་ལུས་གནད་དྲུག་པོ་སོ་སོའི་སྟེང་ནས་རླུང་སྤྱོར་འདི་རྣམས་ལ་འབད་དགོས་ཏེ། ལུས་གནད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས། རླུང་གནད་ནི་འཛིན་པའི་སྤོགས་ཆོག་དང་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་དྲུག་པའོ༎ ཡང་སྒོམ་སྟེགས་དང་པུས་འཁྱུད་བཅུག མེ་ཐབ་དྲུག་ཆིངས་སུ་གྲགས་པ་བྱས་ལ་ཧཱ་རིང་དང་བསྟུན་ལག་པ་ཁུ་ཚུར་བཅིང༌། གྲུ་མོ་པུས་མོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལག་པ་བརྐྱང་སྟེ་རླུང་ཕྱིར་འབུད། དེ་ལྟར་ལན་བདུན་བདུན་ན་ལག་པ་ཐབ་འགལ་བྱས། འཇམ་རླུང་བཟུང་སྟེ་ངལ་གསོ་ལན་རེ་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་བདུན་པའོ།། དེ་དག་མ་མཐའ་ཡང་ཟླ་བ་ཙམ་སྒོམ་མོ།། གཉིས་པ་བཟུང་བཟློག གཉིས་པ་ནི། ཙོག་པུ་འཕོང་སྟེགས་བཅུག ལག་པ་བརླ་ནང་ནས་འཁྱུད་དེ་ངར་གདོང་བཟུང༌། རླུང་ཁ་ནས་ཕྱིར་དྲག་དུ་བུས། འོག་སྒོ་གློད། ཡང་རྔུབས་ཏེ་ལྟོ་བ་ཕྱིར་བསྐྱེད་པའི་ངང་ནས། སླར་ཡང་འོག་སྒོ་གློད་ཏེ་རླུང་གང་ཐུབ་བཟུང་ངོ༌།། རླུང་གནད་དང་པོ་ཡིན་ཅིང་འོག་ལ་བསྲེ་བ་དང་འཛིན་པ་སྟེ་དབྱེ་བསྡུད་ཅེས་བྱའོ།། ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས། དགང་གཏོང་གཉིས་ཀའི་སྐབས་ལྟོ་བ་ཚིག་པ་ལ་བཅར་ཞིང་ཐུར་སེལ་དྲག་ཏུ་དྲངས། རོ་སྟོད་འཐེན། དར་གདོང་མནན་པའོ།། རླུང་གནད་གཉིས་པ་ཡིན། སྟེང་ལ་བསྲེ་བ་དང་བསྐྱིལ་བ་སྟེ། སྒོ་གླེག་ཅེས་བྱའོ།། ཡང་ལུས་གནད་དེའི་ངང་ནས། ཐུར་སེལ་དྲག་ཏུ་བསྣོལ་རྗེས་ཕྱིར་བུས་ཏེ། སྟོང་འདྲེན་དྲག་ཏུ་བྱ། ཡང་རྔུབས་ཏེ་ཁ་སྤྱོར་དགང་འཐེན་གྱི་ངང་ནས་ལྟོ་བ་བསྐྱོད། སྐེད་པ་སྐྱོག རོ་སྟོད་གཅུ། ལག་པ་བསྐྱང་ནས་ལག་སོར་གཅུད། མགྲིན་པ་གཅུ་ཞིང་མགོ་སྤྲུགས་ནས་རླུང་ཕྱིར་འབུད། ཕྱིར་བཟུང་ཀ་བ་བཙུགས་ནས་མགོ་དགུག་བསྐྱོད། མགྲིན་པ། རོ་སྟོད། ལྟེ་བའི་བར་སྔར་བཞིན་བྱ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདར་སྤྲུག་དང༌། མཇུག་ཏུ་འབེབས་བྱ། རླུང་གནད་གསུམ་པ་ཡིན། འདི་ལ་ཀུན་འདུས་ཅེས་བྱའོ།། སྐྱིལ་ཀྲུང་ལག་གཉིས་ཁུ་ཚུར་བརླ་གནོན་བྱ་ཅུང་ཟད་སྒུར་ནས་ཧཱུཾ་ཞེས་ཐུར་སེལ་འཐེན། སྟོང་འདྲེན་གཡས་གཡོན་དབུས་གསུམ་དུ་བྱ། ཡང་རླུང་ཁ་སྤྱོར་གྱེན་འཐེན་མགོ་སྒྱེད་ཅིང་སྤྲུགས་པ་ཡང་གཡས་གཡོན་དབུས་གསུམ་དུ་བྱའོ།། རླུང་གནད་བཞི་བ་ཡིན་ནོ།། འདི་ལ་འདུས་པ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་འདྲེན་ཁྱབ་པོ།། དེ་རྣམས་གཅིག་སྟེང་ལ་གཅིག་བྱ་ཞིང༌། ལུས་སྤྱོང་ལའང་འབད་པར་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་སོ་བརྒྱདཔའོ། འདི་དག་མགྱོགས་འཁྲིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། འགྲུབ་ན་རླུང་སྤྱོར་རེ་ལ་དམིགས་བསྐོར་རེར་བྱེད་པ་ལེགས་ཤིང༌། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སེམས་ཀྱི་བཞག་སྟངས་ནི། མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་གྱི་ངང་ནས་སྟོང་གཟུགས་ལ་དམིགས་ཤིང༌། དེའི་ངང་ནས་རླུང་གི་གནད་གང་དུ་གཅུད་པ་དེར་སེམས་གཏད་ཅིང་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་པ་རེ་བྱེད་དགོས། དམིགས་པ་དེ་དང་རླུང་སྤྱོར་དེ་དག་སྤྲགས་ནས་སྒོམ་པ་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ཡུན་རེ་བྱ་ཞིང༌། ལྷག་མ་བུམ་པ་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་དགོས་ཏེ། དམིགས་སྐོར་སོ་དགུ་བའོ།། དེ་དག་ལ་ཡང་ཟླ་གཅིག་ཙམ་མ་མཐར་སྒོམ་མོ།། འདི་སྐབས་དམིགས་གསལ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟངས་ཐད་ཀར་ལྟ་བ་གཙོ་ཆེ་ལ། འོག་དངོས་གཞིའི་སྐབས། ཡན་ལག་མེད་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ། བདེ་བ་གང་དུ་སྐྱེས་བའི་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་སོ།། གསུམ་པ་འཁྲུལ་འཁོར། གསུམ་པ་ནི། དེ་ནས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཐུནམོང་མ་ཡིན་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་རྣམས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་། སྤྱོར་བ་དྲུག་པ་སྟག་མོའི་སྐྱུག། གླང་ཆེན་འགྱིང་བ་ཝ་ཡི་བསྣོམ།། སེང་གེ་རྣམ་གྲོལ་ཁོང་དཀྲུགས་དང༌།། པྲེ་ཏ་ཀ་དང་ཡོངས་འཛིན་དང༌།། འདྲེན་ཆུང་ཁོང་འདྲེན་འདྲེན་ཆེན་དང༌།། སྤགས་འདྲེན་འཕར་གཡོ་ཕུར་འདོན་དང༌།། རབ་བརྐྱང་དང་ནི་སེང་གེའི་རྩལ༎ གཅུད་འཐེན་དང་ནི་གསུམ་འདྲེན་དང༌།། སེང་གེའི་འགྱིང་དང་རྨ་བྱའི་འགྱུར།། ཞེས་བ་ལྟར་གྱི། འཁྲུལ་འཁོར་ལག་ལེན་རིམ་པས་བསླབས་ནས། བུམ་པ་ཅན་དང་སྔར་གྱི་རླུང་སྤྱོར་རྣམས་དང་བཅས་པ་སྒོམ་དུ་གཞུག་དགོས་པ་ལས། སོར་བསམ་སྲོག་འཛིན་རྣམས་ལ་མྱོང་བ་ཅུང་ཟད་ཐོན་པ་ཞིག་གིས། ཐུན་དྲུག་ཏུ་འཁྲུལ་འཁོར་དེ་དག་ཚར་རེ་རེ་ནུས་ན་ཟླ་གཅིག་ཙམ་ན་དངོས་གཞི་སྒོམ་དུ་རུང་བའི་རྟགས་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌།། རྩོལ་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་བལྟོས་ཏེ་ཡུན་རིང་ཐུང་ཇི་ལྟར་བསྐྱང་དགོས་པའང་འདིས་རིགས་འགྲེ་སྟེ། དམིགས་སྐོར་བཞི་བཅུ་པའོ།། ༢ དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་སྒོམ་ཚུལ། གཉིས་པ་དངོས་གཞི་ལ། རྗེས་དྲན་གྱི་ཡན་ལག་རྗེས་མཐུན་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་གཅིག་སྤྱོར་མོས་པའི་ཡུལ་དུ་བཞག་ནས། འདིར་གསུམ་སྟེ། སྒོམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བསླབ་པ། རང་ལུས་ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བསླབ་པ། གཞན་ལུས་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བསླབ་པའོ།། སྒོམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། དང་པོ་ནི། ལུས་གནད་སྤྱི་དང་འདྲ་བ་ལས། ལག་པ་ཁུ་ཚུར་སྙིང་ཀར་བསྣོལ། ལྟ་སྟངས་ཐད་ཀར་གཡོ་མེད་དུ་ལྟ་བའོ།། རང་ཉིད་དུས་འཁོར་ལྷན་སྐྱེས་ཡབ་ཡུམ་ལ་སོགས་པར་གསལ་གདབ། དེའི་ཤུལ་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལེགས་པར་དྲངས། ལྷ་སྐུར་སྣང་བ་སྟོང་གཟུགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ལ། དེ་ལ་ཡིད་མི་གཡོ་བར་ཅུང་ཟད་བཞག སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ལྟར་འདྲེན་མི་ཐུབ་ན། ལྷ་སྐུ་གསལ་སྟོང་ལ་དམིགས་ཏེ་ཅུང་ཟད་བཞག དེ་ནས་དབྲལ་བར་ཨོཾ་དཀར་པོ། མགྲིན་པར་ཨཱཿདམར་པོ། ཐུགས་ཀར་ཧཱུཾ་ནག་པོ། ལྟེ་བར་ཧོཿ་སེར་པོ། གསང་བར་སྭ་སྔོན་པོ། གཙུག་ཏོར་ཏུ་ཧཾ་ལྗང་ཁུའོ།། ཡུམ་གྱི་མཁའ་ཨཱཿལས་པདྨ་དམར་པོ་འདབ་མ་བརྒྱད་པའི་ལྟེ་བར་ཧཱུཾ་ལས་བྱུང་བའི་རྡོ་རྗེ་སྔོན་པོ་ཕྲ་མོས་མཚན་པ། ཡབ་ཀྱི་གསང་གནས་ཧཱུཾ་ལས་རྡོ་རྗེ་སྔོན་པོ་རྩེ་ལྔ་བ་ལྟེ་བའི་ནང་དུ་ཨཱཿ་ལས་བྱུང་བའི་པདྨ་དམར་པོ་འདབ་བརྒྱད་ཕྲ་མོས་མཚན་པ་གསལ་བཏབ། དེ་ནས་འཁྱུད་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཛད་པས་གཙུག་ཏོར་གྱི་ཐིག་ལེ་ཞུ་ནས་དཔྲལ་བའི་འཁོར་ལོ་ཡན་ཆད་གང་བར་མོས་སྟོང་གཟུགས་དང་བསྲེ། ལུས་གནད་དེ་ཀའི་སྟེང་ནས་གཙུག་ཏོར་དང་དཔྲལ་བའི་བུམ་ཅན་ཡུན་ཐུང་ངུ་རེ་བྱ། དགའ་བ་དང་པོའི་སྐད་ཅིག་མའོ།། རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་མཉམ་པར་སྤྱར་བས་སྔར་གྱི་ཐིག་ལེའི་རྒྱུན་དེ་ཉིད་ཆེར་རྒྱས་ཤིང་ཞུ་སྟེ། མགྲིན་པ་དང་སྙིང་ཁའི་འཁོར་ལོ་ཡན་ཆད་གང་བར་མོས། སྟོང་གཟུགས་དང་བསྲེ། མགྲིན་པ་དང་སྙིང་ཁའི་བུམ་ཅན་ཚར་རེ་བུམ་ཅན་སྔ་མ་གཉིས་ལས་ཡུན་རིང་ཙམ་རེ་བཟུང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་སྐད་ཅིག་མའོ།། དབང་བོ་གཉིས་སྲུབ་བའི་སྤྱོར་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔ་མའི་རྒྱུན་ལས་ཀྱང་ཆེར་རྒྱས་ཤིང་ཞུ་བས། ལྟེ་བ་དང་གསང་བའི་འཁོར་ལོ་ཡན་ཆད་གང་བར་བསམ་ལ་ལྟེ་བ་དང་གསང་བའི་བུམ་ཅན་ཡུན་རིང་བ་རེ་སྒོམ། ཁྱད་པར་དགའ་བའི་སྐད་ཅིག་མའོ།། ཡང་དྲག་ཏུ་སྲུབ་པ་ལས། གསང་བ་ནས་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུའི་བར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་གང་བར་མོས། སྟོང་གཟུགས་ལ་རང་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་བཞིན་པས། བུམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྱོར་བ་གཅིག་དང༌། སྤྱོར་བ་དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཁྲུལ་འཁོར་བཅས་པས་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཕྱིར་འཕོ་བ་འགགས་ཏེ་ཁྱིལ་ལི་ལི་འཁྱིལ་བར་བསམ། ལྷན་སྐྱེས་དགའ་བའི་སྐད་ཅིག་མའོ།། དེ་ནས་ཐོག་མར་ཡོངས་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་གྱི་སེམས་བརྟན་པར་བྱས་པར་མོས། དེའི་རྗེས་སུ། ཁོང་འདྲེན་དང༌། འདྲེན་ཆེན་དང༌། སྤགས་འདྲེན་དང༌། སྟག་མོ་དང༌། གླང་ཆེན་དང༌། ཝ་སྣོམ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ཏོར་གྱི་བར་དུ་བཟློག་པར་བསམ། དེ་ནས་པྲེ་ཏ་ཀ་དང༌། རྣམ་གྲོལ་དང༌། གཡང་སྤྲུགས་དང༌། འཕར་གཡོ་དང༌། ཕུར་འདོན་དང༌། རབ་བརྐྱང་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱས་པར་བསམ། སེང་གེའི་རྩལ་དང༌། གཅུད་འཐེན་དང༌། གསུམ་འགྲེམས་དང༌། སེང་གེ་འགྱིང་དང༌། རྨ་བྱའི་འགྱུར་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་བཟློག་འགྲེམས་གསུམ་ཀར་བྱས་པར་བསམ། སྤྱིར་ནི་བཟུང་ཞིང་བཟློག བཟློག་ཅིང་འགྲེམས། འགྲེམ་ཤིང་རླུང་དང་བསྲེ། བསྲེ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་བསྐྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས། གོང་གི་རིམ་པ་རྣམས་ནི་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། རེ་རེ་ལའང་གནད་བཞི་ཆར་ཚང་བའི་མན་ངག་གིས་གནད་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ།། ཅི་སྟེ་དམིགས་པ་གསལ་བས་དངོས་སུ་ཞུ་བདེ་བསྐྱེད་ཐུབ་ན། སྤྱོར་བ་དྲུག་པོས་བཟུང་མ་ཐོག་ཏུ་འཁྲུལ་འཁོར་སྤང་པའི་རླུང་སྤྱོར་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་བཟློག་ཁྱབ་པ་རྣམས་བསྟུན་མར་སྤྱངས་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འཁྲུལ་འཁོར་རྣམས་བྱ་ཞིང༌། ཐོག་མ་སྤྱོང་བའི་སྐབས་ཞུ་བདེ་བསྐྱེད་ཐུབ་རུང་མ་ཐུབ་རུང༌། དེ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱ་དགོས་ལ། ཕྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱང་ནས་བཟློག་པ་དང་བགྲམ་པ་གནད་ཆེ་བ་རེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གོ། གང་ལྟར་ཡང༌། མཐར་རླུང་དང་བསྲེ་བའི་ཕྱིར་བུམ་ཅན་མང་དུ་སྒོམ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་སྐྱེལ་བའི་ཕྱིར་ཞུ་བདེའི་ཉམས་དང་འོད་གསལ་རྟགས་སྣང་ལ་དམིགས་ནས་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་གྱི་ངང་བསྐྱང་བར་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་གཅིག་པའོ།། རང་ལུས་ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ། གཉིས་པ་ནི། རྒྱུད་ལས། བསྟེན་པའི་དོན་དུ་ལག་བའི་ཕྱག་རྒྱ་རང་གི་སྙིང་གི་དབང་བོའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། གནད་རྣམས་གོང་ཡེ་རྒྱ་དང་འདྲ་ལ། འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལས་གྱི་ཕྱག་རྒྱའི་མཚམས་སྤྱོར་བ་ཡིན་ཡང༌། ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱར་གཏོགས་སོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་གཉིས་པའོ།། གཞན་ལུས་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། གསུམ་པ་ནི། འགྲེལ་ཆེན་དུ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་བ་ལས། བཅུ་དྲུག་ལོ་ལོན་རིགས་ཅན་མ།། གཟུགས་དང་ལང་མཚོས་བརྒྱན་པ་ལ།། དང་པོར་ལེགས་པར་བསླབ་བྱས་ནས།། དབང་བསྐུར་ནས་ནི་སྒྲུབ་པར་བརྩམ།། སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་ཆགས་པ་ནི།། དཔྲལ་བ་ལ་སོགས་རྣམས་སུ་དགོད།། སྭཱ་ཧཱ་གསང་བ་གཙུག་ཏོར་ཆེ།། ཅེས་སོགས་དང༌། དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་སྙེམས།། འཛིན་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་ཧཱུཾ་ཕཊ་བྱ།། བྷ་གར་ལིང་ག་རབ་བཀོད་ནས།། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྤྲོ་མི་བྱ།། ཁམས་གསུམ་པོ་ནི་མ་ལུས་པའི༎ སངས་རྒྱས་གཟུགས་ནི་སྒོམ་པར་བྱ།། ལྟེ་བར་གཏུམ་མོ་འབར་བ་ཡིས།། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔ་བསྲེགས་ཤིང༌།། སྤྱན་མ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང༌།། བསྲེགས་ནས་རི་བོང་ཅན་ཧཾ་འཛག། བདུད་རྩི་ཁུ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི༎ ཐིག་ལེའི་གཟུགས་ཀྱིས་འཛག་པར་བྱེད།། ཐིག་ལེའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་པར་གྲགས།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། སྔར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ཡིད་ངོར་སྒོམ་པ་དང༌། འདིར་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དེ་གཞན་ནི་ཕལ་ཆེར་འདྲའོ།། དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ལག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་ཆར་ལ་སྟོང་གཟུགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོ་དང༌། བསྲེ་བ་ཡོད་ན་ནི་རྗེས་དྲན་རྗེས་མཐུན་པར་འགྱུར་ལ། སྟོང་གཟུགས་དང་བསྲེ་བ་མེད་ན་སྤྱིར་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་ཀྱང་རྗེས་དྲན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ནི་མི་གཏོགས་ལ། ཡན་ལག་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་བོགས་འདོན་སྤོགས་ཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་ཡོད་དོ།། ལས་རྒྱ་ད་ལྟ་དངོས་སུ་མི་འགྲུབ་ཀྱང༌། ལམ་གྱི་འགང་གཅིག་ཡིན་པས་ཆོས་ཐུན་གཅིག་སྟེ། དམིགས་སྐོར་ཞེ་གསུམ་པའོ།།
༢༽རྗེས་མཐུན་ཡན་ལག
གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་དམིགས་པ་ནི། གཏུམ་མོའི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དེ་ཡང་ལུས་གནད་སྔར་དང་མཐུན་བའམ། ལག་པ་རྡོ་རྗེ་བསྡམས་པས་སྤྱི་བོ་བཀག ལྕེ་རྐན་ལ་སྤྱར། ལྟོ་བ་ཚིགས་པ་ལ་གཅེར་བར་འདོད་པ་ཡོད་པ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་རུང༌། རྩ་འཁོར་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་གསལ་ན་རྡོ་རྗེ་ལུས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་རྒྱས་པ་སྒོམ་སྟེ། ལྟེ་བ་ལ་ནང་བསྐོར་འདབ་མ་བཞི། དེའི་ཕྱི་རོལ་བརྒྱད། དེའི་ཕྱི་རོལ་བཅུ་གཉིས། ཕྱི་སྐོར་དྲུག་ཅུའམ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའོ།། དེ་བཞིན་དུ། སྙིང་ཁའི་ནང་བསྐོར་ལ་བཞི། ཕྱི་བསྐོར་ལ་བརྒྱད། མགྲིན་པའི་ནང་བསྐོར་ལ་བཞི། བར་བསྐོར་ལ་བརྒྱད། ཕྱི་བསྐོར་ལ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས། སྤྱི་བོའི་ནང་བསྐོར་ལ་བཞི། བར་སྐོར་ལ་བརྒྱད། ཕྱི་སྐོར་ལ་བཅུ་དྲུག་གོ། གཙུག་ཏོར་ལ་ཕྱི་སྐོར་ནང་སྐོར་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་དེ་འདབ་མ་བཞིའོ།། གསང་བའི་ནང་བསྐོར་ལ་དྲུག བར་བསྐོར་ལ་བཅུ། ཕྱི་བསྐོར་ལ་བཅུ་དྲུག་གོ འོན་ཀྱང་དེ་དག་ཙམ་གསལ་འདེབས་པ་དཀའ་པར་བྱུང་ན། འཁོར་ལོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་རྩ་འདབ་བཞི་བཞི་དང༌། གསང་གནས་གྱི་འཁོར་ལོ་ལ་རྩ་འདབ་དྲུག་པ་རྣམས་གསལ་བཏབ་པས་ཆོག སྐབས་དེར་བསྡུས་པ་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་ན། འདི་ལྟར་སྒོམ་སྟེ། རང་ལུས་ལྷ་སྐུར་གསལ་བ་ཁོང་སྟོང་དུ་གནས་བའི་གཡས་གཡོན་གང་ལ་ཡང་མ་ཡོ་བ་དབུས་དྲང་ཐད། མདུན་རྒྱབ་གཉིས་ལས་རྒྱབ་ལ་ལྷག་བར་ཉེ་བ་ན། རྩ་དབུ་མ་ལྟེ་བ་སྤྲུལ་འཁོར་ཡན་ཆད་ལ་ཁ་དོག་ལྗང་ཁུ་ཡར་སྣ་སྤྱི་བོར་ཚངས་བུག་ལ་ཟུག་པ། དེའི་གཡས་སུ་རོ་མ་དམར་པོ་དང༌། གཡོན་དུ་རྐྱང་མ་དཀར་པོ་དབུ་མ་ལས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་ཕྲ་བ། དེ་གསུམ་སུམ་གཤིབས་སུ་གསལ་འདེབས་ལ། ཡས་སྣ་ནས་སོར་གང་ཙམ་གྱི་འོག་ཏུ་གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོ། སྨིན་མཚམས་ཏེ་དབྲལ་བའི་གུང་སྨད་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ན་དཔྲལ་བའམ་སྤྱི་བོའི་འཁོར་ལོ། ཕྲག་པ་གཡས་གཡོན་སྐྱེ་བའི་མཚམས་ཀྱི་ཐད་དུ་མགྲིན་པའི་འཁོར་ལོ། ནུ་མ་གཉིས་ཀྱི་བར་ཀའི་ཐད་ཙམ་དུ་སྙིང་ཁའི་འཁོར་ལོ། ལྟེ་བའི་ཁུང་བུའི་ཐད་ཙམ་དུ་ལྟེ་བའི་འཁོར་ལོ། འཁོར་ལོ་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ་རོ་རྐྱང་གི་ཡལ་ག་རེ་དབུ་མ་དང་སྦུབས་འབྲེལ་བ། ཕྱི་རོལ་རོ་རྐྱང་དབུ་མ་གསུམ་ལ་རྩའི་སྐེད་དཀྲིས་བྱས་པ་ལྟ་བུ། སྐེད་དཀྲིས་དེ་ལས་རྩ་འདབ་རྣམས་ཡལ་ག་སྦུབས་ཅན་ལྟ་བུ་སྐྱེས་པར་བསྒོམ་ལ། དེ་ཡང་གཙུག་ཏོར་དང་སྤྱི་བོ་དང༌། མགྲིན་པའི་འཁོར་ལོ་རྣམས་གདུགས་ཀྱི་རྩིབ་མ་བཞིན་དུ་ཁ་ཐུར་བསྟན་དང༌། སྙིང་ཁ་དང༌། ལྟེ་བ་གདུགས་འདེགས་བཞིན་དུ་ཁ་གྱེན་བསྟན་ནོ།། འཁོར་ལོ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་སྐབས་འདིར་གཙུག་ཏོར་གྱི་ལྗང་ཁུ། སྤྱི་བོའི་ནག་པོ། མགྲིན་པའི་དམར་པོ། སྙིང་ཁའི་དཀར་པོ། ལྟེ་བའི་སེར་པོའོ།། མིའི་ལུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ལྟེ་བ་ནས་འོག་ཏུ་སོར་བརྒྱ་དམ་བཅུ་ཙམ་གཞལ་པ། རྒྱུ་ཞབས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལུས་ཀྱི་དབུས་ན་གསང་གནས་བདེ་སྐྱོང་གི་འཁོར་ལོ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་ཁ་གྱེན་བསྟན་ཞིག་བསྒོམ། དེའི་བར་གྱི་དབུ་མའི་མས་སྣ་ནི་དུང་ཅན་མ་སྟེ། ཁ་དོག་སྔོན་པོ་དང༌། རོ་རྐྱང་གཉིས་པོ་ལྟེ་བའི་འཁོར་ལོའི་འོག་མཚམས་ནས་གསང་གནས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་བར་དུ་གཡས་སུ་རོ་མའི་མས་སྣ་ནག་པོ་དང༌། གཡོན་དུ་བརྐྱང་མའི་མས་སྣ་སེར་པོ་སྟེ། རྩ་གསུམ་སུམ་གཤིབས་སོ།། དེ་འཁོར་ལོ་དྲུག་ལ་དབུ་མ་ཡང་སྤོམ་ཕྲ་མདའ་སྨྱུག་ཙམ་བསམ། གསང་གནས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བའི་འོག་ནས་དབུ་མའམ་དུང་ཅན་མའི་མས་སྣ་ཆ་ཕྲ་བ་གཡས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། རོ་མའི་མས་སྣ་གཡོན་གྱི་ཕྱོགས་བཟུང་སྟེ། ཉིས་གཞིབས་ལྟ་བུར་བྱས་ནས་ཅུང་ཟད་མདུན་དུ་འཁྱོགས་ཏེ་གསང་བར་ཟུག་ལ། རྐྱང་མའི་མས་སྣ་འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་ནས་དབུས་ཀྱི་ཕྱོགས་བཟུང་ནས་ཅུང་ཟད་རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་འཁྱོགས་ཏེ་བཤང་སྒོ་ལ་ཟུག་པར་བསྒོམ། དབུ་མའི་ནང་གསང་བའི་འཁོར་ལོའི་དབུས་སུ་ཨཱཿསྔོན་པོ་དང༌། ལྟེ་བར་ཧོཿཡིག་སེར་པོ་ཡི་གེའི་མགོ་ལྟེ་བའི་འཁོར་ལོའི་ནང་དུ་ཚུད་ཙམ། དེའི་སྟེང་སོར་གང་ཙམ་མ་རེག་པ་ཡི་གེ་ལྀ་སེར་པོ། སྙིང་ཁར་ཨུ་ཡིག་དཀར་པོ། མགྲིན་པར་རི་ཡིག་དམར་པོ། སྤྱི་བོར་ཨི་ཡིག་ནག་པོ། གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོའི་འོག་མཚམས་དུ་ཨ་ཡིག་ལྗང་ཁུ། གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བར་ཀླད་ཀོར་ཆུད་ཅིང༌། གཙུག་ཏོར་འཁོར་ལོའི་སྟེང་ནས་ཡི་གེའི་གཟུགས་མགོ་ཞབས་བཟློག་བའི་ཧཾ་ཡིག་དཀར་པོ་རྣམས་གསལ་བཏབ། དེ་ནས་བུམ་པ་ཅན་བསྒོམས་པས་གསང་པའི་དབུས་ཀྱི་ཨཱཿལས་རླུང་དྲོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དུང་ཅན་མ་ནས་སོང༌། དེ་ནས་ཧོ་ཡིག་བསྐུལ་བས་དེ་ལས་གཏུམ་མོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ཕྲ་བ། འཚེར་བ། མཁྲང་བ། རྣོ་བ། ཚ་བ། རྩུབ་པ། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཅན་གཙོ་ཆེ་བའི་ཁ་དོག་སྣ་དྲུག་པ་འབར་བས། འཁོར་ལོ་ལྔ་ལ་གནས་པའི་ལྀ་ཨུ་རྀ་ཨི་ཨ་རྣམས་ཕུག་ཅིང་བསྲེགས། ཧཾ་ལ་རེག་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞུ་སྟེ། ཨ་ཨི་རྀ་ཨུ་ལྀ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་པས་གསོས་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དངས་མ་ཞུ་བའི་བདུད་རྩི་དང་འདྲེས་ཏེ་ཧོཿཡིག་ལ་ཁྲུས་གསོལ་ཞིང་རྩ་འཁོར་ལོ་དྲུག་གང་བར་མོས། དམིགས་སྐོར་ཞེ་བཞི་པའོ།། ཡང་གཏུམ་མོ་བསྡུས་པ་ནི། རྩ་འཁོར་ལོ་དྲུག་གསལ་བཏབ། གཙུག་ཏོར་གྱི་དབུ་མའི་ནང་དུ་ཐིག་ལེ་དཀར་པོ་བུའི་ནུ་མ་ལྟ་བུ་རིང་ཐུང་སོར་བཞི་ཙམ་དང༌། ལྟེ་བར་གཏུམ་མོ་དབྱུག་བའི་གཟུགས་ཅན་ཁ་དོག་དམར་པོ་སོར་བཞི་པ་གསལ་བཏབ་ལ། བུམ་པ་ཅན་བཟུང་བས་གཏུམ་མོའི་མེ་འོད་རབ་ཏུ་རྒྱས་ཏེ། རྩ་འཁོར་ལོ་དྲུག་སོགས་ལུས་ཀྱི་ནང་ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་དང༌། དྲོད་ཚ་འུར་བྱུང་བར་མོས། རིམ་པས་སྤྱི་བོའི་ཐིག་ལེ་ཞུ་བ་དབུ་མར་བབས་པས། དེའི་འོད་ཀྱིས་ལུས་ནང་ཐམས་ཅད་དཀར་ལམ་པ་དང༌། བདེ་ཆིལ་གྱིས་བྱུང་བར་བསམ། མཐར་ཐིག་ལེ་གཏུམ་མོ་ལ་ཐིམ། མི་རྟོག་པར་ཅུང་ཟད་བཞག གཏུམ་མོའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནི། སྙིང་ཁའི་འཁོར་ལོ་ནག་པོ་དང༌། ལྟེ་བའི་འཁོར་ལོ་སེར་པོ་ཁ་སྤྱོར་གྱི་འབར་འཛག་དང༌། མགྲིན་པ་དམར་པོ་དང་སྤྱི་བོ་དཀར་པོ་ཁ་སྤྱོར་གྱི་འབར་འཛག་དང༌། གཙུག་ཏོར་ལྗང་ཁུ་དང་གསང་བ་སྔོན་པོ་ཁ་སྤྱོར་གྱི་འབར་འཛག་བྱེད་པའང་ཡོད་དོ།། གཏུམ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་བཅས་དང་མོས་སྒོམ་གྱི་རྫོགས་རིམ་དུ་གྲགས་པ་འདི་རྣམས་ངོ་པོ་བསྐྱེད་རིམ་དུ་གཏོགས་ཀྱང། རྫོགས་རིམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཐ་སྙ་བརྟགས་པ་སྟེ། ལས་དང་པོ་བ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་དགོས་ཤིང༌། རྫོགས་རིམ་དངོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་འདི་དག་བོགས་འདོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཅི་རིགས་པར་སྒོམ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་ལྔ་པའོ།། རྗེས་དྲན་དངོས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་བའི་དུས་རྡོ་རྗེའི་ལུས་ལ་གཏུམ་མོ་ཡོངས་རྫོགས་སུ་འབར་ཞིང༌། དགའ་བཞི་ཡོངས་རྫོགས་འདྲེན་ཐུབ་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་གཏུམ་མོ་སྒོམ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལམ་བྱེད་དང༌། དེ་ཡང་སྟོང་གཟུགས་དང་བསྲེ་ཐུབ་ན་ནི་རྗེས་དྲན་རྗེས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ།།
༼༢༽སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ལ། རྗེས་དྲན་གྱི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག སྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་ལས།
༡༽རྗེས་དྲན་གྱི་མཚན་དོན།
དང་པོ་ནི། རྒྱ་སྐད་དུ། ཨ་ནུ་ཞེས་པ་རྗེས་སུ་དང༌། སྨྲྀ་ཏི་ཞེས་པ་དྲན་པར་བསྒྱུར་ལ། ཨ་ནུའི་སྒྲ་ནི་དམན་པ་དང༌། ལྷག་པ་ལ་འཇུག་པ་གཉིས་ལས། སྐབས་འདིར་ལྷག་པའི་དོན་ཏེ། ཨ་ནུ་སྨྲྀ་ཏི་ཞེས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལྷག་པར་དྲན་པའི་དོན་ཏེ། སྔར་ འཛིན་པའི་སྐབས་སུ་ ཆ བསྒོམས་པ་ དེ་ཉིད་ ཆ སླར་ཡང་དྲན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དྲན་པ་སྟེ། སྟོང་གཟུགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཡང་སྒོམ་ཞིང་དྲག་ཏུ་རྩོལ་བའི་དོན་ནོ།།
༢༽སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ནི། འཛིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་ལ་ འཛིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་བུམ་ཅན་གྱི་དུས་ཅི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་རླུང་དབུ་མའི་གནས་སུ་འཆིང་འདོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཆིང་ནུས་པའི་རླུང་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྩ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་གི་ཐིག་ལེ་དབབ་བཟློག་བཀྲམ་པ་ཅི་འདོད་དུ་ནུས་པ་ནི་ཐིག་ལེ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དང་། རླུང་དང་ཐིག་ལེ་དེ་དག་དབུ་མ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་གང་ལ་ཡང་བཅུག་པ་སོགས་ཅི་འདོད་དུ་བྱེད་རུང་བ་ནི་རྩ་ལ་དབང་འབྱོར་བའོ༎ ཆ དབང་འབྱོར། གཏུམ་མོའི་སྣང་བ་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་ལྷ་སྐུ་རབ་འབྱམས་སུ་ཤར་ན་ངེས་པར་རྗེས་དྲན་སྒོམ་རན་པའོ།།
༣༽སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག་ལ། དོན་ཚན་ལྔ་ལས། ༡ རྗེས་དྲན་གང་ལ་བྱ་བའི་ཡུལ། དང་པོ། ཆ རྗེས་དྲན་གང་ལ་བྱ་པའི་ཡུལ་ནི། སྤྱིར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་ཐམས་ཅད་དང༌། གཙོ་བོ་གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་གི་སྟོང་གཟུགས་དང༌། རྟེན་འཁོར་ལོ་བཞི་འམ་དྲུག་གི་ཐིག་ལེ། བརྟེན་པ་ཞུ་བདེ་དང་བཅས་པའོ།། ༢ རྗེས་དྲན་སྒོམ་པའི་དགོས་པ། དོན་ཚན་གཉིས་པ་དགོས་པ་ནི། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་ལ་བསླབ་པའོ།། ༣ རྗེས་དྲན་དུས་ཇི་ཙམ་དུ་སྒོམ་པ། དོན་ཚན་གསུམ་པ་དུས་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ་ནི། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ བེམ་རྫས་ཀྱི་ཐིག་ལེའི་ཆ་གཅིག་འགགས་པས་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བའི་ཆ་གཅིག་གྲུབ་པའི་ ཆ སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་མ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུའོ།། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་སྐྱེས་ཟིན་བའི་རྗེས་སུ་ཡང་རྗེས་དྲན་གྱི་རྒྱུན་བོར་ནས། དམིགས་རྣམ་མི་འདྲ་བའི་ལམ་གསར་བསྒོམ་དུ་མེད་ཀྱི། རྗེས་དྲན་གྱི་རྒྱུན་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གནས་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ།། ༤ རྗེས་དྲན་རང་གི་ངོ་བོ། དོན་ཚན་བཞི་བ་རྗེས་དྲན་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུད་ལས། གཏུམ་མོའི་སྣང་བར་གང་ཞིག་གྱུར་བ་ངེས་པར་ ངེས་པ་སྟེ་གཏུམ་མོ་འབར་སྣང་གི་ངོར་གང་ཞིག་སྟོང་གཟུགས་ལྷ་ཡབ་ཡུམ་མཉམ་སྦྱོར་གྱི་རྣམ་པར་གྱུར་བ་དེ་དག་རྟོག་བྲལ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པར་ ཆ ལུས་དང་ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་ པ་སྟེ་ལུས་དང་ནམ་མཁར་སྣང་ཞིང་གསལ་བ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པས་ཞུ་བདེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ནོ༎ ཆ འགྱུར། ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲོགས་ཕྱག་རྒྱ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་རུང༌། མེད་ཀྱང་རུང༌། གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་གི་ལྷ་ཡབ་ཡུམ་མཉམ་སྤྱོར་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་སྟོང་གཟུགས་ཕྲ་རགས་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཉམ་པར་གཞག་བས། ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་ཡང་ཡང་བསྐྱེད་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ།། ༥ རྗེས་དྲན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ། དོན་ཚན་ལྔ་པ་རྗེས་དྲན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི། རྒྱུད་ལས། རྗེས་དྲན་གྱི་སྐབས། ཆ འདི་དག་དམན་པ་ལ་ དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་དུ། ཆ སོགས་དབྱེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་གཙོ་བོའི་སྒྲུབ་ཐབས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར།། ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་ ལས་ཡེ་ཕྱག་གསུམ། ཆ དང་གནས་སྐབས་གསུམ་ ཐིག་ལེ་སླ་བའི་གནས་སྐབས། ཅུང་ཟད་བསྐ་བའི་དེ་དང་། ཤིན་ཏུ་བསྐ་བའི་དེ་དང་གསུམ། ཆ ནི་རྣམ་གསུམ་བགྲོད་པའི་དབང་གིས་ལས་དང་ཀུན་རྟོག་མཆོག་རྣམས་སོ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དང་བོར་དབང་བོ་བརྟུལ་ཞིང་ཐིག་ལེ་སླ་བའི་གནས་སྐབས་ན། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་མ་བསྟེན་པར། དགའ་བཞི་རྫོགས་པར་འདྲེན་མི་ཐུབ་པའི་སྐབས་ན། ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཕྱག་ཆེན་གསུམ་ཀར་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བའི་རྗེས་དྲན་སྒོམ། དེ་ནས་དབང་བོ་ན་འཕོས་ཏེ་བར་སྐབས་དེར་དབང་བོ་འབྲིང་དུ་གྱུར་བ་ན། ཐིག་ལེ་ཅུང་ཟད་བསྐ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་སོང་བ་ན། ཕྱག་ཆེན་ཁོ་ནས་ནི་བདེ་བ་རྫོགས་པར་འདྲེན་མི་ཐུབ་ལ། ལས་རྒྱ་ནི་མེད་ཀྱང་ཆོག་པའི་སྐབས་སུ། ལས་རྒྱ་སྤངས་ཏེ། ཡེ་རྒྱ་དང་ཕྱག་ཆེན་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བའི་རྗེས་དྲན་བསྒོམ། ཡང་དབང་བོ་ན་འཕར་ཏེ་རྣོན་པོར་སོང། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤིན་ཏུ་བསྐ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་བ་ན། ཕྱག་ཆེན་ཁོ་ནས་ཞུ་བདེ་རྫོགས་པར་ནི་འདྲེན་ཐུབ། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་མ་ཐོབ་པའི་སྐབས་དེར་ཕྱག་ཆེན་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་བའི་རྗེས་དྲན་སྒོམ། དེ་དག་ཀྱང་མཉམ་གཞག་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ལ་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ།། གནས་སྐབས་གསུམ་བོ་འདི་རྣམས་ལ་ཕྱག་རྒྱ་ གཏུམ་མོ་འབར་བ་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ། ཆ བཞི་སྤྱོར་དང༌། ལས་རྒྱ་མེད་པ། ཆ ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་སྤྱོར་དང༌། ལས་ཡེ་གཉིས་མེད་པར། ཆ ཕྱག་རྒྱ་གཉིས་སྤྱོར་ཞེས་འདོད་པ་དང༌། ཡང་གསུམ་སྤྱོར། གཉིས་སྤྱོར། གཅིག་སྤྱོར་ཞེས་རིམ་པས་སྤྱོར་བའང་ཡོད་དོ།།
༤༽སྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་བ་ལ། རྟགས་ནི་དགའ་བཞི་ཛོགས་པར་འདྲེན་ཐེངས། དེ་ལས་གཏུམ་མོའི་འབར་སྣང་མཐའ་ཡས་པ་འཕྲོ་ཚུལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་ཞུགས་པར་འབྱུང་ལ། ཀུནྡ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྷུང་བར་རྩོལ་ཀྱང་མི་ལྷུང་སྟེ། ནོར་བུ་ནས་ཤུགས་དྲག་པོས་གྱེན་ལ་རང་བཟློག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། རིང་གི་ལུས་ཀྱང་སྟོད་གཟུགས་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྣང་བ་དང༌། དག་པ་དང་མ་དག་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་རྟག་པར་སྤྲོ་ཞིང་བསྡུ་བའོ།། ཚད་མ་ནི། མངོན་སུམ་བཞི་ཅར་ཚང་ཡང་ནང་གི་བདེ་བ་དམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་རིག་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་མངོན་སུམ་གཙོ་ཆེའོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་ནི། དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན་འདུ་ཤེས་ལ་ ཆུ་ཁམས། ལྕེའི་དབང་པོ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། རྐང་བའི་དབང་པོ། ལེན་པ་སྟེ་ཆུ་ཁམས་པ་དྲུག ཆ སོགས་པ་ཕུང་ཁམས་ཆུའི་ཁམས་བ་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཏུ་དབྱེ། དག་བྱེད་རྗེས་དྲན་གྱི་ཡན་ལག་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ་སྟེ། རྒྱུད་ལས། ཆགས་ཡུལ་བསམ་པའི་སྐབས་དང་། འཁྲིག་འདོད་ཀྱི་དེ་དང་། ཆགས་སྟོབས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཚ་རིམ་སྐྱེ་བའི་དེ་དང་། ཁ་སྐམས་ཞིང་འགྱུར་བའི་དེ་དང་། ཟས་སོགས་ལ་མི་འཇུག་པའི་དེ་དང་། ལུས་འདར་བའི་དེ་དང་། སྨྱོན་པ་ལྟར་གྱུར་བའི་དེ་དང་། མི་ཤེས་པའི་རྨོངས་པར་གྱུར་བའི་དེ་དང་། རྐྱེན་གཞན་ཆགས་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་འཁྲུལ་བའི་དེ་དང་། འཁྲིག་སྤྱོད་སྐབས་སེམས་བརྒྱལ་བ་ལྟར་གྱུར་བའི་དེ་དང་བཅུའོ༎ ཆ བསམ་དང་འདོད་དང་ལུས་ལ་རིམས་དང་ཁ་མཆོག་བདྨ་སྐམས་དང་ཟས་ལ་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་དང༌།། འདར་དང་སྨྱོ་དང་རབ་ཏུ་རྨོངས་པར་གྱུར་དང་ཡིད་ནི་རྣམ་བར་འཁྲུལ་དང་དྲག་ཏུ་བརྒྱལ་བ་དག། རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་དུ་བ་ལ་སོགས་རབ་གསལ་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ་སྲོག་ཆགས་ལུས་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ།། རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་ངེས་པ་དེ་རྣམས་ཡིད་སྲུབ་གནས་སྐབས་སུ་ཞིག་རྒྱལ་བར་འདོད་པ་དེ་ནི་སུ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། རྟགས་བཅུའི་དབྱེ་བ་ཅན་གྱི་སྟོང་གཟུགས་སོ་སོས་རིམ་པས་བདེ་བ་འདྲེན་པ་ན། བསམ་པའི་གནས་སྐབས་དང་མཚུངས་ཤིང༌། དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་བདེ་བ་དང་བོ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ། བདེ་བ་མི་འདྲ་བ་བཅུ་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ།།
༦༽བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུད་ལས། རྗེས་སུ་དྲན་པས་ལེགས་པར་དག་པ་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་གཟུགས་ལས་སོ།། ཞེས་པ་ལྟར། རྩ་ནང་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་གང་བས་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཁྱབ་པ་དང༌། རྣམ་སྨིན་གྱི་ལུས་གནས་མ་འགྱུར་ཡང་རང་སེམས་ལྷ་སྐུར་དངོས་སུ་གྱུར་བ་དང༌། གཞན་ཡང་མངོན་ཤེས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་ཅིང༌། བདེ་སྟོང་གི་ཉམས་མྱོང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱལ་བ་འོད་དཔག་མེད་ལ་ མཱ་མ་ཀི འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ། པད་མ་མཐར་བྱེད། ཁྲོ་མོ་ཁེངས་བྱེད་མ་སྟེ་ཆུ་ཁམས་པའི་ལྷ་དྲུག ཆ སོགས་པ་ལྷ་ཆུ་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ།། སྒོམ་དོན་འདི་ལ་ཐུན་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ།། དེས་རྗེས་དྲན་ཀྱི་འཁྲིད་ཚར་རོ།། ༎
ཡན་ལག་དྲུག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན།
གཉིས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འཁྲིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད་དང༌། སྒོམ་ཚུལ་བློ་ལ་འགོད་པའོ།།
༼༡༽ཉམས་ལེན་དམིགས་པའི་གནད།
དང་བོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་དངོས་ཀྱི་དབང་ལྟར་བྱས་ན། ཕྱག་ཆེན་ཁོ་ནའི་རྗེས་དྲན་དང་ཕལ་ཆེར་འདྲ་བ་ལས། སྤོགས་ཆོག་ཏུ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཐ་དད་པ་མང་དུ་སྒྲུབ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་མོས་པ་ལམ་བྱེད་ཙམ་དུ་སྒོམ་ན། རྗེས་དྲན་རྗེས་མཐུན་པ་དང་འདྲ་བ་ལས། ལག་པ་མཉམ་གཞག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ལྟ་སྟངས་སྣ་རྩེར་དབབ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་གསུང༌། དམིགས་བའི་སྐབས་སུ་ཡས་བརྟན་དགའ་བཞི་ནི་རྗེས་དྲན་དང་འདྲ། མས་བརྟན་ལ་རྩ་འཁོར་སོ་སོར་བུམ་ཅན་ཡུན་རིང་དུ་སྒོམ་ཞིང༌། སྟོང་གཟུགས་དང་བདེ་བ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག ཏིང་ངེ་འཛིནགྱིས་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པར་མོས་པ་ཙམ་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་དྲུག་པའོ།། དམིགས་སྐོར་འདི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་བྱས་ཀྱང་ཆོག་མོད། བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས། ཡན་ལག་དྲུག་གི་དམིགས་པའི་ས་བཅད་མི་སྟོངས་བའི་ཕྱིར་མཛད་པའོ།།
༼༢༽སྒོམ་ཚུལ་བློ་ལ་འགོད་པ།
གཉིས་པ་སྒོམ་དོན་བློ་ལ་འགོད་པ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་དོན། སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས། སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག སྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད། དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྒོམས་པས་ཐོབ་བའི་འབྲས་བུ་སྟེ་དྲུག་ལས།
༡༽ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་དོན།
དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ས་མ་དྷི་ཞེས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ཡང་མཉམ་པར་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་དོན་ཡིན་པས། གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་ཞིང༌། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་དབྱེར་མེད་ལ་སེམས་གནས་བའི་དོན་ནོ།།
༢༽སྒོམ་པའི་དུས་མཚམས།
གཉིས་པ་ནི། རྗེས་དྲན་གྱི་ཡན་ལག་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། མི་འགྱུད་བའི་བདེ་བ་འཕྲལ་དུ་བསྐྱེད་ནུས་པ་ནའོ།།
༣༽སྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་ལ། དོན་ཚན་ལྔའི་དང་པོ། ༡ ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ། དང་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ནི། སྟོང་གཟུགས་དང་བདེ་ཆེན་གཉིས་ཡིན་ལ། ༢ ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་དགོས་པ། དོན་ཚན་གཉིས་པ་བསྒོམས་པའི་དགོས་པ་ནི། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་དོན་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་བའི་ལུས་དབྱིངས་སུ་དག་སྟེ། སྟོང་གཟུགས་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་དང་མི་གཉིས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་དོན་ནོ༎ ཆ གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། ༣ ཏིང་ངེ་འཛིན་དུས་ཇི་ཙམ་སྒོམ་པ། དོན་ཚན་གསུམ་པ་དུས་ཇི་ཙམ་གྱི་བར་དུ་སྒོམ་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཐོག་མ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཐོབ་པ་ནས། ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུའོ།། ༤ ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ། དོན་ཚན་བཞི་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུད་ལས། ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འགྱུར་མེད་བདེ་བའི་དབང་གིས་ཡེ་ཤེས་གཟུགས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།། ཞེས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྡོག་ཆའི་དབྱེ་བས་ཤེས་རབ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་དང་། ཐབས་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སོ་སོར་མཐོང་བའི་གཉིས་སྣང་གི་ཆ་མེད་པར་ཟུང་འཇུག་ཏུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་མཐར་ཕྱིན་པས་རྐྱེན་བྱས་ནས། ལས་རླུང་གཅིག་འགགས། རྩ་གསུམ་དང་བཅུ་ཆ་གཅིག་དབུ་མར་ཐིམ། ཁམས་དཀར་དམར་གྱི་བགྲོད་པ་རེ་རེ་དབུ་མའི་ནང་དུ་གཡོ་མེད་དུ་བརྟན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྩ་དང༌། རླུང་དང༌། ཁམས་རྣམས་ཕྱིན་ཆད་འཇིག་ཏུ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྟོང་གཟུགས་སུ་གྱུར་བ་ན། དེ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ།། དེ་ཕྱིར། སྟོང་གཟུགས་བདེ་བས་རིག་པ་ལ།། བདེ་བ་ཆེན་པོ་རང་གིས་རིག། ཅེས་གསུངས་སོ།། ༥ ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་བའི་ཚུལ། དོན་ཚན་ལྔ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་ལྟར་སྒོམ་བའི་ཚུལ་ནི། རྒྱུད་ལས། བདེ་བ་མ་ཉམས་གཅིག་པུ་ཞི་བ་ལྷན་སྐྱེས་ཡེ་ཤེས་རྣལ་འབྱོར་འདིར་ནི་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ལ།། ཞེས་དང༌། དུས་ཞབས་སྙན་རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། སྒོམ་པ་དམིགས་བཅས་སྟོང་གཟུགས་དང༌།། དམིགས་མེད་བདེ་བ་རོ་མཉམ་ལ།། སེམས་ནི་མི་གཡོ་བརྟན་པར་གནས།། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་འཆར།། ཞེས་པ་ལྟར་སྔར་གནས་གྱུར་ཟིན་གྱི་ཐིག་ལེ་རྣམས་ཀྱི་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཕྱིས་གནས་འགྱུར་རྒྱུ་ད་ལྟ་གནས་མ་འགྱུར་བའི་ཐིག་ལེ་དབབ་བཟློག་གི་ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་གཉིས་ཚོགས་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བས། སེམས་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་ངང་ནས། སྟོང་གཟུགས་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་པས་ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་ཡང་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོད་པ་རྟག་ཏུ་སྤྱོད་པའམ། བོགས་འདོན་སྤོགས་ཆོག་གི་ཚུལ་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྤྱོད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
༤༽སྒོམ་པའི་རྟགས་ཚད།
བཞི་པ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པ་མ་མཐོང་བའི་དོན་ཡང་དག་བར་མཐོང་པས་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའི་དོན་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་བར་དུ་སྟེ། ཚད་མ་ནི་མངོན་སུམ་བཞི་ཅར་ཚང་བ་ལས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་མཐུན་པ་ཡིན་པས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱའོ།།
༥༽དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་ནི། དག་བྱ་ལ་དབྱེ་ན་གཟུགས་ཕུང་སོགས་ཕུང་ སའི་ཁམས། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ། དྲིའི་སྐྱེ་མཆེད། བཤང་ལམ་གྱི་དབང་པོ། བྱ་བ་སྨྲ་བ་སྟེ་ས་ཁམས་པ་དྲུག ཆ ཁམས་ས་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཡིན་ལ། དག་བྱེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབྱེ་ན། འཁོར་ལོ་དྲུག་ཏུ་ལས་རླུང་འགགས་པའི་དབྱེ་བས་ས་བཅུ་གཉིས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རླུང་བཅུ་པོ་རྣམས་འགོག་བའི་ཕྱིར་རོ།། ཞེས་པས། ཐུར་སེལ་ལ་སོགས་པའི་རླུང་བཅུ་ཕྱིན་ཆད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་རྩ་བ་ནས་འགག་པའི་དབྱེ་བས་རིམ་པ་བཅུའོ།།
༦༽བསྒོམས་པས་ཐོབ་བའི་འབྲས་བུ།
དྲུག་པ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དག་པ་ཉིན་ཞག་འགའ་ཞིག་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་པོ་སྐྱེས་བ་ནས། རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བསྒོམས་ན། ལོ་གསུམ་དང་ཕྱོགས་གསུམ་གྱིས་གནས་ལུགས་ཡང་དག་པ་བདེན་བའི་ས་མངོན་དུ་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་སྨིན་བའི་ལུས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ནས། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཟུང་འཇུག་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་སྐུ་འགྲུབ་པོ།། དེ་ནི་དབང་བཅུ་ལ་ དབང་བཅུ་ནི། ཚེ་ལ་དབང་བ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བ། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ། ལས་ལ་དབང་བ། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ། མོས་པ་ལ་དབང་བ། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ། ཆོས་ལ་དབང་བ་རྣམས་སོ༎ ཆ སོགས་པ་ཡོན་ཏན་དུ་མས་བརྒྱན་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་ སངས་རྒྱས་སྤྱན་མ། སྒྲིབ་པ་རྣམ་སེལ། དྲི་རྡོ་རྗེ་མ། གཤིན་རྗེ་མཐར་བྱེད། ཁྲོ་མོ་རིངས་བྱེད་མ་སྟེ་ལྷ་ས་ཁམས་པ་དྲུག ཆ སོགས་པ་ལྷ་ས་ཁམས་པ་དྲུག་ཚན་གཅིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ།། སྒོམ་དོན་འདི་ལ་ཐུན་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ།། དེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འཁྲིད་ཚར་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་གི་དངོས་གཞིའི་དམིགས་པ་རྣམས་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། ༎
རྩ་བའི་གསུམ་པ། རྗེས་ཀྱི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་རྗེས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག ས་མཚམས། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དང༌། ས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་མི་ཉམས་ཤིང་འཕེལ་བའི་ཡན་ལག་གོ།
༼༡༽རྗེས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག
དང་པོ་ནི། ཉེར་མཁོ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་ལ། ཉལ་བ་གཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དང༌། འཆི་བ་འོད་གསལ་ངོས་འཛིན་དང༌། འདའ་ཁ་འཕོ་བའི་གདམས་ངག་དང༌། བར་དོ་འདུན་པས་འཛིན་པ་དང༌། ཐུན་སྒོམ་གྱིས་མཉམ་རྗེས་བསྲེ་བ་སྟེ་ལྔ་ལས།
༡༽ཉལ་བ་གཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར།
དང་པོ་ནི། སྤྱིར་གཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ། གཉིད་འཐུག་པོའི་འོད་གསལ་འཛིན་པ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་གདམས་ངག་གཉིས་ཡོད།
༡ གཉིད་འཐུག་གི་འོད་གསལ་འཛིན་པ།
གཉིད་འཐུག་པོའི་འོད་གསལ་འཛིན་པ་ལ། ལས་དང་པོ་བས་འོད་གསལ་འཛིན་ཚུལ་ནི། སྔར་སོར་བསམ་བའི་སྐབས་སུ་བསྟན་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཐབས་དེས་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ཟིན་བའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ལ་ནི། སྲོག་རྩོལ་ཕན་ཆད་དུ་གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་འཛིན་པའི་གདམས་ངག་ལོགས་པ་མི་དགོས་མོད། སྦྱིར་ནི་ལུགས་འདི་ལ་མགྲིན་སྙིང་ཁ་སྦྱོར་གྱིས་འོད་གསལ་འཛིན་པའི་མན་ངག་དང༌། ལྟེ་སྙིང་ཁ་སྦྱོར་གྱིས་འོད་གསལ་སྦེལ་བའི་མན་ངག་ཀྱང་ཡོད་དོ།།
༢ རྨི་ལམ་གྱི་གདམས་ངག
དེས་ན་སྐབས་འདིར་རྨི་ལམ་གྱི་གདམས་ངག་ནི། རང་གི་མགྲིན་བའི་འཁོར་ལོའི་དབུས་སུ་རྀ་ཡིག་དམར་པོ་དང༌། སྦྱི་བོའི་འཁོར་ལོའི་དབུས་སུ་ཐིག་ལེ་དཀར་པོ་གསལ་བཏབ་ནས། འཇམ་རླུང་བག་ཙམ་བཟུང་བས་རྀ་ཡིག་ལས་གཏུམ་མོ་འབར། ཐིག་ལེ་ལ་རེག དེ་ལས་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་བབས་ཏེ། རྀ་ཡིག་ལ་ཐིམ་པར་བསམ་ལ། དོ་ནུབ་ཅིས་ཀྱང་རྨི་ལམ་ཟིན་པར་བྱའོ།། ཞེས་འདུན་པ་དྲག་པོ་བཅུག་ནས་བསྒོམས་པས་མྱུར་དུ་རྨི་ལམ་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་བདུན་པའོ།། རྨི་ལམ་ཟིན་ཅིང་ཟིན་པ་དེ་ཡང་བརྟན་པོར་སོང་ན། མགྲིན་པར་སྟོང་གཟུགས་དྲངས་ཏེ། སྔར་གྱི་དམིགས་པ་དེ་དང་བསྲེས་ནས། དོ་ནུབ་ཅིས་ཀྱང་རྨི་ལམ་དུ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བྱའོ།། ཞེས་འདུན་པ་དྲག་པོ་བཏང་བས། རྨི་ལམ་དུ་སོར་བསམ་ལ་སོགས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་བའི་འདུན་པ་སྐྱེས་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏད་པའི་ཚེ་སྟོང་གཟུགས་མང་བོ་བདེ་ཉམས་དང་བཅས་ཏེ་འཆར་བའང་ཡོད། དང་པོ་ཉིད་ནས་རྨི་ལམ་དང་སྟོང་གཟུགས་འདྲེས་མར་འཆར་བའང་ཡོད། རྩ་བཟང་ཞིང་དབང་བོ་རྣོ་བ་དང༌། ཕྱིས་ཤིན་ཏུ་གོམ་པར་གྱུར་ན། དབང་བོ་རྣོ་བརྟུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འཆར་སྟེ། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་དྲན་མེད་དེ་གསང་མ་ཐག་ཏུ་རྨི་ལམ་གྱི་དོད་ལ་སྟོང་གཟུགས་འབའ་ཞིག་འཆར་བ་འང་ཡོད་དོ།། དམིགས་སྐོར་ཞེ་བརྒྱད་པའོ།།
༢༽འཆི་བ་འོད་གསལ་ངོས་འཛིན།
གཉིས་པ་ལ། འཆི་ཀའི་གདམ་ངག་དངོས་དང༌། སྒོམ་འཕྲོ་ལ་ཤི་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གོམས་སྟོབས་འཇུག་པར་བསྟན་པའོ།།
༡ འཆི་ཀའི་གདམས་ངག་དངོས།
དང་པོ་ནི། ད་ལྟའི་དུས་ནས་བདག་འཆི་བའི་ཚེ། ས་ཆུ་ལ་ཐིམ་པས་དུ་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་སྣང་མང་པོ་དང༌། བྱིང་བ་དང༌། སྤྲིད་པ་དང༌། འཕར་གཡོ་ལ་སོགས་བའི་ལུས་ཉམས་དུ་མ་དང༌། དབུགས་འདར་བ་དང༌། རྔམ་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཉམས་དུ་མ་དང༌། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཉམས་དུ་མ་འབྱུང་བར་འདུག་པ་ལ། དེ་རྣམས་རང་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། སེམས་འོད་གསལ་དུ་འཇུག་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་དུ་འདུན་པས་མཚམས་སྦྱར་ལ། རང་འཆི་བའི་དུས་སུ་ཡང་སྒོམ་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་སྙམ་པས། ཡན་ལག་དྲུག་པོ་གང་སྐབས་སུ་བབ་པ་དེ་སྒོམ་ལ། ལུས་ཉམས། ངག་ཉམས། སེམས་ཉམས། མཐོང་ཉམས་གང་བྱུང་ཡང་འཆི་ཁའི་སྒོམ་ཚུལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་སྙམ་པས། ཉམས་གང་ཤར་དེ་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བར་ངོས་བཟུང་ལ་མཉམ་པར་གཞག ཁྱད་པར་གཉིད་དུ་འགྲོ་ཁ་དང༌། གཉིད་ཀྱི་འོད་གསལ་ལ་ཡང་འདུན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོང་པ་གལ་ཆེ། དམིགས་སྐོར་ཞེ་དགུ་བའོ།། ནམ་ཞིག་འཆི་བ་མངོན་དུ་བབ་པའི་ཚེ། མཐོང་སྣང་གང་ཤར་ཡང་དེ་ལ་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་དུ་བཞག་པའི་ངང་ནས། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་དེ་ངོས་ཟིན་པར་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ངག་ལ་བདེ་སྡུག་གི་ཉམས་གང་བྱུང་ཡང་འདྲ། སེམས་ལ་དགའ་སྡུག་ཆགས་སྡང་ཅི་ཤར་ཡང་འདྲ། རྣ་བར་སྒྲ་ཇི་ལྟར་ཐོས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་དང་དེ་ལ་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་རིག་པ་གཏད་དེ། རང་བཞིན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དེ་རིག་ཐོག་ཏུ་བསྐྱང་ངོ༌།། སྲོག་རྩོལ་མན་ཆད་གོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཡིན་ན། འཆི་ལྟས་བྱུང་ཞིང་འཆི་བ་མི་བཟློག་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ན། བུམ་པ་ཅན་དང་སྟོང་གཟུགས་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ལ་འབད་རྩོལ་བསྐྱེད། རླུང་སེམས་དྲག་ཏུ་དབུ་མར་འཇུག་བའི་ཐབས་རྣམས་བྱ། དེས་འོད་གསལ་གྱི་རྟགས་སྣང་དང་བདེ་སྟོང་གི་ཉམས་རྒྱ་ཆེར་མཆེད་ནས་རྒྱ་འབྱམས་སུ་འགྲོ། དེའི་ངང་ལ་དབྱིངས་སུ་འཕོ་ཐུབ་པའང་ཡོད། དེ་སྐབས་མ་འཕོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་སྔར་གྱི་རྒྱུན་དེ་ཀ་སྒོམས། ཐིམ་རིམ་རྣམས་ཤར་བའི་མགོ་བརྩམས་དུས་ནས་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ཅི་འགྲུབ་བྱ། དེས་ངེས་པར་འཆི་བ་འོད་གསལ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།། འདི་སྐབས་སུ་སྤྲོ་ཞིང་དགོས་ན། ཁམས་ཐིམ་རིམ་རྣམས་དང༌། སྣང་བ་བཞིའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་མོར་བཤད་དོ།། དམིགས་སྐོར་ལྔ་བཅུ་པའོ།།
༢ རྣལ་འབྱོར་གོམས་སྟོབས་འཇུག་པ།
གཉིས་པ་རྣལ་འབྱོར་གོམས་སྟོབས་འཇུག་པར་བསྟན་པ་ནི། ཆེས་སྐལ་བ་དམན་པ་འམ། ཚེ་གཏུགས་ནས་ཉམས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཚེ་འདི་ལ་མ་སྐྱེས་ཀྱང༌། ཆོས་འདི་དང་མ་བྲལ་བཞིན་དུ་དུས་ལས་འདས་ན། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་ངེས་པར་གྲོལ་བ་མཐོང་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་དབང་བོ་རྣལ་འབྱོར་མ་ཐོབ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་རོ།།
༣༽འདའ་ཁ་འཕོ་བའི་གདམས་ངག
གསུམ་པ་ནི། ཆོས་རྗེ་ཀུན་སྤངས་ཆེན་པོའི་གསུང་གི དབུའི་ནང་ས་བོན་རང་སེམས་ཧཾ་ཨ་ཧུཾ།། ཟླ་ཉི་ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་གཙུག་གསང་སྙིང༌།། སྲོག་རྩོལ་བསུ་སྐྱེལ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་བྱས་ནས།། འདུན་པ་རྩེ་གཅིག་གང་འདོད་གནས་སུ་འཕོ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལུས་གནད་སྤྱི་དང་མཐུན། ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་རྩ་དབུ་མ་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན། དབུ་མའི་ནང་སྤྱི་བོར་ཧཾ་དཀར་པོ་མགོ་བོ་ཐུར་བསྟན། ལྟེ་བ་ཨཱཿདམར་པོ་དང༌། སྙིང་ཁ་ཧཱུཾ་སྔོན་པོ་གཉིས་མགོ་གྱེན་བསྟན། སྤྱི་བོའི་སྟེང་དུ་བླ་མ་འམ་ཡི་དམ་བཞུགས་པར་བསམ། རླུང་ཁ་སྤྱོར་ཞིག་བཟུང༌། སྟེང་རླུང་མནན་པས། ཧཾ་ཧཱུཾ་ལ་ཐིམ། འོག་རླུང་འཐེན་པས་ཨ་ཡང་ཧཱུཾ་ལ་ཐིམ། ཧཱུཾ་དེ་ཡང་འདར་ཁྲྀལ་ལི་ལི་ཐིག་ལེ་ཁྲ་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བར་བསམ། ཡང་འོག་རླུང་འཐེན། སྟེང་རླུང་སངས་ཀྱིས་བུས་པས་ཐིག་ལེ་དེ་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད། སྤྱི་གཙུག་ནས་རྒྱངས་ཀྱིས་ཐོན། བླ་མའི་ཐུགས་ཁར་ཐིམ། དེ་དང་འོད་གསལ་རྟགས་སྣང་འདྲེས་པ་ལ་ཅུང་ཟད་མཉམ་པར་གཞག དེ་འདྲ་བ་ལན་འགའ་རེ་སོང་བ་ན། བླ་མའི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཡི་གེ་རྣམས་བབས་ཏེ། སྔར་བཞིན་རང་གནས་སུ་གནས་པར་བསམ། བླ་མ་ཡེ་ཤེས་གྱི་བདུད་རྩིར་ཞུ་ནས་རང་ལ་ཐིམ། སྤྱི་གཙུག་ཚངས་བའི་བུ་ག་ཡང་ཟུམ་པར་མོས། དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱངས་བས་རྟགས་འབྱུང་ཞིང༌། ཅི་སྟེམ་བྱུང་ན་ཡང་འཕོ་བའི་དམིགས་པ་དང་བསྟུན་དྲག་རླུང་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བ་བྱས་པས་འཕྲལ་དུ་རྟགས་འོང༌། ཧ་ཅང་དྲགས་ཏེ་ཐལ་གྱིས་དོགས་པའམ། སྟོད་མཚང་དང༌། མགོ་ལ་ཟུག་གཟེར་དྲག་པོ་འཕྲལ་དུ་སྐྱེ་བ་བྱུང་ན། དབུ་མའི་ནང་ནས་གསེར་གྱི་རྡོ་རྗེ་ལྗིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཐུར་དུ་སོང༌། བཤང་སྒོ་ནས་ཐོན། ས་འོག་ཐག་རིང་བོར་ཤུགས་དང་བཅས་ཏེ་སོང་ནས། དབང་ཆེན་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་དུ་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་ཅིག་གི་ལྟེ་བར་ཐམས་ཀྱིས་ཟུག་པར་བསམ། དེ་ཡང་ཡང་བསྒོམས་པས་སེལ། འབེབས་སོགས་སྤྱི་དང་འདྲ། དེ་ཡན་ཆད་འཕོ་བ་སྤྱང་བའི་གདམ་ངག་ཡིན། ལས་ལ་སྦྱར་བའི་སྐབས་ནི་ཡར་འཕོ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་མར་འབེབས་པ་མི་བྱེད། དྲག་རླུང་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོར་བའང་སྐབས་སུ་བབ་ན་བྱའོ།། འདིའི་གདམས་ངག་གི་ཡི་གེ་འགའ་ཞིག་ལས། ཨ་ཧཱུཾ་ལ་ཐིམ། ཧཱུཾ་ཧཾ་ལ་ཐིམ། དེ་ཐིག་ལེ་ཁྲ་བོར་གྱུར་པ་འདར་ཁྲིལ་ལི་ལི་འདུག ཡང་རླུང་ལྟེ་བར་མནན་པས་ཡིག་འབྲུ་རྣམས་སྔར་ལུགས་བཞིན་འཁོད། དེ་ནས་འོག་རླུང་འཐེན། སྟེང་རླུང་འབུད་བ་ཧིཀ་དང་བཅས་བའམ། མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཡིག་འབྲུ་རྣམས་མས་རིམ་གྱིས་ཐིམ། དེ་ཐིག་ལེ་ཁྲ་བོར་གྱུར། སྤྱི་གཙུག་ནས་བླ་མའི་ཐུགས་ཁར་འཕོ་ཞེས་བཤད་དེ། དམིགས་པ་འདི་དངོས་རྣམ་པ་གསལ་བ་ཙམ་སྣང་ངོ༌།། དེ་ལྟར་ན་འཕོ་བའི་གདམས་ངག་སྟེ། དམིགས་སྐོར་ང་གཅིག་པའོ།།
༤༽བར་དོ་འདུན་པས་འཛིན་པ།
བཞི་བ་ནི། ཅི་སྟེ་འཆི་བ་འོད་གསལ་ངོ་འཕྲོད་ཀྱང། གོམས་ཤུགས་ཆུང་ཞིང་སྒོམ་ཡུན་ཐུང་བས་མ་གྲོལ་ན། བར་དོའི་སྣང་བ་འཆར་བར་འགྱུར་བས། དེར་ལམ་བསྒོམས་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་ཡང་ད་ལྟ་ནས་མདུན་པས་མཚམས་སྤྱོར་དགོས་ཏེ། ནམ་ཞིག་བར་དོའི་སྣང་བ་ཤར་བའི་སྐབས་སུ་ཐ་མལ་གྱི་ཞེན་པ་དང་འགྲོགས་ན་འཁོར་བར་འཁྱམ་པས། གནས་སྐབས་དེར་ཡང་འདི་ལྟར་སྒོམ་སྙམ་དུ་མཚམས་སྤྱར་ནས། ཡན་ལག་དྲུག་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་བདག་ཉིད་གང་ལ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དེ་སྒོམ། བར་དོར་འདི་ལྟར་སྒོམ་སྙམ་པའི་འདུན་པ་ཡང་ཡང་བཏང༌། རེས་འགའ་ནི། འདི་ཐམས་ཅད་བར་དོ་ཡིན་པར་འདུག སྐབས་འདིར་མ་འཁྲུལ་བར་བྱ་དགོས་སྙམ་པའི་འདུན་པ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་བསྟེན་ཅིང༌། ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པའི་བློ་སྤངས་ནས་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཉིད་བསྒོམ། རེས་འགའ་ནི་བར་དོའི་མཚན་ཉིད་ལུས་ལ་གྲིབ་མ་མེད་པ་དང༌། ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡ་ང་བའི་གཡང་ས་གསུམ། འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞིའམ་ལྔ། མ་ངེས་པའི་རྣམ་འགྱུར་རྣམ་པ་དྲུག འགྲོ་བའི་ལམ་བཞི་ལ་སོགས་པ། བར་དོའི་ལུས་དང་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ན། ད་ལྟ་དེ་ལྟ་བུ་རེ་རེ་ནས་ཡོད་དམ་མེད། ཚང་ངམ་མ་ཚང་ཞེས་བརྟག་ཅིང༌། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དྲན་པ་དང༌། བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཆགས་སྡང་སྤངས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ཉིད་སྒོམ་མོ།། ཁྱད་པར་ཐུན་མཚམས། འགྲོ་འཆག་ཉལ་འདུག ཟས་སྤྱོད་ལམ། གཏམ་སྨྲ་བརྗོད། དགྲ་གཉེན་གྱི་འབྲེལ་བ་སོགས། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འཆར་བའི་སྐབས་སུ། ཡང་ཡང་དྲན་བས་ཟིན་པ་བྱས་ཏེ། འདི་རྣམས་སྒོམ་པ་གལ་ཆེ། དེ་ལྟར་ཉིན་མོ་སད་དུས་སུ་བསྒོམས་པས། རྨི་ལམ་དུའང་ཕལ་ཆེར་འཆར་གྱིན་འདུག་ན། བར་དོར་ལམ་བསྒོམས་པས་གྲོལ་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ།། དམིགས་སྐོར་ང་གཉིས་པའོ།།
༥༽ཐུན་སྒོམ་གྱིས་མཉམ་རྗེས་བསྲེ་བ།
ལྔ་བ་ནི། མུན་ཁང་གསུམ་ལ་རིམ་གྱིས་བསླབ།། བདེ་སྡུག་རྐྱེན་རྣམས་ཀུན་ལ་བསྲེ།། ཤུགས་ཆད་ལ་སོགས་རང་སར་སྐྱོང༌།། ལོངས་སྤྱོད་སྤྱོད་ལམ་ཀུན་ལ་བསླབ།། ཅེས་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་ཡང༌། དང་པོར་མུན་ཁང་དངོས་སུ་རྟགས་སྣང་རྟག་ཏུ་འོང་ཞིང་བརྟན་པོར་སོང་ན། མུན་ཁང་འབྲིང་པོ་ཞེས་བྱབ། གོས་ཀྱིས་མགོ་བཏུམས་ཏེ་ལུས་གནད་སྔར་དང་འདྲ་བའི་སྟེང་ནས་བསླབས། ཐོག་མར་རྟགས་སྣང་རྣམས་མུན་ཁང་ལས་ཅུང་མི་གསལ་ཙམ་འབྱུང༌། ཅུང་ཟད་གོམས་ནས་མུན་ཁང་དང་ཁྱད་མེད་པར་འཆར། དེ་ནས་ལུས་གནད་གཞན་རྣམས་སྦྱི་དང་འདྲ་བར་བཅས། མིག་བཙུམ་སྟེ། མིག་འབྲས་གྱེན་ལ་བཟློག་པས་ནང་དུ་ལྟ་སྟངས་གྱི་གནད་མ་འཁྲུལ་བར་ཡོད། དེ་ལྟར་བསྒོམ་པས་ཐོག་མར་རྟགས་སྣང་ཉུང་བ་ཙམ་འབྱུང་ཞིང༌། གསལ་མི་གསལ་ལ་སྔར་དང་ཁྱད་མི་འདུག་ན། དེ་ཁ་བསྒོམས་པས་ཞག་འགའ་ཞིག་ནས་རྟགས་སྣང་ཤིན་ཏུ་མང་བ་འབྱུང། ཡང་སྔར་ལས་སྟོང་གཟུགས་མི་གསལ་དུ་སོང་བ་སྙམ་བྱེད་ན། ད་དུང་མུན་ཁང་ཆུང་དུ་སྒོམ་མ་རན་པ་ཡིན་པས། རེ་ཞིག་སྔ་མ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་དྲག་པོར་གཏད་དེ་སྒོམ། སླར་ཡང་མུན་ཁང་ཆུང་ངུར་བསྒོམས་པས་སྔར་བཞིན་གསལ་བར་འོང་ངོ༌།། གཞན་ཡང་མིག་ལ་དགབ་པའི་མུན་ཁང་ཆུང་དུའི་ཁྱད་པར་གཞན་འགའ་ཞིག་བྱེད་པའི་ལུགས་ཀྱང་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་མུན་ཁང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལ་གོམས་ནས། དང་པོར་སྣང་བ་ཅུང་ཟད་དང་བཅས་པའི་ཁང་བར་བསླབ། དེ་ནས་སྣང་བ་ཆེས་གསལ་བའི་ཕྱོགས་སུ་འང་བསླབ། དེ་ནས་ཐུན་གྱི་སྐབས་ལྟ་སྟངས་ཀྱི་གནད་མ་འཆུགས་པ་བྱ་ཞིང༌། ཐུན་མཚམས་སུ་ལྟ་སྟངས་གྱེན་ཐུར་ཐད་ག་གཡས་གཡོན་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མིག་གདངས་པ་དང༌། བཙུམ་པ་དང༌། ཟིམ་མེར་ལྟ་བ་སོགས་ལྟ་ལུགས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་ལ་བསླབས་པས། རིམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་གསལ་སྣང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། ཡང་བདེ་སྡུག་མཐོ་དམན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྲེ་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་དང་པོར་ཚེར་མ་ཟུག་པའམ། སྣ་རྡོ་ཐུག་པའམ། རླུང་དང་ཉི་མ་དང་ཁ་ཆར་ལ་སོགས་པའི་ཚ་གྲང་ཕྲ་མོ་ཙམ་རང་ཤུགས་སུ་བྱུང་བའམ། ཆེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་གནས་སུ་སོང་ན། ཚ་གྲང་གི་རེག་བྱ་ཅུང་ཟད་མྱོང་བ་དེ་ལ་ཆེ་རེ་བལྟས་ཏེ་མི་གཡོ་བ་གསུམ་ལྡན་གྱི་ངང་བསྐྱངས། ཐོག་མ་སེམས་འཇོག་སྟངས་མི་བདེ་ཙམ་འབྱུང་ནའང། ཅུང་ཟད་གོམས་ནས་ཚ་གྲང་དུ་སྣང་བ་དེ་གསལ་ཆར་སོང༌། སེམས་གཏད་པས་དེ་ཉིད་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རེག་བྱ་མྱོང་ཚུལ་དུ་མི་བདེ་ཡང༌། དེ་ཁའི་སྟེང་དུ་སེམས་འཇོག་སྟབས་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ཞིག་འབྱུང༌། ད་དུང་དེའི་རང་ངོ་ལ་བལྟས་ཏེ་བསྒོམས་པས་ཚ་གྲང་དུ་སྣང་བ་དེ་སྣང་ལ་ངོས་བཟུང་མེད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ། བཀྲེས་སྐོམ་དང་ངལ་དུབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྤྱར་བས། མཐར་ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོག་ཏུ་བབ་ཀྱང་ལམ་དུ་ལོངས་པ་ཞིག་འོང༌། དེ་བཞིན་དུ། གཏམ་མི་སྙན་པར་རང་གི་ཡིད་ལ་མི་འཐད་པའི་ཚིག་དག་ཐོས་པས། སེམས་མི་བདེ་ཀར་གྱིས་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱང༌། མི་བདེ་བ་དེ་དང་ཚིག་སྤྱི་དེ་ལ་ཆེར་གྱིས་བལྟས་ཏེ། བཙལ་ན་ངོས་བཟུངམེད་པ་དེ་ངོས་ཟིན་པར་བྱས་ནས་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་བསྐྱང་ངོ༌། དེ་བཞིན་དུ། ཡིད་སྐྱོ་བ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། འཇིགས་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཁེངས་པ་དང༌། ཆགས་པ་དང༌། སྡང་བ་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཕྲག་དོག་སོགས་གང་བྱུང་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་བསྐྱངས་བས་རང་སངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།། གཞན་ཡང༌། ལམ་དུ་ཕྱིན་པའི་ངལ་དུབ་དང༌། ཁུར་ཆེན་པོ་འཁུར་བ་དང༌། བཟླས་པ་དང༌། མདོ་འདོན་དང༌། གསུང་སྒྲོག་སོགས་འཇུར་བོ་བྱས་པ་དང༌། བརྩིས་དང༌། མནོ་བསམ་དང༌། ལྟ་རྟོག་འཇུར་བོ་བྱེད་པའི་རྗེས་སུའང། སྔར་གྱི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་བྱ་རྩོལ་དྲག་པོ་དེས་རྣམ་རྟོག་གི་ཤུགས་ཆད་ཡོད་པས་དེ་དུས་རིག་པ་ལྟ་ཤེས་ཙམ་བྱས་ནས། ཡིད་མི་གཡོ་བར་བཞག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་གསལ་སྟོང་མཐའ་དབུས་མེད་པར་འཆར་རོ།། གཞན་ཡང་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ཕྲད་པའི་ཚེ་དགའ་ལྷང་སྟེ་ཡོང་པ་དང༌། གཟུགས་སོགས་མི་སྡུག་པ་གནོད་པ་ཅན་དང་ཕྲད་བའི་ཚེ། ཟུག་རྔུར་ལྷང་སྟེ་བྱུང་བ་ཀུན་ལའང་གང་བྱུང་དེ་ལ་སེམས་གཏད་དེ། སྔར་བཞིན་མི་གཡོ་གསུམ་ལྡན་བསྐྱང༌། གཞན་ཡང་མདོ་འདོན་སྔགས་བཟླས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་སྙིང་རྗེ་ངེས་འབྱུང་སོགས། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། འགྲོ་འཆག་ཉལ་འདུག་སྤྱོད་ལམ་ཀུན་ཏུ། འཕྲལ་འཕྲལ་འདུན་པས་སླེབ་པར་བྱས་ཏེ། གང་ཤར་དེ་ལ་བཟོ་མེད་དུ་བསྐྱངས་པས་རང་གྲོལ་དུ་འགྱུར་བའི་གནད་ཟིན་པར་བྱའོ།། འདི་དག་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཡང༌། དམིགས་ཐུན་གྲངས་ངེས་སུ་བཅད་པ་མེད་པས་ཅི་བདེ་བར་བྱའོ།། དམིགས་སྐོར་ང་གསུམ་ལ་སོགས་པའོ།།
༼༢༽ས་ལམ་འབྲས་བུའི་རྣམ་གཞག
གཉིས་པ་ས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་གཞག་ནི། དེ་ལྟར་སྔོན་འགྲོས་རྒྱུད་སྤྱངས། སོར་སྡུད་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་ཅུང་ཟད་དག སེམས་གནས་པ་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པས། རྣམ་རྟོག་གི་བར་ཆོད་མི་འབྱུང་ཞིང༌། འོད་གསལ་རྟགས་བཅུ་ཐོག་མར་བསྒྲུབས། བསམ་གཏན་གྱིས་དབུ་མའི་ལམ་ཤིན་ཏུ་སྤྱངས་ཤིང༌། རང་སེམས། སྟོང་གཟུགས། ལས་སྣང་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དབྱེད་མེད་སྤྲོས་བྲལ་དུ་ཤེས། རྟགས་བཅུ་བརྟན་ཅིང་སྔར་བས་ཀྱང་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་སོང༌། བསྐྱེད་རིམ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་གིས་ཡན་ལག་འདི་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་ན། སྤྱོར་ལམ་དྲོད་ཀྱི་དང་པོ་ལ་སླེབ་པ་ཡིན་ལ། བསྐྱེད་རིམ་མ་བརྟན་པར་འདི་རྣམས་བསྒོམས་ནས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན། སྔགས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ཙམ་ཡིན་ནོ།། དེ་ནས་སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཡན་ལག་གིས་རླུང་བཅུ་དབུ་མར་ཐིམ་པས། གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་པར་འཛིན་བའི་རྣམ་རྟོག་མངོན་འགྱུར་བ་འགག་ཅིང༌། ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བ་ལ་ཅི་རིགས་པར་དབང་ཐོབ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་ཤེས་སོགས་ནུས་བའང་ཅུང་ཟད་རྙེད་པ་དང༌། གཏུམ་མོ་ཅུང་ཟད་འབར་བས་བདེ་སྟོང་གི་ཉམས་གསལ་པོར་ཤར་བ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྐྱེད་རིམ་བརྟན་རུང་མ་བརྟན་རུང༌། དྲོད་ཆུང་འབྲིང་མན་ཆད་ཡན་ལག་འདིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།། འཛིན་པའི་ཡན་ལག་གིས་རླུང་མཐའ་དག་དབུ་མའི་ཐིག་ལེ་རྣམས་ལ་ཐིམ་པས་གཏུམ་མོ་རང་འབར་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང༌། ནུས་པ་དང་ཡོན་ཏན་སྔར་བས་བཅུ་འགྱུར་ནས་བརྒྱ་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་འཕེལ། དྲོད་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་རྩེ་མོ་ལ་མཚམས་སྤྱོར་བར་འགྱུར། རྗེས་དྲན་གྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཆུང་དུ་ཐོབ་ཅིང༌། གཏུམ་མོ་འབར་བ་ལྷག་པར་སྟོབས་སུ་གྱུར་བས། ཞུ་བདེ་འཛག་མེད་ཀྱི་དགའ་བཞི་རྫོགས་པར་འདྲེན། ཉོན་མོངས་རག་པ་མངོན་འགྱུར་བ་སྤོང༌། རྩེ་མོ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བར་དུའོ།། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་མཆོག་སྟེ། ལས་རླུང་འགགས་ཤིང་ཐིག་ལེ་བརྟན་པ་སོགས་འཁོར་བའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དངོས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་སྟེ། གསང་གནས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཕྱེད་མི་འགྱུར་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱིས་གང་བས་ས་དང་པོ། ཕྱེད་ཕྱི་མ་གང་བས་ས་གཉིས་པ། ཞེས་སོགས་འཁོར་ལོ་གཞན་ལྔ་ལའང་སྦྱར་བས། གཙུག་ཏོར་གྱི་ཕྱེད་ཕྱི་མ་གང་སྟེ། གཙུག་ཏོར་ཡང་ཧྲིལ་གྱིས་བརྟན་པས་ས་བཅུ་གཉིས་པའོ།། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་བཅུ་གཉིས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་དེར་ཡང་དག་པ་འཕགས་པའི་མཐོང་ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས། འཁོར་བའི་ལུས་ངག་ཡིད་དང་ཆགས་རྟོག་རྣམས་སྤངས་ཟིན། དེའི་རྗེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཟུང་འཇུག་གི་རང་བཞིན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ འཁོར་བའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དག་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་དང་སེམས་ཉོན་མོངས་བའི་རྣམ་རྟོག་དང་། འཛག་བདེ་འགགས་པས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའོ༎ ཆ ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ནས་ཀུན་ཏུ་འོད་ལ་ ས་བཅུ་གཉིས་ནི། ཀུན་ཏུ་འོད་ཀྱི་ས་དང་། བདུད་རྩིའི་འོད། ནམ་མཁའི་འོད། རྡོ་རྗེའི་འོད། རིན་ཆེན་འོད། པད་མའི་འོད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པའི་ས། དཔེ་མེད་པའི་ས། དཔེ་ཐམས་ཅད་པའི་ས། ཤེས་རབ་འོད་ཀྱི་ས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས། སོ་སོའི་བདག་ཉིད་རིག་པའི་སའོ༎ ཆ སོགས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་ཐོབ། གནས་ལ་སོགས་པའམ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ། དྲི་མ་མེད་པ། འོད་བྱེད་པ། འོད་འཕྲོ་བ། སྦྱངས་དཀའ་བ། མངོན་དུ་གྱུར་བ། རིང་དུ་སོང་བ། མི་གཡོ་བ། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན། ཀུན་ཏུ་འོད། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་སའོ༎ ཆ སོགས་བའི་ས་བཅུ་གཉིས་སམ་བཅུ་གཅིག་རིམ་གྱིས་བགྲོད་བར་འགྱུར་ཏེ། མཐར་གྱི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐུ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཅན། རྡུལ་གྱི་དྭངས་མ་གཙུག་ཏོར་ནས་ནོར་བུའི་བར་དུ་ཆ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་བརྟན་པར་གྱུར་བས་བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་དྭངས་མ་ནོར་བུ་ནས་སྤྱི་བོའི་བར་དུ་དགའ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་རིམ་པས་བརྟན་པར་གྱུར་བས་དེ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་མངོན་དུ་གྱུར་བའོ༎ ཆ བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང༌། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ། ཡོན་ཏན་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ཟད་མི་ཤེས་པ། འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐལ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་གྱིས་མ་ནོར་བའི་ལམ་མཆོག་འདི་ལ་འབད་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་གྱིས་ཁྱབ་བདག་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ།། འདི་དག་རྒྱས་པར་གཞན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ།།
༼༣༽རྣལ་འབྱོར་མི་ཉམས་འཕེལ་བར་བྱེད་པ།
གསུམ་པ་རྣལ་འབྱོར་མི་ཉམས་ཤིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི། ལམ་གྱི་གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་དང། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུན་མི་ཉམས་ཤིང་བསྲུང་བ་གཉིས་སོ།།
༡༽ལམ་གྱི་གེགས་སེལ་བོགས་འདོན།
དང་པོ་ནི་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་ལ།
༢༽རྣལ་འབྱོར་མི་ཉམས་ཤིང་བསྲུང་བ།
གཉིས་པ་ལ། བཀའ་རྒྱ་བཞི་ཡི་རྒྱས་བཏབ་པའི་ཡན་ལག བར་ཆད་སྤང་བའི་ཡན་ལག དམ་ཚིག་བསྲུང་བའི་ཡན་ལག སྤྱོད་པ་སྐྱོང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ་བཞི་ལས།
༡ བཀའ་རྒྱ་བཞིའི་རྒྱས་བཏབ་ཡན་ལག
དང་པོ་ནི། སྣོད་མིན་ལ་གསང་བར་གདམས་པ་སྟེ། བཀའ་རྒྱས་གདབ་པར་བྱ་བ་བཞི་ནི། སྔོན་འགྲོའི་གདམས་ངག དངོས་གཞིའི་གདམས་ངག་རང་གི་ཉམས་མྱོང༌། བླ་མས་ཇི་ལྟར་ངོ་སྤྲད་པ་སྟེ་བཞི་འམ། གདམས་ངག་ཇི་ལྟར་ཕོག་པ། ཉམས་མྱོང་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་པ། ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་སྤྲད་པ། གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་སྟེ་བཞི་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འཆད་དེ། དོན་གཅིག་ཏུ་འབབ་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་འང་མི་འགལ་ལོ།། སྐབས་འདིར་བཀའ་རྒྱས་གདབ་པར་བྱའོ།།
༢ བར་ཆད་སྤང་བའི་ཡན་ལག
གཉིས་པ་ལ། ལམ་བཟང་འཕྲོག་པའི་ཆོམ་རྐུན་སྤང་བ། ལམ་བཟང་འདོར་པའི་རྒྱུ་གཡོ་ཅན་གྱི་སྟོན་པ་སྤང་པ། ལམ་བཟང་ལ་བར་དུ་གཅོད་བའི་བདུད་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བ། ལམ་ཟབ་མོ་བསྲུང་ཞིང་སྦེད་པར་གདམས་པ་སྟེ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། དྲི་མེད་འོད་ལས། ལམ་བཟང་རིན་ཆེན་འདི་ནི་བག་མེད་པའི།། སེམས་ཅན་གཞན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་བ་ན།། རང་ཁྱིམ་དགོན་པ་དག་ཏུ་རབ་བཞུགས་ཏེ།། ཡུལ་ངན་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲོག་པར་བྱེད།། ཐེ་ཚོམ་འགྱོད་པ་དག་དང་གཉིད་དང་ནི།། ལེ་ལོ་རྒོད་པའི་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌།། གཉེན་འདུན་ཐིབ་པོའི་ནང་དུ་རབ་ཞུགས་ཏེ།། རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྟག་ཏུ་འཕྲོག་པར་བྱེད།། ཅེས་དང། ཤིན་ཏུ་བཟའ་དང་བཏུང་བ་སྣ་ཚོགས་དང་།། ལོངས་སྤྱོད་དུ་མའི་ཆོམ་རྐུན་དེ་རྣམས་ཀྱིས།། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བག་མེད་ཅིང༌།། བརྒྱལ་བར་གྱུར་བ་ཉིད་ལ་འཕྲོག་པར་བྱེད།། ཅེས་གསུངས་ཏེ། རང་ཡུལ་དང་རང་ཁྱིམ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། དགྲ་གཉེན་གྱི་ཆགས་སྡང་དང༌། གཉིད་སོགས་སྒྲིབ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་གཏོང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གཡེངས་བ་དང། ཡུལ་ལྔ་ལ་སྲེད་པའི་ཁོང་སྐྲན་ཅན་རྣམས་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བཟང་བོ་དང་བོར་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། ལན་ཅིག་སྐྱེས་ཀྱང་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མི་བཏོང༌།
གཉིས་པ་ནི། རང་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་པོ་མིན་ཕྱིར།། རིན་ཐང་ཆེན་པོར་འགྱུར་རམ་ཤེས་ཆེད་དུ།། གཡོ་ཅན་གཞན་ལ་སྟོན་ཏེ་མི་འགྱུར་ཞེས།། དེ་ཡི་ཚིག་གིས་རིན་ཆེན་འདོར་བར་བྱེད།། གང་དག་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་རིག་པ་རྣམས།། རིན་ཆེན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ཏུ་གཞུག། དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་དག་ཚིག་གིས་ནི།། རང་གི་རིན་ཆེན་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལམ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་མ་གཏོགས། གཞན་ལ་རང་གི་ཉམས་རྟོགས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་གསང་ཞིང་དོགས་གཅོད་མི་འདྲི་བའོ།།
གསུམ་པ་ནི། རྫོགས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་༎ ཕ་དང་མ་དང་བུ་མོ་སྲིང་མོ་དང་༎ བུ་དང་སྤུན་ཟླ་འདོད་པའི་ཆུང་མ་ཡི༎ གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདུད་རྣམས་གེགས་བྱེད་དོ༎ ཅེས་ཏེ། བར་ཆད་ངོ་ཤེས་ནས་དེའི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བའོ༎
བཞི་བ་ནི། དེ་ཕྱིར་བླ་མ་དམ་པའི་གནང་བ་ཡི༎ ལམ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་ནི་སློབ་མ་ཡིས༎ ཆོམས་རྐུན་རྩ་ལག་ཡོངས་སུ་སྤངས་བྱས་ཏེ༎ འབབ་པས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་སྦ་བར་བྱ༎ ཞེས་གསུངས་སོ༎
༣ དམ་ཚིག་སྡོམ་པའི་ཡན་ལག
གསུམ་པ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པའི་ཡན་ལག་ནི། རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བཅུ་བཞི་བསྲུང་ཞིང་། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལ་གནས་པ་དང་། བཟའ་བའི་དམ་ཚིག་གསང་སྟེ་བསྟེན་པ་དང་། ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་གཉིས་སྒོམ་ཞིང་། ཉམས་མྱོང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་སྤངས། མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། དམ་ཚིག་གི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་བསྡུས་ཅི་རིགས་པར་བཤད་དོ༎
༤ སྤྱོད་པ་བསྐྱང་བའི་ཡན་ལག
བཞི་བ་སྤྱོད་པ་བསྐྱང་བའི་ཡན་ལག་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས། དགེ་བ་བཅུ་ལ་གནས། ཆོས་ལ་དད་པ་བརྟན་པོས་ལས་འབྲས་ལ་བླང་དོར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྤྱོད་ཅིང་། རང་གིས་ཅི་ལྟར་བླངས་བའི་བསླབ་པ་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བསྒྲུབ། གང་ཟག་ལ་དད་པས་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་སོགས་འཕགས་པ་རྣམས་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ལ་མོས་གུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། གསུང་བཞིན་སྒྲུབ། སྐྱོན་ལ་མི་རྟོག ཡོན་ཏན་བསམ། སྐྱབས་ཡུལ་ལོག་པ་ལ་ཡིད་མི་རྟོན། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། འཆི་བ་མི་རྟག་པ། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསམ་པ་སོགས་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་སྤྱོད་པ་ལེགས་པར་བསྐྱང་། བྱམས་པ་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བསླབ་ཅིང་། གཞན་ཡང་སློབ་ཏུ་འཇུག སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། བདག་པས་གཞན་གཅེས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སློབ་པ་ཐེག་ཆེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱོང་། གཞན་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པའི་དམ་ཚིག་རྣམས་དང་། རྫོགས་རིམ་ངེས་དོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་དམ་ཚིག་བཞིའི་སྤྱོད་པ། རིགས་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ། ཕར་ཕྱིན་བཅུའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན་ངེས་དོན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་ཅིང་། དྲང་དོན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ༎ འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པ་ནི་བླ་མ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲིད་ཡིག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ༎ ༎
མཇུག་བྱང་སྨོན་ཚིགས།
འདིར་སྨྲས་པ། དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་བགྲོད་གཅིག་ལམ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡན་ལག་དྲུག་པ་སྟེ༎ བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཀུན་གྱི་གསང་༎ ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་བདག་ལྟའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་མོད༎ སྐལ་མཉམ་གཞན་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་སྙམ་གནས་འདིར་རྩོལ་ལའང་ཉེས་པ་ཅི༎ དེ་ལྟར་བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་དང་༎ སྔོན་བྱོན་གྲུབ་པའི་རིང་ལུགས་ལས་བརྩམས་ནས༎ རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་ངེས་དོན་ཉམས་ལེན་ཚུལ༎ ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱི་གསུང་བཞིན་བཤད༎ ཟབ་དོན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་ཕུང་བོ་དག། མཁས་གྲུབ་གོང་མའི་ཐུགས་མཚོར་སྦས་པ་ལས༎ ཆ་ཙམ་མངོན་དུ་ཕྱུང་ནས་འདིར་སྤེལ་གྱི༎ དེ་ཡི་དགེ་བ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་བསྔོ༎ སྲིད་པའི་གནས་འདིར་ཁྱབ་བདག་རྡོ་རྗེ་སེམས།། བརྟན་གཡོ་ཀུན་གྱི་མགོན་དུ་བཞུགས་པ་ཡང༌།། གཟུང་འཛིན་དྲི་མའི་དཔུང་ཚོགས་ཀུན་བཅོམ་སྟེ།། རང་གནས་རྟག་བདེའི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱོད་པར་ཤོག།
མཛད་བྱང་།
ཅེས་ཟབ་ལམ་རྡོ་རྗེའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་འཁྲིད་ཡིག་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཇོ་ནང་བ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་ཇི་ལྟ་བ་སྟེ། གྲུབ་ཐོབ་བརྒྱུད་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་སོ་སོའི་གནད་ཀྱང་ཚང་བར་བྱས་ཤིང༌། ཚིག་ལམ་མཛེས་འཁྲིགས་སྤངས་ཏེ། ཐ་མལ་བའི་སྐད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་གོ་བདེ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲིད་ཡིག་སོ་སོ་དག དོན་བཟང་ལ་ཚིག་ལེགས་པས། མཁས་པའི་འཇུག་ངོགས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཀྱང༌། མན་ངག་ཕྱག་བཞེས་མང་པོ་ཞིག་གབ་པར་མཛད་ཅིང༌། ཚིག་དོན་རྒྱ་ཆེ་བས་ཕལ་ཆེར་གྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་ན། ལམ་ཟབ་མོ་ལ་མི་འཇུག་པ་དག་མཐོང་བས། ཆོས་རྗེ་ཀུན་སྤངས་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་རྗེ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲིད་ཡིག་གི་ཞབས་ཐོག་ཏུ་དམིགས་ནས་སྨྲས་པའོ།། དེ་ཡང་སྔ་ཕྱིར་དོན་གཉེར་དུ་མས་ཀྱང་བསྐུལ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་མདོ་སྨད་པ་བསྭེ་དབོན་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྲུབ་ལ་སོགས་པས་འཕྲལ་དུ་བསྐུལ་བ་དང༌། གཞན་དུ་མ་ལ་ཡང་ཕན་པར་མཐོང་ནས། རྒྱལ་ཁམས་པ་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་རང་ལོ་བཞི་བཅུ་པ་ལ་ནགས་རྒྱལ་གྱི་དབེན་གནས་དཔལ་ཇོ་མོ་ནང་དུ་སྤྱར་བའོ།། མངྒ་ལམ།། དགེའོ༎